Türkiye’de 2013 yılında hanehalkı başına aylık ortalama tüketim harcaması 2.572 TL oldu.
Hanehalkı: Aralarında akrabalık bağı bulunsun ya da bulunmasın aynı konutta yaşayan bir veya birden fazla kişiden oluşan topluluktur.
Türkiye’de 20 milyon 220 bin hane var. Hanehalkı ortalama 3.8 kişiden oluşuyor.
Açık anlatım ile aylık 2.572 TL tüketim harcaması 3.8 kişinin tüketim harcamasıdır.
Hanehalkı başına tüketim harcaması kentlerde 2.851 TL iken kırsal alanda 1.910 TL.
Türkiye genelinde tüketim harcamalarından en büyük payı konut harcamaları alıyor. Kira, ısıtma, yakacak, bakım giderlerinin tüketimdeki payı yüzde 25 oranında.
İkinci sırada gıda harcamaları var. Toplam tüketim harcamalarının yüzde 19.9’u gıda ve alkolsüz içeceklere gidiyor. Toplam tüketim harcamalarından giyim ve ayakkabı yüzde 5.3, ev eşyası harcamaları yüzde 6.6, ulaştırma 17.4 oranında pay alıyor. Gıda, alkolsüz içecek, konut masrafl arı ve ulaştırma gideri, toplam tüketim harcamasının yüzde 62.3’ünü oluşturuyor.
Gelir gruplarına ve hanede yaşayanların sayısına göre, toplam tüketim harcamalarının yapısı değişiyor. Hanede bir kişi yaşıyor ise toplam gıda harcamasının toplam tüketim harcamasındaki payı yüzde 17.3 iken 7 ve daha fazla kişinin yaşadığı hanelerde tüketim harcamasının yüzde 29.5’u gıda ve alkolsüz içkiye gidiyor.
Nüfusun en düşük gelire sahip yüzde 20’lik dilimi (15 milyonu) gıdaya toplam tüketim harcamalarının yüzde 28.8’ini harcarken, en üst gelire sahip yüzde 20’lik nüfus diliminde (15 milyon kişi) gıda ve alkolsüz içecekler için tüketimden ayırdıkları pay yüzde 14.6’ya düşüyor.
Çok önemli bir gösterge, toplam tüketim harcamalarından en alt ve en üst gelir grubundaki nüfusun aldığı paylar arasındaki farktır.
Nüfusun en üst gelir grubundaki yüzde 20’lik bölümü (15 milyon kişi) toplam gıda harcamalarında yüzde 27.3, giyim ve ayakkabıda yüzde 42.3, mobilyada yüzde 38.5, eğlence ve kültürde yüzde 49.4, eğitim harcamalarında yüzde 63.5 paya sahip. En alt gelir grubundakilerin toplam eğitim harcamalarındaki payları sadece yüzde 2.5 oranında. Tüketim harcamaları genelde ülkede gelir dağılımındaki dengesizliği ortaya koyan önemli bir göstergedir.