Kasımda resmi enflasyon % 6.37 12 ay ortalamasına göre % 9.26 Güngör Uras Olayların içinden
[email protected]
TÜFE (Tüketici Fiyatları Endeksi) kasım ayında, yıl içindeki zamların uzantısına rağmen sadece 0.38 oranında arttı. 2011 Kasım ayı fiyatları ile/2012 Kasım ayı fiyatları karşılaştırıldığında fiyat artışı yüzde 6.37 oranında. Bu oran 2011 yılının kasım ayında açıklanan yüzde 9.48 fiyat artış oranının altında. İşte buna bakarak enflasyon geriliyor diyoruz. 2012 Kasım ayından geriye doğru 12 aylık dönemde ortalama enflasyon yüzde 9.26 oranında. Bu hesaplama yapılırken sadece uçtaki 2 ayın (2011 Kasımı ile 2012 Kasım ayının) fiyatlarına bakılmıyor. 12 aylık dönemde her ayın fiyat değişiminin ortalaması alınıyor.
Çünkü insanlar sadece 2011 yılının kasım ayı ile 2012 yılının kasım ayında para harcamıyor. 12 ay boyunca para harcanıyor.
Üretici fiyatını artıramıyor Aslında halkımızın cebinden çıkan ve halkı ilgilendiren oran ve gerçek enflasyon işte bu 12 aylık ortalama tüketici fiyatları artış oranıdır.
Kasım ayında ÜFE (Üretici Fiyatları Endeksi) yüzde 1.66 oranında arttı. Kasım/kasım artış yüzde 3.60 oranında, 12 ayda ortalama artış 6.89 oranında.
2011 yılında kasım/kasım artışı yüzde 13.67 oranında ve 12 aylık ortalama artış yüzde 10.72 oranında idi.
Enflasyonun gerilemesinin ardında üretici fiyatlarının artmaması var. Üretici fiyatlarındaki artış acaba neden yavaşladı? Halbuki (1) Enerji girdilerinde enflasyonun üzerinde artış var. Mazot, elektrik, doğalgaz, benzin fiyatları devamlı yükseliyor. (2) Talep düştüğü için birim maliyetlerde yükselme var. (3) Verimlilik artışında sınıra gelindi. Bütün bu olumsuz şartlara rağmen ÜFE artışının sınırlı kalmasının tek bir nedeni var. Üretici satışını sürdürmek için fiyat artıramıyor. Hatta fiyat kırıyor. Acaba fiyat nasıl kırılıyor? Kârdan fedakârlık ile mi, yoksa üretimi sürdürmek uğruna hazmedilebilir ölçüde zararı göze alarak mı?
Öyle oldu, böyle oldu tartışması bir yana, enflasyon gerileme eğiliminde.
Resmi enflasyon göstergesi olarak izlenen TÜFE‘de yıllık artış (aydan aya artış/12 ay ortalaması değil) yılbaşından nisana kadar yüzde 10-11 bandında idi. Nisandan eylüle yüzde 8-9 bandında kaldı. Eylülden kasıma yüzde 9.19’dan yüzde 6.37’ye geriledi.
ÜFE‘ye (üretici fiyatları endeksine) göre yıllık fiyat artışı yılbaşında yüzde 11-13 oranında iken, mayısta oran yüzde 8’e geriledi. Ekim ayına kadar gerileme sürdü. Yüzde 2.57’ye kadar indi. Kasımda yüzde 3.60 oldu.
Doğalgaz ve elektrik zammı sanayicilere ve hane halkına ‘yılbaşı hediyesi’ olacak
(Yılbaşında doğalgaza % 30, elektriğe % 15 zam gelebilir)
BOTAŞ, doğalgaz yakarak elektrik üreten santrallere satılan doğalgazın fiyatına yüzde 38 zam yaptı.
Tükettiğimiz elektriğin yüzde 45 dolayındaki bölümü doğalgazdan üretiliyor.
Doğalgazın yaklaşık yarısını doğalgaz santralleri, dörtte birini sanayi, dörtte birini hanehalkımız konutlarda tüketiyor.
Santrallere satılan doğalgazın fiyatının artırılması ile iş bitmez.
- Konutlarda ve sanayide kullanılan doğalgaz fiyatına da zam yapılması zorunlu.
- Ardından elektriğe zam yapılması gerekiyor.
Fakat aralık ayında sanayide ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektriğe zam yapılmayacak. Çünkü böyle bir zam 2012 yılı enflasyon oranını yükseltir.
Sanayinin, konutların doğalgaz zammı ve elektriğe zam “Yılbaşı Hediyesi” olarak 2013 yılı başında uygulanmaya başlanacak.
Doğalgaz zammının gerekçesi Botaş’ın zarar etmesi. 2011 yılından kalma 1.3 milyar TL zarara ek olarak 2012 yılının 6 ayında 700 miyon TL’lik bir zarardan söz ediliyor. Nereden kaynaklandığı belli olmayan zarar bir türlü kapatılamadı.
Döviz fiyatları artmazken, Botaş açığını kapatmak için 2012 yılı başında 100.0 olan doğalgaz fiyatı son zam ile 179.8‘e yükseltildi.
Gazete24’te yayımlanan bir araştırmaya göre, 4 kişilik ailenin aylık ortalama gaz tüketimi 125 m3, elektrik tüketimi 230 kwh. Bu büyüklükte tüketim yapan ailenin 2012 yılı biterken doğalgaz gideri 132 TL ve elektrik gideri 82.5 TL. Yılbaşında sanayide ve hanelerde kullanılan doğalgaza yüzde 30, elektriğe yüzde 15 zam beklentisi var.
http://ekonomi.milliyet.com.tr/
|
