Bayram öncesi İstanbul’da çarşı pazarı dolaştım.    Düşük gelir grupları her bayram öncesi giysi ve şeker alışverişlerini Mısır Çarşısı çevresindeki işportacılardan ve Mahmutpaşa’daki dükkânlardan yapar.

Önce Mısır Çarşısı’ndaki durumu öğrenmek istedim. Orta ve üst gelir grubuna satış yapan Cankurtaran Şarküteri’den Nuri Tuncer’e ve de Malatya Pazarı’ndan Çetin Palancı’ya göre, Mısır Çarşısı’nda bayram öncesi şarküteri ve kuruyemiş satışları hareketli.
Çarşı içinde ve dışında tezgâhlara serilen, alt gelir grubunun satın aldığı ikramlık şeker ve çikolata fiyatları geçen Şeker Bayramı’ndan bu yana düşmüş. Satıcılar talebin canlı olmadığını söylüyor. Geçen bayram kilosu 15-25 TL olan dolgulu çikolata 12-22 TL, geçen bayram kilosu 35-60 TL olan özel çikolata 30-50 TL, sade lokum 4 TL, fıstıklı ve bademli lokum 10 TL dolayında satılıyor.

Mahmutpaşa sakin
Mahmutpaşa Esnaf Derneği Başkanı Kemal Karaca dertli. “Mahmutpaşa’da alışveriş yok. Esnaf çöktü. Dükkân kirasını ödeyemiyor. Boşalan dükkânları kiralamak isteyen yok” diyor.
Çin malı takım erkek elbisesi 60 TL. Elbiseyi alana bir gömlek ve kravat da veriyorlar. Altınyıldız kumaşından yapılmış yerli erkek elbisesi takımı 180 TL. Ama bu elbiseyi alana bir çift ayakkabı, gömlek, kravat ve bir çift çorap hediye ediyorlar.
Kadın mantolarının Çin’den geleni 50 TL, yerlisi 110 TL.
Kadın, erkek ve çocuk ayakkabıları 10 TL ile 50 TL arasında. Ucuzları Çin malı.
Mahmutpaşa’yı gezerken Semra Hanım’ın kürkçüsü Mustafa Pakoğlu’na merhaba demek için Kürkçü Han’a uğradım. Kürkçü Han’da artık kürk satılmıyor. Alt gelir grubuna gelinlik satılıyor. Gelinlik fiyatları, duvak, taç ve eldiven dahil 300 TL ile 900 TL arasında. İsteyene 200 TL ile 500 TLarasında kiralık gelinlik de var.
Kürkçü Mustafa ile, kurbanlık satılan yerlere gittik. Geçen Kurban Bayramı 400-450 TL’den satılan koçlar 600 TL dolayında, geçen yıl 1.300 TL’den satılan büyükbaşlar 2.600-2.700 TL dolayında.

Kurbanlık talebi düşük
Kurbanlık satanların anlattıklarına göre bu yıl talep çok düşük. “Talebin canlı olmayacağını tahmin ederek İstanbul’a az sayıda kurbanlık getirdik ama talep umduğumuzdan da düşük. Önümüzdeki günler de böyle olursa hayvanlar elimizde kalacak“ diyorlar.
Bu yıl kriz nedeniyle insanların kurbanlığa para ayıramadıkları anlaşılıyor. Dikkati çeken “taksitle kurbanlık satışı”. Acaba kurban alacak kadar imkânı olmayanın, faiz yükünü ve ödeyememe riskini göze alarak borca girmesi, borçlanarak kurbanlık alması “dine uygun mudur”, bilemiyorum.
Mahmutpaşa’dan Kapalıçarşı’ya geçtim. Kapalıçarşı’da sarrafları, kuyumcuları dolaştım. Piyasayı çok iyi izleyen Mehmet Yıldırımtürk, “Kurban Bayramı öncesi halk altın satardı. Bu yıl satış olmadı. Ya halkta altın kalmadı ya da fiyatlar daha da artacak diye beklenti var” diyor. Esnafa göre altın fiyatlarını yatırım bankaları şişiriyor. Önümüzdeki yıl faizler yükselmeye başlayınca altın fiyatları hızla gerileyecek.
Esnafın anlattığına göre, yılbaşından bu yana 24 ayar altının gramı 42.00 TL’den 56.20 TL’ye yükselmiş. Yüzde 34 artmış. Yılbaşında 282 TL’ye satılan Cumhuriyet dün 378 TL idi. Çeyrek 70 TL’den 93 TL’ye yükselmişti. Esnaf, “Çeyrek altın alan bile yok” dedi.

Güngör Uras

http://www.milliyet.com.tr/