Enflasyon artıyor ama önlem alınmayacak
AĞUSTOS ayında enflasyon oranları beklentilerin üzerinde gerçekleşti.Bununla birlikte önümüzdeki aylarda da bu artışın devam etmesi bekleniyor.
Enflasyondaki bu bozulmaya karşılık Merkez Bankası’nın buna karşı bir önlem alınacağı beklentisi ise bulunmuyor.
Geçen ay tüketici fiyat endeksindeki (TÜFE) artışın yüzde 0.4 olması beklenirken, dün açıklanan rakam yüzde 0.7 oldu. Bununla birlikte yıllık TÜFE artışı ise yüzde 6.3’den yüzde 6.7’ye yükseldi. Aynı ayda üretici fiyat endeksinde (ÜFE) de piyasa beklentisi yüzde 1 iken, gerçekleşme yüzde 1.8’e çıktı. ÜFE’de yıllık artış rakamı da yüzde 10.3’ten 11’e yükseldi.
Fiyat endekslerinin detaylarını inceleyen piyasa uzmanları, çekirdek enflasyondaki gelişmeler başta olmak üzere, verilerin enflasyondaki artış trendinin devam edeceğini gösterdiğini belirtiyorlar. Piyasa beklentilerinin üzerinde çıkan enflasyon rakamlarında bayram etkisi seziliyor. Son dönem artan kurlardaki yükselişin ise ağustos ayı enflasyon rakamlarına henüz sınırlı ölçüde yansıdığı görülüyor ve bu nedenle artışın önümüzdeki aylarda da devam edeceği tahminleri ağırlık kazanıyor. Buna karşılık piyasa uzmanları Merkez Bankası’nın artan enflasyona karşı bir önlem almayacağını düşünüyorlar. Merkez Bankası yaptığı açıklamada ağustos ayında enflasyonun yükselişe geçeceğini, birkaç ay daha böyle devam edebileceğini ama yılbaşından sonra enflasyondaki trendin yeniden inişe geçeceği yolundaki beklentisini piyasalarla paylaşmıştı. İşte bu nedenle piyasa uzmanları Merkez Bankası’nın büyümeye öncelik verdiğini, enflasyona karşı, çok büyük artış olmadığı takdirde, harekete geçmeyeceğini düşünüyorlar.
Buna karşılık Merkez Bankası’nın enflasyondaki bu artış rakamına rağmen yine de faiz indirimini devam ettirip ettirmeyeceği konusu tartışmalı. Bazı uzmanlar bu rakamlardan sonra artık yeni bir faiz indiriminin sıkıntı yaratacağını, bu nedenle faiz indirimi için bekleneceğini belirtirken, kimi uzmanlar ise özellikle üretim verilerinin düşük çıkması halinde, bu enflasyon eğilimine rağmen, Merkez Bankası’nın faiz indirimine devam edebileceğini söylüyorlar. Merkez Bankası gerçekten böyle bir risk alabilir mi derseniz, belli de olmaz.
ENFLASYONİST BASKI ARTIYOR
Ağustos ayındaki verilerin, ‘enflasyonist baskının arttığına’ işaret ettiği konusunda hemen herkes hemfikir. Çekirdek enflasyonun yıllık bazda yüzde 5.4’ten 6.2’ye doğru hızlı yükseliş göstermesi bunun kanıtı görülüyor. Merkez Bankası’nın baz aldığı şekliyle mevsimsellikten arındırılmış çekirdek enflasyonun da, son üç aylık yavaşlama eğiliminden sonra, ağustosta yeniden yükselişe geçtiği hatırlatılıyor.
Kurlardaki artışın fiyatlara kısmen yansıdığını belirten uzmanlar, özellikle işlenmiş gıda fiyatlarında devam eden yükseliş eğiliminin de önümüzdeki dönem enflasyonist baskıyı arttıracağı görüşündeler.
Merkez Bankası geçen ay yaptığı açıklamada enflasyondaki artışın bir süre yaşanabileceğini, döviz kurundan kaynaklanan fiyat hareketlerinin ikincil etkilerinin sınırlı kalmasını beklediğini söylemişti. Merkez Bankası’nın sözünü ettiği bu ikincil etkinin nasıl yaşanacağını görmek için bir müddet daha beklenmesi gerektiğini kaydeden piyasa uzmanları, sadece ağustos ayı enflasyon verilerine bakarak kesin kanaatte bulunmanın zorluğuna da dikkat çekiyorlar. Bir başka deyişle; Merkez Bankası’nın enflasyondaki artış hareketine karşı hareketsiz kalmakta haklı olup olmadığını görmek için, bir süre bekleyecekler.
Erdal Sağlam