Suriyeliler kaçak işçi sayısını artırıyor
Tevfik GÜNGÖR / OLAYLARIN İÇİNDEN
[email protected]
Türkiye’de 1 milyon 350 bin Suriyeli sığınmacının çoğunun bir ikametgahı yok. İşi yok. İkametgahı olmayanların kaçı bir işte çalışıyor, çalışıyor ise nasıl çalışıyor, kaçı işsiz, sığınmacıların geliri nedir, nasıl yaşıyorlar bilemiyoruz.
Bilinen Hatay, Gaziantep, Şanlıurfa, Mardin, Kahraman, Maraş ve Osmaniye’de, çok sayıda sığınmacının düşük ücretle kaçak işçi olarak çalıştığı. İş bulabilenler günde 10 lira, 25 lira ve en fazla 35 lira ile çalışmayı kabul ediyor.
Hatay ve Gaziantep gibi illerimizde yerli işçi pazarları yanında, kaçak işçi pazarları kurulmaya başlandı.Yerli işci 50-70 lira yevmiye ile çalışırken, Suriyeli sığınmacılar yarıdan da az yevmiye ile çalışmayı kabul ediyor.
Hasat döneminde tarım ürünlerinin toplanmasında kaçak işciler daha kolay iş bulabiliyor. Gaziantep ve Maraş’da çok sayıda Suriyeli sığınmacının inşaat ve sanayi kesiminde çalıştırıldığı biliniyor. Bunların sayıları da giderek artıyor.
İstanbul’da 327 bin Suriyeli sığınmacı var. Bunların kaçı çalışyor, çalışmayanlar nasıl yaşıyor bilinmiyor.
Gaziantep’de 217 bin sığınmacı var. Sığınmacıların inşaat ve sanayi kesiminde kaçak olarak en fazla iş buldukları ilin Gaziantep olduğu söyleniyor.
Hatay’da 190 bin sığınmacı, Şanlıurfa’da 168 bin sığınmacı, Mardin’de 70 bin, Adana’da 63 bin sığınmacı, Kiliste 49 bin, K:- Maraş’da 47 bin, Ankara’da 30 bin sığınmacı olduğu belirlenmiş.
Sığınmacı sorununun bir ekonomik, bir de sosyal boyutu var... Ekonomik boyut, sığınmacılara iş ve aş temini ile ilgili. Yerlilere iş bulamazken, sığınmacılara nasıl iş bulacağız? Yerlilerin asgari ücreti yetersiz iken, sığınmacılar yarı ücrete razı olunca, kayıtsız ve kaçak işçisayısı artmayacak mı?
Bizim 26 milyon 500 bin çalışanımızın yüzde 35’i kayıt dışı. Kayıt dışı çalışan 5.5 milyon erkek ve 4 milyon kadın işci var.
Düşük ücretle çalışmaya razı olan sığınmacılar, öncelikle kayıt dışı çalışanların işlerini ellerinden alacaklar.
Yerlilerin işlerini ellerinden almamaları için sığınmacılara iş verilmesin denilebilir. O zaman sığınmacılar nasıl yaşayacak? Sosyal bakımdan sığınmacıların beslenmelerine imkan verecek bir gelire sahip olmaları gerekiyor ama, sorun bununla bitmiyor. Nerede barınacaklar? Sağlık, eğitim sorunları nasıl çözülecek? Unutmayalım, sığınmacıların ekonomik ve sosyal düzeyleri Türkiye ortalamasının gerisinde. Tamamına yakını mesleği olmayan, ülkelerinin alt gelir grubundaki aileler.
Hududa yakın illerin bu sorunun hafifl etilmesinde büyük katkısı oluyor. Bu iller ikamet ve istihdam konularında daha esnek bir yaklaşım içinde.
Bu şehirlerde karın doyuramayanların İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde iş ve aş peşine düşmeleri sorunun önemini artırıyor. Yıllar önce Bulgaristan’dan da sığınmacılar gelmişti ama onların durumu farklı idi. Çoğu eğitimli ve meslek sahibiydi. Kısa sürede de ülkelerine döndüler.
Suriyeli sığınmacıların ülkelerine dönme ihtimalleri de yok. Bu nedenle sığınmacı sorununu ekonomik ve sosyal boyutu ile yönetmeye mecburuz. Kısa sürede çözme imkanımız yok. Yönetelim, kontrol altına alalım yeter.
http://www.dunya.com/ |
