Farilya pazarında tarla domatesi 1 TL
TÜİK, dün temmuz ayı enflasyonunu açıklayacaktı. “Saat 10.00’da evde oluruz. CNBCE’yi açar önce enflasyon rakamlarını öğrenir, sonra da Servet Yıldırım ile Mahfi Eğilmez’in yorumlarını dinleriz” diyerek evden erken çıktık. Farilya’nın (şimdilerde Gündoğan diyorlar) balıkçılar kahvesine kadar yürüdük. Balıkçılarla sohbet ettik. Çay (75 krş.) içtik. Birer ev poğaçası (1 TL.) yedik.
Sonra pazara gittik. Çarşambaları Farilya’da pazar vardır. Çevre köylerden üreticiler gelir. Kendi ürünlerini satar.
Pazarın girişinde Ayşe Nine’den, kendi yaptığı ev ekmeğinden alırız.. Erken giden ekmeğini ayırtır. Çünkü ekmeği kapışılır. Ayşe Nine, önceki gün fırını 2 defa ısıtmış. 32 somun ev ekmeği pişirmiş. Geçen yıl tanesini 5 TL’den satardı. Bu yıl 6.50 TL’den satıyor. “Un pahalılandı, odun pahalılandı.” diyor. Haftada bir pazarda sattığı bu ekmeklerin parası ile trafik kazası geçiren oğlunun tedavi masraflarını, evin geçimini karşılıyor. Beyi yaşlı. İş yapamaz durumda.
Onun hemen yanında Milas’ın Kafaca Köyü’nden Ayşegül Bacı kendi bahçesinde yetiştirdiği biberleri ve domatesi satar. Geçen yıl domateslerini Akdeniz sineği yemişti. Bu yıl sinek derdi kalmamış.
Domatesin kilosu 1TL, biberin 3 TL bacılar çocuk okutuyor
Çomakdağı Köyü’nden Hatice Meydan yumurta satıyor.
Yumurtayı Milas’ın Çomakdağı köyünden Hatice Meydan’dan satın alırız. Hatice Bacı’nın rengârenk ve oyalı yemenileri insanı büyüler. Farklı renk, farklı oyalı yemenileri bir arada başına dolar. Yumurta, zeytin, üzüm yaprağı, kuru ot satarak kızını Ankara’da hukukta, oğlunu Akdeniz Üniversitesi’nde, küçüğü lisede okutuyor.
Sayın okuyucularıma Farilya pazarındaki fiyatları vereyim. Aynı ürünlere kendilerinin ödedikleri fiyat ile karşılaştırırlar. Patlıcan 1.50, karnabahar 2, kıtır hıyar 2, kabak 2, boncuk ayşe 5 TL. Limonun kilosu 4, kütür kütür gül üzümü 4, şekerpare 5, sapları yemyeşil, daldan yeni kopmuş kiraz 6, taze vişne 5, şeftali 3 TL.
Pazarın bir köşesinde dizili peynircilerde yerli taze köy peynirinin kilosu 9, Ezine beyaz peynir ve keçi peyniri 18 TL. Pazarda çalışkanlığına hayran olduğumuz bir aile var. Murat Tayyar, karısı Hayal ve kardeşi Seyban. Çine’den Bodrum’a göçmüşler. Milas yakınında tarla kiralamışlar. Enginar yetiştiriyorlar. Her gün bir başka pazarda 4 ay boyunca soyup soyup enginar satıyorlar. Hayal Tayyar, bu yıl 150 bin adet enginar sattıklarını, 4 ay enginar soymaktan ellerinin parçalandığını söylüyor. Şikâyet için değil, sorduğum için. Çünkü her zaman yüzü gülüyor. Üç çocuğu var.. Daldan yeni koparılmış kütür kiraz (6 TL) ile yeni toplanmış kayısı (5 TL.) satın aldık.
Tarımda fiyat artışı üreticinin cebine giremiyor
Eve döndük. TV’yi izlemeye başladık. TÜİK’in enflasyon rakamları açıklandı.
Tarımda üretici fiyatları temmuzda bir önceki aya göre yüzde 6.06 gerilemiş. 2010 yılının temmuz ayına göre tarımda üretici fiyatı artışı sadece yüzde 1.83 oranında. Pazardakilerin hepsi tarım sektöründe üretim yapanlar. Demek ki onlar geçen temmuzda 100’e sattıklarını bu temmuzda 101.83’e satabilmiş.
Tüketicilerin gıda ve alkolsüz içki sepetindeki ürünlerin fiyatları 2010 Temmuz’undan bu yılın temmuzuna göre yüzde 7.65 oranında artmış. Demek ki, tüketicinin ödediği yüksek fiyat tarım kesimindeki üreticinin cebine girememiş. Arada birilerinin cebinde kalmış.
Halbuki genelde iki temmuz arasında üretici fiyatlarındaki artış oranı yüzde 10.34 iken tüketici fiyatlarındaki artış yüzde 6.31 oranında. Genelde üretici maliyet artışını tüketici fiyatına yansıtamıyor. İstisnası tarım ürünlerinde. Tarım ürünlerinde tüketici fiyatı üreticinin fiyatının üzerinde seyrediyor.
Güngör Uras
