Merkez Bankası’nın verilerine göre mart sonu itibariyle halkın toplam finansal varlıkları 730 milyar lira, finansal yükümlülükleri ise 371 milyar lira. TL mevduat hesabındaki artış bir yılda yüzde 11, finansal yükümlülüklerdeki artış yüzde 16 dolayında.
Merkez Bankası’nın belirlemelerine göre 2014 yılının Mart ayı sonu itibariyle halkımızın toplam finansal varlıkları 730 milyar TL. Bunun da büyük bölümü, yüzde 74’ü bankalardaki TL ve döviz hesaplarında.
Bankaların mevduat hesaplarındaki varlıklar, hisse senedi ve tahvil yatırımları, emekli fonlarındaki, yatırım fonlarındaki varlıklar, cepte, kasada nakit olarak duran para halkın finansal varlığını oluşturuyor.
Finansal varlıklardaki değişim çok önemli. Çünkü son yıllarda halkımızın tasarruf eğilimi azaldı. Halk tasarruf etmeyince, ülkenin iç tasarrufl arı yetersiz kalıyor.
Bir yılda TL mevduat hesaplarındaki birikimler yüzde 11 oranında arttı.
Döviz mevduatındaki varlıklar 68 milyar dolardan 84 milyar dolara yükseldi. Dolar olarak artış yüzde 22 oranında. Ama döviz fiyatındaki değişim nedeniyle döviz varlıklarının TL karşılıklarında bir yıldaki artış yüzde 50’yi bulmuş durumda.
Döviz mevduatının TL karşılıklarında, döviz fiyatındaki artışa bağlı olarak ortaya çıkan bu yüksek değişim, hane halkının toplam finansal varlıklarının 2014 yılında hızlı artışına yol açtı.
Halkımız banka mevduatı dışında diğer finansal yatırım araçlarına ilgi göstermemekte devam ediyor.
Toplam finansal varlıkların sadece yüzde 5’i borsada, hisse senedinde. Emeklilik fonlarının toplamdaki payı yüzde 3.8, diğer yatırım fonlarının yüzde 3.4, tahvil ve bonoların payı yüzde 2.6 oranında.
Hane halkının finansal varlıklarının yıllık değişimi kadar hane halkının finansal yükümlülüklerinin, açık anlatım ile borçlarının değişimi de önemli.
Hane halkının finansal yükümlülükleri 2014 yılında toplam 371 milyar TL. Bir yılda finansal yükümlülüklerdeki artış yüzde 16 dolayında.
Toplam 371 milyar TL finansal yükümlüğün yüzde 91’i banka borçlarından oluşuyor. TOKİ’ye olan borçların toplamda payı yüzde 3.4 oranında.
Burada bir açıklamaya ihtiyaç var. Hane halkının bankalar, finansman şirketleri, varlık yönetim şirketleri ve TOKİ dışında da borçları var. Taksitli alımlar var, kişisel yükümlükler var. Bunlar bilinmediğinden hesaba girmiyor.
Finansal kesime olan toplam borçların yüzde 36’sı ihtiyaç kredileri ve diğer borçlar. Yüzde 33’ü konut kredileri, yüzde 22’si bireysel kredi borçları.
Tüketici kredilerine getirilen sınırlamalar, faiz oranlarının artması sonucu hane halkının finansal yükümlülüklerindeki artış yavaşlamış durumda.
Tabii ki varlık sahipleri ile yükümlüler aynı hane halkı değil. Yükümlülüklerin varlıklara oranı yüzde 51 dolayında.
