Şirketler yatırımı kesti, halk harcıyor (Devlet de elinden geleni yapıyor)
Güngör Uras Olayların içinden
[email protected]
Maliye Bakanlığı, ocak-mayıs dönemi bütçe gelir gider rakamlarını açıkladı.
Özet ile görülen şudur;
* Halkımız kesenin ağzını açmış. Parası olan ertelediği alımları yapıyor. Parası olmayan bankalardan borçlanıyor. Bankalardan borçlanamayan piyasadan borçlanmanın yolunu buluyor.
* Şirketler yatırım harcamalarını durdurmuş durumda.
* Devlet Baba da piyasayı canlandırmak için harcama musluğunu (ölçülü de olsa) gelir artışına dayalı olarak açmış. Devlet Baba da halkımız gibi harcamaları artırmış.
Bütün bunlar ne anlama geliyor?
* Ocak-mayıs döneminde iç piyasada canlanma var.
* Bu canlanma kredi genişlemesinden ve ithalat artışından kaynaklanıyor.
 İç talepte canlanma var
* İhracat artışı yavaşladığı ve iç talep ithal mala yöneldiği için, piyasadaki (iç talepteki) canlanma üretim ve yatırımları olumlu biçimde etkileyemiyor. * İthalata, devletin ve hane halkının tüketimindeki artışa dayalı olarak süregelen piyasadaki bu canlılık ikinci 3 aylık dönemde büyüme oranını yukarıya itecektir.
* Ancak ithalatın beklenenden hızlı artması cari açık sorununu tekrar gündeme getirebilir.
Bu değerlemeler hangi bilgilere dayanıyor?
1) Harca-malardan kaynaklanan KDV ve ÖTV gelirlerindeki artış, iç talepteki canlılığı gösteriyor.
Bizim vergi gelirlerimizin yüzde 55-yüzde 60’ını KDV ve ÖTV gibi vergiler oluşturur. Bu vergiler, ithalat artınca artar. Halkımız daha fazla buzdolabı, otomobil, ev eşyası satın alınca artar.
2013 yılının ilk 5 ayında dahildeki alış verişlerden alınan KDV yüzde 19.0 oranında, ÖTV yüzde 27.0 oranında arttı. İthalden alınan KDV artışı yüzde 27.0 oldu.
2012 yılında dahilde alınan KDV’deki artış yüzde 11.4, ÖTV artışı yüzde 13.2, ithalde alınan KDV artışı yüzde 3.8 idi.
2) Bütçe giderlerindeki büyüme, Devlet Baba’nın harcamaları artırdığını gösteriyor.
Bütçe harcamalarının yüzde 30.7’sini oluşturan personel harcamaları 5 ayda yüzde 15.7 arttı. Demek ki, devlet hem personel alıyor, hem de (bazı) personele daha fazla ödeme yapıyor.
Devletim mal alımlarına, yatırımlara, sosyal transferlere harcadığı paralarda artış büyüdü.
Faiz ucuzlayınca devlet faize daha az faiz ödediği için, buradan elde edilen tasarruf ile diğer harcamalarını artırıyor.
http://ekonomi.milliyet.com.tr/ |
