Bir dostum bir tabak elma ikram etti. Her biri farklı renklerde idi ve her birinin üzerinde ufak bir etiket vardı: Starking, Golden, Braeburn, Fuji, Granny Smith, Gala... Manavlarda Şili’den ithal yeşil bir çeşit kütür elma satıldığını biliyordum da bu kadar çeşit görmemiştim.
Biz eskiden “Amasya Elması”ndan başka elma çeşidi bilmezdik. Dünyanın en iyi elmasının “Mis kokulu Amasya Elması olduğuna inanırdık.” Başka ülkelere seyahat edince ve de Türkiye’ye elma ithalatı başlayınca başka türler de olduğunu öğrendik.
Elma ikram eden dostuma “Bunlar hangi memleketin elması” diye sordum. “Bizim memleketin, Eğirdir’in elması “dedi. Sonra anlattı. İnternette www.egirdirelmasi.com sitesine giriliyormuş. İnternetteki fotoğraflara ve açıklamalara bakılarak, özellikleri okunarak elma siparişi yapılıyormuş. Yazlık türler bitmiş. 30 Mart’a kadar kışlık türler sipariş edilebiliyormuş. 4-8 kiloluk paketlerde, nakliye ücreti alıcıya ait olmak üzere elmalar eve teslim gönderiliyormuş.
Eğirdir’de ürettiği elmaları “Altınelma” ismi ile markalaştıran Ömer Yiğitbaşı’yı buldum. Bana Eğirdir’in “Komando kenti” iken elma diyarına dönüşmesinin hikâyesini anlattı. Eğirdir’de Demokrat Parti döneminde devlet “Bahçe Kültürleri Fidanlığı” kurmuş. Bu fidanlık sayesinde 1952 yılından sonra meyvecilik başlamış.
Fakat Eğirdir’de elma üretimini patlatan kamu görevlileri olmuş. Kamu görevlileri köy köy gezerek üreticiye elmanın faziletini anlatmış. Damlama sulama sistemleri kurulmuş. Soğuk hava depolarının kurulması sağlanmış. Avrupa tüketicisinin ağız tadına uygun elma türlerinin fidanları getirtilmiş.
Elma çeşitleri çoğaldı
Eğirdir üreticisi 2 yaşından itibaren meyve veren bodur elma ağaçları ile tanışmış. Eğirdir’de şimdilerde yılda 200 bin tona yakın elma üretiliyor. Türkiye’nin toplam üretimi 2.0-2.5 milyon ton dolayında. Türkiye’de toplam üretimde Isparta’nın payı yüzde 20, Karaman’ın payı yüzde 15 dolayında. Daha sonra yüzde 10’ar pay ile Niğde ve Eğirdir, yüzde 8’er pay ile Denizli ve Antalya geliyor.
Elmanın 100 gramında 54 kalori var. Elma bir C vitamini deposu. C vitamini en fazla elmanın kabuğunda ve kabuğun hemen altındaki tabakasında bulunur. Bunun için elmanın, iyi yıkandıktan sonra kabuklu olarak tüketilmesi tavsiye edilir.
Elmada ayrıca B1, B2, PP, B5, B9, Pro - vitamin A ve E de var. Elmadaki vitaminler, vücut direncini artırıyor. Kas ve sinir sistemi ile hücrelerin iyi çalışmasını sağlıyor. Cildi yaşlanmaya karşı koruyor.
Pazarlama konusunda üreticilere yol gösterilir ve destek verilirse, elma ve turizm Eğirdir ekonomisini koşturacak, coşturacak. Eğirdirli elma üreticisi şimdilerde tüketicilere internet aracılığıyla satış yapmayı deniyor.
Eğirdir’de üretilen, sipariş üzerine kargo ile istenilen adrese gönderilen yeni elma çeşitleri
FUJİ: Meyve orta-iri boyda turuncuya çalan yeşil renkte ve kırmızı çizgili. Sert gevrek, sulu ve tatlıdır. Lezzeti çok güzel. Yeni bir elma türü.
BRAEBURN: İri, uzunca yapıda, asimetrik şekilli açık yeşilimtırak renkli, çizgili ve kırmızı hareli. Her zaman sert değil, sulu, mayhoş. Yeni bir çeşit, üretimi çok az.
GRANNY SMITH: Orta-iri büyüklükte, küresel şekilli. Yeşil, yağlı ve hafif ondüle bir kabuğa sahip. Gevrek meyve eti, sulu, ekşimtırak ve aromatik.
GOLDEN: Orta-iri, düzgün, uzunlamasına konik gövdeli. Olgunlaştığında yeşil ve sarı renkte. Eti beyaz ve sarımtıraktır. Lezzetli.
STARKING: Konik uzun gövdeli, üst rengi koyu kırmızı, parlak, bazen daha koyu ve mat renkte. Sulu ve lezzetli.
PINK LADY: Orta iri sulu, mayhoş-tatlı, aromalı. Sarı yeşil zemin üzerine pembe renkli. Yeni üretiliyor.
TOPAZ: Orta iri sulu, mayhoşumsu, aramalı, yeşil zemin üzerine koyu parlak kırmızı renkte. Yeni üretiliyor.
Güngör Uras | 
