Pamuk bizim topraklarımızın ürünü. Pamuğun lifi iplik oluyor. Tohumu yağ oluyor. Hayvan yemi oluyor.
Çekirdekli (kütlü) olarak şimdilerde yılda 1.5-1.7 milyon ton pamuk üretiyoruz. Bundan 500-600 bin ton lif pamuk çıkıyor. 1 milyon ton dolayında çiğit elde ediliyor. Çiğit yağ ve yem oluyor.
Ama bizim sanayimizin lif pamuk talebi 1.3 milyon ton dolayında. Bu nedenle yılda 700-800 bin ton lif pamuk ithal ediyoruz. Dünyanın üçüncü pamuk ithalatçısıyız.
Sanayin pamuk talebinin artmasına karşın Türkiye’de pamuk ekimi ve üretimi geriliyor. 2000’lerde 2.5 milyon ton kütlü pamuk üretiyorduk, 1 milyon ton lif pamuk elde ediyorduk. Şimdilerde üretim 1.7 milyon tona, lif pamuk miktarı 500-600 bin tona geriledi.
Pamuk üreticisi sayısı 130 bin iken 75 bin oldu. Pamuk üretiminin yüzde 50’si Güneydoğu Anadolu’da, yüzde 30’u Ege’de, yüzde 20’si Çukurova’da gerçekleştiriliyor. Türkiye'nin pamuk üretimi düşerken ithalatı artıyor. 2013'te 1.6 milyar dolar karşılığında 880 bin ton pamuk ithal edildi.
Son on yılda 15 milyar dolarlık pamuk ithal ettik. ABD’ye pamuk ithalatı için 8 milyar dolar ödedik. Türk üreticisi maliyet bakımından ithal pamuk ile rekabet edemiyor. Dış piyasada kütlü pamuk fiyatları son on yılda yüzde 13 gerilerken, Türkiye’de reel fiyatlarla mazot yüzde 74, gübre yüzde 46 oranında pahalandı. Bu nedenle çiftçi pamuk ekmez oldu.
Tekstil sektörü büyüdükçe pamuk talebi artıyor. Talep artarken biz her yıl daha az pamuk üretip, daha çok ithal etmeye başladık.
"Neden böyle oluyor?" diyerek üzülmek işe yaramıyor. Üreticinin neden pamuk ekmediğini bilerek, üretimi artırmaya mecburuz.
