Hafta içinde ABD’de dört veri açıklandı. İlk olarak daha önce yüzde 3.5 olarak açıklanan III. Çeyrek büyümesinin yüzde 2.8 olarak revize edildiği haberi geldi.
İlk açıklanan tahmine göre 0.7 puanlık bir aşağı yönlü revizyonun olumsuz bir gelişme olarak algılanması kaçınılmazdı ve sonuç da öyle oldu. Ardından Case Schiller konut satışları endeksi açıklandı. Orada da son dört ayda başlayan yukarı yönlü hareketlenmenin beklenenin altında bir gelişim sergilediği ortaya çıktı. Bu iki olumsuz sayılabilecek haberin ardından işsizlik yardımından yararlanmak için başvuranların sayısının 2008 Eylül’ünden bu yana en düşük düzeye inmiş olduğu ve konut satışlarının beklenene göre daha yüksek sayılara ulaştığı açıklamaları geldi. Bunlar da olumlu göstergeler olarak algılandı.
ABD ekonomisinin belirsiz bir çizgide ilerlemesi, özellikle gelecekte bütçe açıklarının denetimden çıkacağı ve bunun sonucunda enflasyonun yükseleceği ve doların değer kaybedeceği beklentisine yol açıyor. Bu beklentiler ise her şeye karşın rezerv para olarak kabul edilen dolardan kısmen bir kaçışın doğmasına yol açıyor. Dolardan kaçışın bir bölümü auro’ya, bir bölümü altına, daha küçük bir bölümü de diğer yatırım araçlarına yöneliyor. Hindistan, IMF’den 200 milyar dolarlık altın aldığından bu yana altın fiyatı yüzde 15 dolayında arttı. Metal fiyatları da artış yönünde gidiyor. Bakırın tonu 7000 doları geçtikten sonra bir miktar düştü. Bakır fiyatı kriz öncesi çıkışını yeniden yaşıyor gibi bir görüntü sergiliyor. Bir yanda dolardan kaçmaya çabalayanlar, bir yanda altın gibi böyle dönemlerde sağlam görünen araçlara yatırım yapanlar, bir yanda da hala spekülatif faaliyetlerle çeşitli fiyatları yükseltenler bir arada bulunuyor. Aslında dolardan kaçış bugünkü dış değer kaybından kaynaklanmıyor. Çünkü dün 100 dolar ABD’de ne satın alıyorsa bugün de üç aşağı beş yukarı aynı şeyi satın alıyor. Yani doların dış değeri düşüyor ama iç değeri şimdilik ABD’de enflasyon olmadığı için düşmüyor. Buna karşılık, bütçe açığının yüzde 10’un üzerine çıkmaya başlaması ileride enflasyonist baskıların oluşacağı ve gelecek dönemde doların iç değerinin de düşeceği beklentisine yol açıyor. Bunu görenler ellerindeki dolarları altına, euro’ya ya da mal üzerine yatırımlara çeviriyorlar.
Bugünlerde krizin tekrarlanması korkusunun oluşmasında en önemli katkı yeniden canlanan carry trade yatırımlarından kaynaklanıyor. ABD’de faizlerin sıfır dolayında olması, neredeyse sıfır faizle alınan kredilerin başta Çin olmak üzere reel faizi pozitif olan ekonomilere sıcak para olarak akmasına yol açıyor. Bu akımda Çin’in en çekici merkez olmasının iki temel nedeni var: (1) Çin ekonomisi krizden en az zararla çıkan ekonomi oldu. Kısa bir sarsılmadan sonra eski hızlı büyüme temposunu yeniden yakalamış durumda. Yatırımcıların en çok aradığı özellik olan sağlam ve riski düşük bir ekonomi görüntüsü Çin’de fazlasıyla mevcut bulunuyor.
(2) Çin’in ABD ve AB’nin baskılarına dayanamayarak yakında Yuan’ın değerini yükselteceği tahmin ediliyor. Bugünlerde 1 dolar 6.83 dolar ediyor. 100 dolar getirip karşılığında 683 Yuan alan ve bunu bankaya yatıran bir Amerikalı Yuan’ın değeri 6.0’a yükselirse 683 Yuan ile 114 dolar + bankada tuttuğu sürenin faizini alıp dönecek demektir. Bu düşünce sıcak parayı Çin’e çekerken bir yandan da carry trade operasyonlarının geçmişte yarattığı
balonların yeniden şişmeye başladığı kuşkusunun doğmasına yol açıyor.
Haftanın son gününde Dubai şeyhi El Maktum’un Dubai World şirketinin borçlarını bir süre ödeyemeyeceğini açıklaması bütün piyasaları alt üst etti. Önde gelen on yabancı bankanın Dubai World’den 40 milyar dolar dolayında alacağı bulunuyor. Dubai’den gelen bu haberin ardından Dolar ve avro değer kazanırken altın, petrol ve borsalar değer kaybetti.
Yeşil filizler sakın yeşeren yeni krizin tohumları olmasın?
MAHFİ EĞİLMEZ
http://www.radikal.com.tr/ |
