Merkez sembolik faiz indirimi yaptı
Olayların içinden | Güngör Uras [email protected]
Merkez Bankası dün “Bir Hafta Vadeli Repo İhale Faiz Oranı”nı yüzde 10.0’dan yüzde 9.5’e indirdi.
Merkez Bankası faizi neden indirir, neden yükseltir?
- Esas itibariyle ekonomiyi canlandırmak veya yavaşlatmak için faizle oynar.
- İçeride döviz fiyatındaki oynaklığa müdahale etmek için faizi indirir, yükseltir.
- Yurtdışından döviz girişini artırmak veya yavaşlatmak için faizi değiştirir.
- Hükümetin, politikacıların beklentilerini cevaplamak için faizi indirmek zorunda kalabilir.
Politikacıların beklentileri dışında, ekonomik şaftlar şu günlerde faiz indirimini gerekli kılmıyordu.
Merkez Bankası sembolik de olsa bir indirim yapmayı uygun gördü.
İç ve dış piyasada para verenler ve para alanlar faizi kendileri belirler ama bu belirlemede Merkez Bankası’nın “sembolik de olsa” faizde yaptığı değişiklik, piyasa faizini etkiler.
(Bir ara bilgi: Bankaları ve piyasayı en çok etkileyen, faiz koridorunun değişmesidir.. Faiz koridoru, Merkez Bankası’nın bankalara gecelik olarak verdiği paradan aldığı faizden (yüzde 12) ve gecelik olarak Merkez Bankası’na yatırılan paraya verdiği faizden (yüzde 8) oluşur.)
Mevduat faizi ne olacak?
Merkez Bankası’nın yarım puanlık indirimi iç piyasaya nasıl yansır?
- Mevduat faizleri ufak miktarda da olsa geriler.
- Tüketici kredisi, konut kredisi, kredi kartı faizleri gerilemese bile artmaz.
- KOBİ kredileri, ticari kredi faizleri bir ölçüde geriler.
- Bütün bunların sonunda yaz ayına girerken ekonomi biraz hareketlenir.
Önemli olan bu sembolik faiz indiriminin “beklentiler” üzerindeki etkisinin ne olacağıdır.
- İç ve dış piyasa oyuncuları sembolik de olsa bu faiz indirimine bakarak, gelecekte fırsat buldukça Merkez Bankası’nın faizi indirmeye devam edeceği şeklinde bir değerleme yapacaklar.
- İç ve dış piyasa oyuncuları bundan sonra (1) Enflasyon (2) Yurtdışından döviz girişi (3) Döviz kuru değişikliklerine göre pozisyon alacaklardır.
Ne kadar enflasyon, o kadar faiz
Unutmayalım (1) Enflasyon kontrol altına alınamadan faizin gerilemesi, negatif faiz uygulamasına kapı açıyor. (2) Yurtdışından döviz girişlerinde cari faiz oranları, enflasyon ve döviz kurundaki oynaklık, giriş miktarını azaltıyor, çoğaltıyor. (3) Faizin piyasa kuralları gerisinde kalması, döviz fiyatında beklenmeyen oynamalara yol açıyor.
ABD ve AB’deki bazı gelişmeler Merkez Bankası’nı faiz indirimi kararı vermede “yüreklendirdi”.
- ABD’de faiz artırımı bekleniyordu. Beklentinin tersine, faiz artırımının bir süre gecikeceği anlaşıldı.
- AB’de bankaları rahatlatmak için alınacak parasal tedbirlerin piyasada para bolluğuna yol açması bekleniyor.
Yurtdışındaki bu iki olumlu gelişme, “Faizi indirsek de içeriye döviz girişinde yavaşlama olmaz” şeklinde bir havanın ortaya çıkmasına yol açtı.
Faiz indirimi kararı alınıyor ama enflasyon yüzde 9.4 oranında. Gelecek ay da yüzde 9’un üzerinde gerçekleşecek...
Unutmayalım, “Ne kadar enflasyon, o kadar faiz!” Kural dışına çıkılınca, piyasada dengeler altüst oluyor.
http://ekonomi.milliyet.com.tr/ |
