Gösterge faizi yükseltmedi ama piyasa faizinin yükselmesine ışık yaktı
Güngör Uras
Olayların içinden
[email protected]
Merkez Bankası’nın “Gösterge Faizi” yüzde 5.75 oranında. Buna bağlı olarak Hazine’nin çıkardığı borç kâğıtlarının yıllık faizi oluşuyor. İkinci piyasada işlem gören Hazine kâğıtlarının faizine de “Piyasa Faizi” deniliyor. Bu faiz ise yüzde 8.0-8.5 dolayında.
Yurtdışından gelecek fonlar bu piyasa faizine bakıyor. Piyasa faizinin cazibesine göre para girişi artıyor, azalıyor.
Değişik nedenlerle yurtdışından sıcak para girişinin yavaşlaması karşısında piyasa oyuncularının belli bölümü Merkez Bankası’nın faizi artırmasını istiyor/bekliyor. Piyasa Faizi artınca, faizin cazibesinde döviz girişinin artacağı tahmin ediliyor.
Merkez Bankası Para Piyasası Kurulu dün toplandı. “Gösterge Faizi”ne dokunmadı. Gecelik borç verme faiz oranını yüzde 9’dan yüzde 12.5’e çıkardı. Açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkânı faiz oranı da yüzde 8’den yüzde 12’ye yükseltildi.
Kabaca ve özetle bankaların Merkez Bankası’ndan borçlanmaları pahalı hale getirildi.
Uzun süredir Merkez Bankası bankaları (bankalar aracılığı ile piyasayı) fonlandırıyor. Açık anlatımı ile piyasaya faiz karşılığı para salıyor.
Bankalar Merkez Bankası’nın verdiği paralarla döviz satın alıyor, kredilerini genişletiyor.
Para pahalılanıyor
Merkez Bankası parayı pahalılandırarak bankaların döviz piyasasından bolca alım yapmalarını frenliyor. Banka kredilerini frenliyor.
Bankaların kaynak maliyetinin pahalılanması, kaynağın daralacağının anlaşılması Piyasa Faizi’nin yükselmesinin yolunu açıyor. Dün, Merkez Bankası’nın açıklamasından hemen sonra Gösterge Tahvilin Piyasa Faizi yüzde 9.0’un üzerine çıktı.
Açık anlatımıyla Merkez Bankası “Gösterge Faiz”i yükseltmedi ama “Piyasa Faizi”nin artmasının önünü açtı.
Para Politikası Kurulu kararının açıklamasında dikkat çeken 2 nokta daha var:
- Merkez Bankası ekonominin daralması tehlikesine karşı uyguladığı genişletici politikayı terk ederek istikrara dönük politika uygulanacağını açıklıyor.
- Daha önce geçici olacağı tahmin edilen fiyat artışlarının kalıcı olacağını belirtiliyor.
