Farilya’da çay 1 TL Balığın kilosu 10 TL Yazlık ev 1 milyon $ Güngör Uras Olayların içinden
[email protected]
Bodrum’un Farilya (şimdilerde Gündoğan) köyünde (şimdilerde belde) evi olanlar sabahın erken saatinde sahil boyu yürürler. Gazetelerini alırlar. Balıkçı kahvesinde çay içerken gazete okurlar. Köyün balıkçılarıyla sohbet ederler. Beğendikleri balık var ise satın alır, evlerine dönerler.
Farilya sakinlerinden biri olarak sabah sahilde yürüdüm. Gazetelerimi almak için Begonvil Motel’in altındaki Uğur Öztop’un Uğur Marketi’ne gittim. Baktım ki kapı duvar. Kemal Aymelek, “Otel satıldı. Uğur Market ileriye taşındı. Gazete almak için biraz daha yürüyeceksiniz” dedi. Uğur Market 27 yıldır Begonvil Motel’in altında idi. Sahipleri Farilyalı olan motele, geçen yıl sahilde 1 milyon dolara satılan rezidaslardan birini alan bir işadamı 6 milyon dolar ödemiş. “Fazla değil mi?” diye sordum. “Rezidanslardan 1 dairenin 1 - 2 milyon dolara satıldığı Bodrum’da 6 milyon dolar para mı ki?” dediler. İşadamı motel binasını yıktıracakmış. Bu parayı 950 m2’lik arsası için ödemiş.
Bir süredir Bodrum’da ne alınır satılır ise “bin TL” ile değil ”milyon dolar” ile satılıyor. Milyon dolarlar havada uçuşuyor. Bizim Farilya köyünde bile...
Balıkçının hayatı zor Balıkçılar Kahvesi’nde denizin kenarına oturdum. Memnune Okyay, sabah elceğiziyle poğaça yapmış. Arzu Hak sıcacık demli çay getirdi. Çay 1 TL. Poğaça 1 TL. 2 Çay + 1 poğaça 3 TL.
Ali (Kara) Kaptan’ın yönetimindeki kooperatife kayıtlı teknelerden her gün 10-15 küçük ahşap tekne balığa çıkıyor.
Çayımı içerken Önder Özçelik ve karısı Emine’nin teknesi kıyıya yanaştı. Önceki gün saat 16.00-17.00’de attıkları ağları toplamak için sabah 4.00’de yola çıkmışlar. Kefal ve sarpa tutmuşlar. Kilosunu 10 TL’den satmaya başladılar. Biraz sonra Muammer’in ve Onbaşı’nın tekneleri de kıyıya yanaştı. Onlar da karılarıyla balığa çıkıyor. İkisinin karısının adı da Fatma. Farilyalı balıkçılar genelde karılarıyla balığa çıkıyor. Kadınlar ağ atma ve toplamada kocalarına yardım ediyor.
Teknelerin bazıları 4 kg balık ile dönmüş, bazıları 12 kg balık yakalamış. Çarpın 10-15 TL ile... Çıkarın mazot parasını... Sıfıra sıfır, elde var sıfır... Bir tarafta 10-15 TL ile ölçülen emek, öte tarafta milyon dolarlık rantın fazileti.
Balıkçı Muammer ile Onbaşı’nın karıları Fatma bacılar, ”Bu mazot parası ile her gün gel git zor. Biz çıktık mı bir hafta 10 gün denizde kalırız” dediklerinde şaşırdım. Çünkü 6-7 metrelik küçücük ahşap teknelerinin kamaraları yoktu. ”Soğuk havalarda teknenin burnuna doğru yer var. Orada uyuruz” dediler.
Şimdi devir rant devri... Mumcuların ötesindeki Tuzla’da Boğaziçi (Bargilya) köyünün su ürünleri kooperatifine kayıtlı 17 tekne var. Bunlar, Farilya’dakilerden büyük, 10 metrelik donanımlı tekneler. Bodrum’un ünlü dil balıklarını bu balıkçılar yakalar. Kooperatif önünde çay içerken, denizden dönen balıkçılarla sohbet ettim. “Bu tekneler her seferde 40-50 TL’lik mazot yakıyor. Bu fiyat ile bu kadar balık tuttuğumuzda cebimize bir şey kalmıyor” diyorlar.
Sayın okuyucularım, bayramın son günü bu yazının sonunda “Üretici para kazanamıyor. Üretici emeğinin karşılığını bile alamıyor. Bu nedenle ülkede üretim artmıyor. Şimdi devir rant devri. Üretici hesabını on-yirmi-otuz-elli TL ile yaparken, rantçı milyon dolardan aşağı konuşmuyor” diyeceğim. Diyeceğim de... Bunu dediğim için de siz “Bu adam hâlâ serbest piyasa ekonomisinin ne olduğunu anlayamamış” diyerek beni ayıplayacaksınız. Ne yapalım. Hayat bu... |
