4 Haziran kararıyla 35 ilde uygulanacak yeni hayvancılık hibe programı, orta büyüklükte çiftlikleri büyüterek et ve süt verimini artırıcı bir proje olacaktır. Bu verimli proje yönetmeliğin yayınlanmasıyla kısa sürede hayata geçecektir.
Hayvancılıkta Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerine verilen 300 milyon liralık desteğin yarattığı olumlu sonuç sonrası, bakanlık Doğu Karadeniz ve Konya ovasını da kapsam içine alıp genişleterek 35 ilde büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık yatırımlarına yüzde 50-80 oranında hibe desteğini vereceğini uygulamanın 2018 yılına kadar süreceğini açıkladı.
Henüz uygulama yönetmeliği açıklanmayan 4 Haziran tarihli karara göre, 35 ilde büyükbaş için en az 10 baş anaç. en çok 49 baş anaç kapasiteli, küçük baş için ise en az 100 anaç, en çok 200 baş kapasiteli yeni ahır ve ağıl yapımında, tadilatında ve kapasitelere uygun damızlık erkek materyal boğa, koç ve teke alımlarında hibe destekleri verilecek. Karara göre yeni inşaat ve tadilat için yüzde 50 hibe sağlanırken, damızlık boğa, koç ve teke alımlarında yüzde 80 hibe desteği verilecek. Bu uygulamada proje sahipleri sadece bir proje için destek alabilecekler.
Doğu ve Güneydoğu’da daha önce uygulanan 250-300 milyon liralık projede hibe miktarı yüzde 30-40 seviyesindeydi. Şimdi hem kapsam 35 ile çıkarılacağı hem de hibe kapsamının yüzde 80’ler seviyesinde olacağı için yeni desteğin eskisinin iki katının üzerinde 600-700 milyon lira seviyesine çıkacağı tahmini yapılıyor.
Bilindiği gibi Ziraat Bankası tarafından sıfır faizli başlatılan sonra kademelendirilen düşük faizli hale gelen kredilerden 24 bin işletme 7 milyar lira kullanmışlardı. Bunlar arasında krediyi cazip bulup, hayvancılığa dışardan katılan firmalar işletmelerinde verimi sağlayamayarak zarara uğradılar. Ve erteleme taleplerinde bulunuyorlar. Hayvancılık sektörünü bilenler ise bu kredilerle, mevcut yatırımlarını büyütüp, üretimlerini artırdılar.
Son teşviklerden yararlanıp üretim kapasitelerini artıran kuruluşlar sayesinde süt üretimi 15 milyon tondan, yüzde 21 oranında artarak 18.2 milyon ton seviyesine yükseldi. Et üretimi ise 700 bin tondan yaklaşık yüzde 41oranında artışla,1 milyon ton sınırına ulaştı...
Şimdi orta boy işletmelere verilmesi planlanan yeni hibe desteklerle hayvancılıkta süt ve et verimini artıracak yeni bir olumlu adım atılmış olacak. Ancak, desteklerin hayata geçmesi ve başvuruların yapılabilmesi için bir an önce uygulama yönetmeliğinin hazırlanarak yayınlanması gerekiyor.1980 sonrası Doğu ve Güneydoğu’da gezici sürülerin terör nedeniyle çok daralması sonrasında, hayvancılıkta büyük çiftlikler kurulmasıyla başlayan arayışa, son dönemde verilen hibelerle ve düşük faizli kredilerle yeni bir imkan yaratılmıştı. Şimdi 4 Haziran kararı ile 35 ilde geniş kapsamlı hibe uygulamasıyla orta boy çiftliklerin yaygınlaşmasına imkan tanınacağı görülüyor. Yem konusunun geliştirilmesi ve mera ıslahlarıyla bu uygulamanın çok verimli sonuç verebileceğini düşünmek doğru olacaktır inancındayım.
Osman AROLAT / AROLAT'tan
