Sürtünme enerji kaybına yol açar. Sürtünme parçaları aşındırır.

Titreşim yapar. Gürültüye neden olur. Ortaya ısı çıkar. Sürtünen parçaların ömrü kısalır... Yağ, sürtünmede enerji kaybını aza indirir, aşınmayı, titreşimi, ortaya ısı çıkmasını önler. Parçaların ömrünü uzatır.

Ancak yağlamanın usulü vardır. Yağlama beceri ister. Çünkü, yağın azı yarar sağlarken çoğu zarar verir.

Yağlarken ince yağ mı, kalın yağ mı kullanılacak? Bunu yağlayanın bilmesi gerekir. Daha sonra yağın miktarını ayarlamak gerekir. Yoksa yağ etrafa sıçrar. Yere dökülür. Başkalarını rahatsız eder.

Sürtünme sadece maddeler için söz konusu değildir. İnsanlar için de sürtünme sorunu vardır. Maddelerdeki sürtünmede nasıl enerji kayıbı oluyor, nasıl parçalar aşınıyor, gürültü ortaya çıkıyor, sürtünen parçaların ömrü kısalıyor ise, insanlar sürtününce  de olumsuz sonuçlarla karşılaşılır.

Hayat bu... Yağsız olmuyor

İşte bu nedenle insan ilişkilerinde de yağ önem taşır. İnsan ilişkilerinde sürtünmenin önlenmesi için yağın yavaş yavaş ve ölçü ile verilmesine dikkat edilmelidir. İnsan ilişkilerinde yağ, “yatay” ve “dikey” ilişkilerde farklı ölçüde kullanılır.

Yatay yağlama, insanların çevreleriyle uyum içinde, sorunsuz bir yaşam sürdürmeleri için, kendi seviyelerindeki insanlarla, dostlarıyla, arkadaşlarıyla (aynı seviyedeki iş arkadaşlarıyla) ve hatta aile üyeleriyle ilişkilerinde söz konusu olur.

Dikey yağlama ise, aşağıya (madun’lara) ve yukarıya (mafevk’lere) doğru farklı yağ kullanımını gerektirir. “Yukarıya doğru” yağlama, amirlere, patronlara, güç sahipleri ile ilişkilerde  sürtüşmeyi önler.

“Aşağıya doğru” yağlama, insanın birlikte çalıştığı, yaşadığı insanların onu sevmelerine, saymalarına, sözünü dinlemelerine yardımcı olur.

Bunları okuyanlar “Nereden çıktı bu yağ konusu?” diyerek merak edecekler.

Efendim geçtiğimiz günlerden birinde  bir dost meclisin de yeni bir patron ile çalışmaya başlayan bir arkadaşımız sızlanıyordu: “Patronum değişti. Şimdi de bu patronumla iyi geçinmek için onu yağlayacağım. Her iş yeri değişikliğinde, her patron değişikliğinde, yeni patronu yağlamaya kendimi mecbur hissediyorum. Onu yağla, bunu yağla... Hayatım yağcılıkla geçti!” deyince, dost meclisinde bulunan Ege Cansen, arkadaşımızı teselli etti. “Üzülme” dedi.

Ölçüyü kaçırmamak gerekiyor

 Sonra anlattı, “Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde benim Muhan Soysal isminde bir sınıf arkadaşım vardı. Üniversitede hoca oldu. Yönetim Bilimi dersi veriyordu. Erken yaşta öldü. “Efsane Hoca” diye sevilirdi. Şimdilerde kamudaki ve özel sektördeki tepe yöneticilerinin çoğu onun öğrencisidir. Muhan Soysal derdi ki, “İnsan ilişkilerinde yağcılık hiç de kötü bir şey değildir. Yeter ki, ölçüyü kaçırmayacaksınız. Ölçülü yağ, insan ilişkilerinde sürtünmeyi önler.”

Daha sonra, o dost meclisinde    başladık yağ işini “kurumsallaştırmaya”. Ve de “yağın azının yarar, çoğunun zarar” olduğu hakkında bu yazının başında sunduğum “manifesto” ortaya çıktı.

Sonuç olarak, patronu değiştikçe her yeni patronu yağlamak mecburiyetinden yakınan arkadaşımız da rahat etti.

Ben de tartışmalardan kendime ders çıkardım. Bundan sonra usulünce yağlama yapanların yaptıklarını anlayışla karşılayacağım.

(Haşim Akman’ın kaleme aldığı  Muhan Soysal’ın hayat hikâyesi,

Mikado Yayınları tarafından kitap haline getirildi. 330 sayfa, 25 TL

Güngör Uras

http://ekonomi.milliyet.com.tr/