Ülkelerde kişi başı gıda harcamaları
Tevfik GÜNGÖR / OLAYLARIN İÇİNDEN
Enflasyon hesabı yapılırken, farklı ürünlerin fiyat değişimi izleniyor.
Enflasyon hesabını yapan Türkiye İstatistik Kurumu, Türkiye genelinde, toplam tüketim harcamalarında gıda ve alkolsüz içecekler için yapılan harcamaların toplam harcamalar içindeki payını yüzde 24.45 olarak hesaplıyor.
Gıda maddeleri fiyatı diğer tüketim maddelerinden daha fazla artınca enfl asyon da bu rüzgarın etkisinde yükseliyor. Şimdilerde bir tartışma başladı. Gıda harcamalarının toplam tüketim harcamasındaki payı bizde yüzde 24.45 ama Amerika’da yüzde 8, Almanya’da yüzde 10, Fransa’da yüzde 14 oranında.
O halde biz de toplam tüketimde gıdanın ağırlığını yüzde 24.45’ten aşağı çekelim. Gıdadaki fiyat yükselmeleri yüzünden enfl asyon yüksek çıkmasın deniliyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun enfl asyon hesabında kullandığı tüketim harcamalarındaki yüzde 24.45 gıda payı, Türkiye genelinde belirlenen bir paydır. Alt gelir gruplarında toplam tüketim harcamasının daha büyük bölümü yüzde 60’ları gıda harcamasına gider.
Kişinin gelirinin büyüklüğü ile tüketim harcamalarının büyüklüğü farklı şeylerdir.
Önemli olan oran değildir. Kişilerin gıda için harcamak zorunda oldukları paranın miktarıdır.
ABD’de tüketim harcamalarında gıdanın payı yüzde 8.51’dir ama, kişi başı gelir 52.800 dolar olduğundan gıda ve alkolsüz içecek harcamasının kişi başına milli gelire göre büyüklüğü 4.493 dolar olmaktadır. Benzer hesaba göre bu rakam Yunanistan’da 4.568, İspanya’da 5.523 dolar. Bizde ise 2.722 dolardır.
Gelirimiz düşük olduğu için bizim tüketim harcamalarımızın miktarı da küçük.
Tüketime harcayacağımız para az. Bu az paranın büyük kısmını gıda için harcayınca, toplam tüketim harcamalarında gıdanın payı yüksek oluyor.
Önemli olan, tüketim harcamalarındaki gıdanın payı değil. Önemli olan kişi başına dolar olarak Türkiye’de gıdaya harcayabildiğimiz para ne kadar? Başka ülkeler ne kadar para harcayabiliyor?
Türkiye’de gıdaya kişi başına harcanan para yılda 1.680 dolar iken, Batı ülkelerinde 3 bin dolar dolayında. |
