Tarım Bakanlığı'nın dün gazetemizin manşetinde yer alan, bugün de devam eden yeni modeliyle ilgili olarak tarımcı dostlarımızla yaptığımız görüşmelerde, girişimin olumlu karşılandığına tanık oldum. Ancak, bu sistemin doğru işlemesinde tarımın üç ayağındaki gelişmelerin birlikte düşünülmesinin gereği üzerinde durdular. Doğru bir üretim teknolojisi seçilmesi, bilgili teknik adam kadrosundan yararlanılması ve onlarla birlikte üreticiye destek verilmesi ile en yüksek katma değerin elde edilebileceğini belirttiler.
Tarım Bakanlığı'nın "Türkiye'nin Tarım Havzaları ve Üretim Destekleme Modeli" konusundaki çalışmasıyla ilgili dünkü manşet haberimiz ve benim yorumum üzerine tarım alanında uzmanlıklarına inandığım dostlarımla çeşitli sohbetler, telefon konuşmaları yaptım.
Neredeyse hepsinin birleştiği nokta, "50 yıllık bir unutulmuşluğun ardından, bakanlığın konuya eğilmesi ve bu denli geniş bir model arayışında olması çok önemli ve doğru bir girişim" şeklinde oldu. Türkiye'nin önemli imkanlara sahip olduğu tarım alanında bugüne kadar destekleme alımları modeline dayalı olan yapının birçok yanlış içerdiğini belirten dostlarım. "Bugüne kadarki destekler hep birtakım doğrudan üretici olmayanların yararlanmaları ile sonuçlandı. Bu modelde de üretmeden, daha doğru deyişle, günün üretim modellerine dayalı üretim yapmadan birileri desteklenmemeli" görüşünde birleştiler.
Alanında uzman bir dostum, "Son dönemde zeytin ağacı sayımız iki kat arttı. Ama bu ağaçlar pazarın talep ettiği ürünü esas almadı. Ayrıca, bizde ağaç sayısı artarken, İspanya'da ağaç başına verimde büyük artış oldu. Hem de biz babadan kalma ağaç tipini ve ürünü artırdık. Onlarsa pazarın talebine uygun üretim artışı yaptılar" dedi.
Haber ve benim yorumum üzerine görüşüp tartıştığım dostlarıma, bugün gazetemizde yer alan 16 ürüne geçen yıl verilen 2.9 milyar liralık desteğin 1milyar lira artırılmasının planlandığını ve bunun getireceği üretim artışıyla 2007 yılına göre 5.3 milyar liralık ekonomik değer elde edinilmesinin düşünüldüğünü söyledim. Hepsi bunun önemli olduğunu, ancak bunun kadar önemli olanın sadece üreticiyi desteklemek olmadığını söylediler. Konunun üç ayağının unutulmadan ele alınması gerektiğini belirttiler. Bu konuya bakışın ne olduğunu belirtirken bir dostum, "Önce doğru bir teknolojiniz olacak. Buna uygun bir teknik adam kadrosuna sahip olacaksınız. Sonra, üretim yapanı destekleyeceksiniz. O zaman en yüksek katma değere ulaşırsınız. Üreticiye desteğin artırılması iyidir. Ama üretici model içinde üçüncü ayaktır. Ve sadece işin bir ayağıdır" dedi. Sonra, niye böyle düşündüğünü belertirken "Geçen yıl iyi niyetli bir kaymakam bana yürüteceğimiz bir ortak projenin başlangıcında, 'elimde 14 ziraat mühendisim var' dedi. Projede olumsuzluklar yaşadık. Üç ay sonra aynı kaymakam, "Bu projede hiçbirinden bir gram fayda sağlayamadım' diye yakındı. Teknik bilgi eksikliğinden şikayetçi oldu" dedi.
Aslında son dönemde Türkiye'de tohumculukta, fidecilikte ve sebze üretiminde, seracılıkta, damlama sulamada önemli iyileşmeler oldu. Domates, biber, karpuz, meyve üretiminde özel örneklerde yüksek verim artışları elde edildi. Ağırlıklı olarak özel sektörün katkılarıyla ortaya çıkan bu olumlu gelişmelerin de yeni modelde önemli faydalar sağlayacağı tarımla uğraşan dostlarımca belirtildi.
Model hayata geçerken, sertifika sisteminin önemli bir yer alması gerektiği, ihraç edilecek ürünlerde bunun çok önemli olduğu da öne sürüldü.
Sanırım bakanlığın uzun süreli araştırma sonunda yüz milyonlarca veriyi değerlendirerek ortaya koyduğu yeni modeli, önemli tartışmalara konu olsa da, esas itibariyle tarımımızı geliştirmede ve AB'ye hazırlamada olumlu sonuçlar verecek. Bu açıdan tarımcı dostlarımızın belirttiği gibi sistemin üç ayak üzerine oturduğunun unutulmaması ve tartışmadan kaçınmadan yola devam edilmesi bu alanda verimi artıracaktır.
kaynak.dünya gazetesi | 
