Tüketici kredisi kullananlar ücretliler ve düşük gelirliler
Güngör Uras Olayların içinden
Merkez Bankası’nın Kasım 2012 ‘Finansal İstikrar Raporu’nda firmaların ve hanehalkının borçları ile ilgili önemli bilgiler var. Firmaların borçları özkaynaklarının yüzde 116.8’i oranında. Açık anlatım ile 100 birim özkaynağı olan firma işini döndürmek için buna ek olarak 116.8 birim kredi kullanıyor. Bunun sonucu firma, önemli ölçüde kredi maliyeti altına giriyor.
Firmaların satışlarının aktiflerine (toplam varlıklarına) oranı 1.1 olarak belirlenmiş. Demek ki, firmalar aktiflerini yılda yaklaşık 1 defa döndürebiliyor.
Aktifte kredinin payı yüksek. Kredinin bir yıllık yükünün yaklaşık yarısı satışlara biniyor demektir. Net kâr oranı ise satışların yüzde 6.4’ü büyüklüğünde.
Hane halkının borçları ise, harcanabilir gelirlerinin yüzde 48.1’i büyüklüğünde. İsveç’te bile hane halkı harcanabilir gelirinin yüzde 150’si kadar borç yükü altında. Bu oran İspanya, Portekiz ve İngiltere’de yüzde 125 dolayında. Almanya ve Fransa’da yüzde 90’a yakın.
Bu oranlara bakarak, bizde hane halkının borçlarının çok düşük olduğuna sevinmemiz mümkün değil. Çünkü bizde gelir dağılımı çarpık.
Gelir dağılımı çarpık TÜİK’in hanehalkı kullanılabilir gelir araştırmasına göre 75 milyon nufusun 30 milyonunun milli gelirden aldığı pay yüzde 16.4 iken üst gelir grubundaki 30 milyon kişi milli gelirden yüzde 80.4 pay alıyor.
Tüketici kredisi, satıcı kredisi ve de kredi kartı ile borçlananlar alt gelir grubundakiler. Bunların geliri düşük olduğundan borçlarının hane halkı gelirine oranı ortalamanın çok çok üzerine çıkıyor.
Merkez Bankası’nın Finansal İstikrar Raporu’nda verilen rakamlar bu çarpıklığı açıklıkla ortaya koyuyor.
Borçlular düşük gelirliler - 75 milyon Türk halkının sadece en üst gelir grubundaki 15 milyonunun tasarruf gücü var. Onların bir altındaki 15 milyon çok az tasarruf edebiliyor. En alt gelir grubundaki 15 milyonun tasarrufu negatif. Alttan ikinci ve üçüncü gelir grubundaki 30 milyon hane halkının geliri ise ancak harcamalarını karşılıyor.
- Tüketici kredisi kullananların yüzde 52.8’ini ücretli kesim oluşturuyor.
- Tüketici kredisi kullananların yüzde 38.8’inin aylık geliri bin TL’nin altında. Yüzde 25’inin bin ile 2 bin TL arasında. Yüzde 12’sinin 2 bin ile 3 bin TL arasında.
- Tüketici kredisi kullananların yarıdan fazlası aylık geliri 2 bin TL’nin altında olanlar. Tüketici kredisi borçlularının yüzde 63.8’inin aylık geliri 2 bin TL’nin altında.
Merkez Bankası’nın finansal istikrar raporları Türk ekonomisi ile ilgili güncel bilgileri içeriyor. Ekonomide olan biteni izlemek isteyenler için önemli kaynak.
http://ekonomi.milliyet.com.tr/ |
