Üreticiler, hayvancılık desteklerinin 2007'den beri ödenmediğini, kriz yüzünden de işletmelerin kapandığını söylüyor. Tarım Bakanı Mehdi Eker, teşviklerin hepsini ödediklerini, tarımda ise küçülmenin aksine büyüme olduğunu, yeni işletmeler kurulduğunu iddia ediyor.

Açıkçasını söylemek gerekirse son birkaç haftadır dinlediklerim hem kafamı karıştırdı hem de "Bu işte bir gariplik var" dedirtti. Üreticiyi dinliyorsunuz, krizden ciddi darbe yediklerini söylüyor. İşin bir başka tarafı olan siyasetçiyi dinliyorsunuz, tam aksi bir tablo çiziyor.

Hangi sektörden bahsettiğimi merak mı ettiniz? Tarım sektöründen. Daha doğrusu hayvancılıktan. Anlatayım da bakalım siz işin içinden çıkabilecek misiniz?

Hatırlayacaksınız birkaç hafta önce yine bu köşede Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) Başkanı Nizam Kâğıtçıbaşı ile yaptığım bir sohbeti yazmıştım. Kâğıtçıbaşı, hayvancılık desteklemelerinin 2007 yılından beri verilmediğinden dert yanarak, "Gerçekten çok sıkışık durumdayız. Biz bütün işlerimizi bu desteklemelere göre yapıyoruz. Olmadığı zaman da gidip dışarıdan kredi alıyoruz. Hepimiz borç içindeyiz. Biz diyoruz ki, eğer bu destekleri veremeyeceklerse hiç olmazsa mahsuplaşma imkânı tanısınlar. Çünkü bizlerin Ziraat Bankası'na, elektrik idaresine, mazota da ciddi borcumuz var" demişti.

Yine aynı sohbetimizde Nizam Kâğıtçıbaşı, kriz nedeniyle 7-8 işletmenin kapandığına da değinerek özetle şunları söylemişti: "Çoğu işletme de mart ayını bekliyor. Seçim geliyor, belki desteklemelerin bir kısmını alırlar ümidi içindeler. Bu destekler alındıktan sonra hayvan kesimi hızla artacaktır. Hükümetimizin bize destek çıkmasını ve kriz nedeniyle ortaya çıkan zararlardan dolayı kapanma noktasına geldiğimizi anlamasını bekliyoruz. Yoksa bu işten vazgeçeceğiz, hayvanların hepsini keseceğiz, kapıları kapayacağız."

Desteklerin hepsini ödedik

Geçenlerde Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker ile konuyu konuştum. Eker ise tam tersi bir tablo ortaya koydu. Bu sohbetimizi de aktarayım.

Mehdi Eker, üzerine basa basa tarım ve hayvancılıkta tüm teşvikleri ödediklerini; tarımda kriz nedeniyle bir küçülme olmadığını aksine büyüme yaşandığını belirterek şunları söylüyor:

"Bu yılın ocak ayında yaklaşık 500 milyon TL ödeme yaptık. Bunun 250'si hayvancılıkla, 150'si hububatla ilgiliydi. Geri kalan da diğer desteklerdi. Şubat ayında ise gübre ve mazot desteğini ödedik ki, bu da 1.6 milyar TL'ydi. Bunun içinde de hayvancılık desteği vardı. Mart ayında 535 milyon, nisan ayında 515 milyon, mayıs ayında 825 milyon ve haziranda da 720 milyon TL daha ödeme yapacağız. Böylece ağustos-eylül ayına kadar yıllık ödememizin tamamını yani 5 milyar TL teşviki tamamlamış olacağız."

Mehdi Eker'in bu açıklamaları üzerine; üreticilerin, "Destekler 2007'den beri ödenmiyor" söylemini hatırlatıyorum ve şaşkınlığımı da iletiyorum.

Yanlış anlaşılma var

"Muhtemelen bir yanlış anlaşılma var" diye söze başlıyor Eker ve hayvancılıkla ilgili 2008'de 1.3 milyar TL ödeme yaptıklarını vurguluyor. Bunun bir kısmının 2008, bir kısmının da 2007 yılından sarkan ödemeler olduğunu ifade eden Eker, "2007 yılında hayvancılığa 723 milyon TL, 2006'da da 679 milyon TL ödeme yaptık. Toplam tarım desteklerinin içinde hayvancılığın payını yüzde 4'lerden yüzde 24'e çıkardık. Bu da bütçenin dörtte birinin hayvancılık desteklerine ayrıldığını gösteriyor" diyor.

Daha bitmedi... Mehdi Eker ile konuşmamızda ikinci şaşkınlığımı ise krizin tarım ve hayvancılığa vurduğu darbede yaşadım. Yine Eker'e; üreticilerin, kriz yüzünden zor günler geçirdikleri ve tedbir alınmazsa yakın zamanda işletmelerin birer birer kapanacağı, hatta şimdiden kapanmaya bile başladıkları yönündeki söylemlerini hatırlatıyorum.

Tarım Bakanı, "Bizdeki bilgilere göre aksine tarımda küçülme yok, büyüme var" diyerek başlıyor anlatmaya ve tarımdaki istihdam artışına dikkat çekiyor. Bu artışın da 750 bin kişi olduğunu vurguluyor.

Eker'e göre tarım sektörü, ekonomik kriz nedeniyle sanayi ve hizmetler sektöründeki daralmanın bir kısmını absorbe eden bir sektör. Mehdi Eker'in deyimiyle tampon sektör görevi görmeye başladı.

Tarım krizde büyüyor

Mehdi Eker, son aylarda özellikle hayvancılığa dayalı birçok tesisin açılışını yaptığını da ifade ederek "Tarımda karamsar bir tablo çizmenin gereği yok. Dolayısıyla kriz nedeniyle tarım sektörü küçülmek bir yana aksine büyüyor" diyor.

Evet, üretici "Sözün bittiği yerdeyiz" diyor; bakan ise tarım ve hayvancılığın krizde geliştiğini söylüyor. Hatta bir adım daha ileri gidip, diğer sektörlerdeki küçülmeden kaynaklanan negatif durumu tarımın artıya çevirdiğini bile savunuyor.

Hadi buyurun, çıkın işin içinden. Kimin söylediği doğru? Bu işi bilfiil yapan üreticinin mi, yoksa bu işi koordine eden makamın mı?

Açıkça söylemek gerekirse bu işte bir gariplik var. Ben üreticinin de Tarım Bakanı'nın da durumu olduğundan bu kadar farklı göstereceğine inanmıyorum. İnanmak da istemiyorum.

Ama şu bir gerçek ki, zaman içinde ortaya çıkan rakamlar kimin haklı olduğunu gösterecek.

Noyan Doğan

referansgazetesi.com