Hükümet 2008 yılı büyüme oranını düzeltecekmiş. 2008 yılında ekonominin yüzde 4 büyüyeceği varsayılmıştı. Şimdi anlaşılan o dur ki, sıfır büyümeye razı olacağız.
Milli gelir belli bir dönemde ülkede üretilen mal ve hizmetlerim (katma) değeri toplamıdır.
Milli gelir cari fiyatla (o yılın fiyatıyla) hesaplanır. Sonra cari döviz kuruyla (o yılın ortalama dolar fiyatıyla) dolara dönüştürülür. Enflasyon şişkinliği alınarak da sabit fiyatla büyüme oranı bulunur.
2007 yılı milli geliri cari fiyatla 856 milyar dolardı. 2008 yılında hiç büyümesek (ekonomi sıfır büyümüş olsa) yüzde 10 oranındaki enflasyon nedeniyle, 2008 yılı milli geliri cari fiyatla (856x1.10=940) milyar TL olarak açıklanacak. DPT’nin hesaplamalarına göre, 2008 yılı ortalama dolar fiyatı 1.2996 TL’dir. Cari fiyatla hesaplanan milli gelir rakamını bu dolar fiyatıyla dolara çevirirsek (940: 1.299=723) milli gelirin dolarla karşılığı 723 milyar dolara yükselmiş olacak. 2007 yılı milli geliri dolar olarak 658 milyar dolardı.
Açık anlatımıyla, sabit fiyatla sıfır artan milli gelir, dolar olarak (723:658=9.8) yaklaşık yüzde 10 dolayında büyümüş görüntüsü verecek.
Ekonomi sabit fiyatla sıfır büyüdüğü halde 2007 yılında 9.305 dolar olan kişi başı gelir 10.200 dolara yükselecek.
(Bu çarpıklığın nedeni enflasyon yüzde 10 artarken, dolar fiyatının sabit kalması, cari fiyatla -enflasyonla- şişen milli gelir rakamının yerinde kalan dolar kuruna bölünerek yapılan hesaplamadır.)

Cari açıktaki küçülme normal değil
Ocak ayı cari açık (döviz açığı) rakamları yayımlandı. Geçen yıl ocak ayı açığı 4.149 milyon dolardı. Bu yıl 291 milyon dolar oldu.
Ama buna sevinemeyiz. Bu, ekonomideki iyi gelişmenin değil, kötü gidişin sonucudur.
Döviz açığı küçüldü. Çünkü ithalat yapılamadı. Dış ticaret açığı 4.061 milyon dolardan 78 milyon dolara düştü.
Buna karşılık, 2008 yılı ocak ayında sermaye hareketiyle ülkeye 6.8 milyar dolar girmişti. Bu yıl 2 milyar dolar çıktı.
İlginç bir gelişme, nereden geldiği, nereye gittiği belli olmayan döviz giriş çıkışlarında görüldü. Geçen yıl ocak ayında 2 milyar döviz çıkışı olmuştu. Bu yıl ocak ayında nereden geldiği belli olmayan 1.7 milyar dolar ülkeye girdi. Sonuçta, ocak ayında döviz bilançosu geçen yıl 674 milyon dolar fazla vermişti. Bu yıl sadece 24 milyon dolar açık verdi.
Sonuç olarak, görülüyor ki, nereden geldiği belli olmayan döviz ekonominin daha da kötü olmasını önlüyor.

Güngör Uras

[email protected]

milliyet.com.tr