Havucun, Zahmetli Yolculuğu

İsmihan Özgüven - Ekiminden, toplanmasına ve paketlenmesine kadar zahmetli bir sürecin ardından sofralardaki yerini alan havucun hasadı Hatay'da, başka bölgelerde tarlaların dinlenmeye bırakıldığı ölü sezon olarak tabir edilen kış aylarında gerçekleştiriliyor.

Ağustos ayında başlayan ve ekim ayına kadar devam eden ekim sürecinde toprakla buluşturulan tohumlar, aralık ayından itibaren iyi bakım ve sulamasının yapılmasının ardından ürün vermeye başlıyor.

Özellikle Çukurova bölgesinde buğday, Mısır ya da kavununun hasat edilmesinin ardından üretici tarafından değerlendirilen tarım arazileri, havuç ekimiyle ölü sezon olarak tabir edilen ve birçok bölgede tarlaların dinlenmeye bırakıldığı kış aylarında yetiştirilip hasadı yapılarak hem üreticisine hem de toplayıcısına ek bir gelir kapısı oluşturuyor.

Yaklaşık dört ay süren ürünün gelişme döneminde sulanan, otları toplanan havuçlar, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinden gelen işçilerin sabahın erken saatinden itibaren toprak altında olan ürünü sökmeye başlamasıyla sofraya yolculuğu başlıyor.

Toprak altından çapa yardımıyla sökülen ve çuvallara doldurularak traktörlerle fabrikalara getirilen havuçlar, büyük havuzlarda yıkanıp, işçiler tarafından özenle paketlenerek, yurt içi ve yurt dışına gönderiliyor.

Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Bestami Zabun, Aa muhabirine yaptığı açıklamada, Hatay'da geçen yıl 12 bin 490 dekar alanda havuç ekiminin yapıldığını ve 36 bin 666 ton ürün alındığını, bunun 21 bin 289 tonunun ihraç edildiğini söyledi.

Pamuk, Mısır, buğday gibi sanayi ürünlerinin ekimi yapılan Hatay'ın maydanoz, pazı, erik, Trabzon hurması, mandalina, patlıcan, taze soğan gibi ürünlerin yetiştiriciliğinde Türkiye'de ilk sıralarda yer aldığını ifade eden Zabun, havuç üretiminde de kentin, Konya ve Ankara'dan sonra üçüncü sırada geldiğini kaydetti.

Bu yıl Amik Ovası'nda 11 bin 500 dekar alanda havuç tarımı yapıldığını, şu ana kadar 33 bin 956 ton ürün alındığını vurgulayan Zabun, şöyle devam etti:

"Bölgemizde, ağustos ayında başlayan havuç ekimi bazen ekim ayına kadar devam ediyor. Aralık ayından itibaren toprakla ilk buluşan tohumlardan ürün alınmaya başlanıyor. Toplanması, paketlenmesi ve nakliyesiyle zahmetli birçok işlemin ardından havuç, sofralarımızdaki yerini alıyor.

Hatay özellikle Kırıkhan ilçesinde yetişen havucuyla son yıllarda adından söz ettirmeye başladı. Konya ve Ankara'dan sonra Türkiye havuç üretiminin yüzde 11'ini karşılayan Hatay'da yetişen havuçlardan sezon yeni açılmasına rağmen, şu ana kadar 22 bin 833 tonunu ihraç ettik. Artık havuç da bölgemizde gelir getirici önemli ürünler arasında yer alıyor."

-Yüzde 50'den fazlası ihracata -

İklim özellikleri ve toprak yapısıyla kokusu, kıtırlığı, şeker oranıyla diğer bölgelerden farklı bir tada sahip olan Hatay'da yetişen havuçların yurt içinin yanı sıra özellikle yurt dışından da büyük talep gördüğüne dikkati çeken Zabun, "Hatay'da yetiştirilen havuç Azerbaycan başta olmak üzere Rusya, Irak, Ukrayna, Romanya, Bulgaristan gibi ülkeler tarafından çok fazla tercih ediliyor. Bölgemizde geçen yıl 36 bin 666 ton ürünün 21 bin 289 tonunu yani yüzde 58'ini ihraç ettik. Bu yıl da sezon yeni açılmasına rağmen alınan 33 bin 956 ton ürünün 22 bin 833 tonunu ihracata gönderdik. Yetişen havucun yüzde 50'den fazlasını ihraç ediyoruz. Artık A, B ve C vitamini açısından zengin olan, suyunun yanı sıra salata ve yemeklerin de vazgeçilmezleri arasında bulunan havucumuzun ünü kent hatta ülke sınırlarını aşmış durumda" diye konuştu.

Bu yıl bir önceki döneme göre daha az alanda ekimi yapılmasına rağmen havuçtan alınan verimin daha yüksek olacağını tahmin ettiklerini belirten Zabun, ürünün toplanması için bölgedeki toplayıcıların yetersiz olması nedeniyle Şanlıurfa, Diyarbakır gibi kentlerden işçilerin Hatay'a geldiğini söyledi.

Havuç üreticisi Süleyman Donat da, toplanmasından, paketlenmesine nakliyesine kadar havuç yetiştiriciliğinin esnafıyla birlikte yaklaşık 10 bin kişiye istihdam alanı oluşturduğunu kaydetti.

Paketlenen ürünlerin büyük bir kısmını hem yurt içi pazarına hem de ülke dışına gönderdiklerini ifade eden Donat, "Son zamanlarda ilçemizde yetiştirilen havuç çok talep görmeye başladı. Kendine has kokusu, tadıyla aranan ürünler arasında yer alan havucumuzun büyük bir bölümünü ihraç eder hale geldik. Önümüzdeki yıllarda havucun ekim alanının daha da artacağına inanıyorum" diye konuştu.

Donat, şu an piyasada havucun 60 kuruştan satıldığını, bunun hem üretici hem de toplayıcı için iyi bir rakam olduğunu söyledi. (AA)

- Hatay