Gençler, orta yaşlılar hatta yaşlılar artık hayatlarını ve yatırımlarını daha bilimsel kurallarla düzenliyorlar.

 Önce, ortalama ne kadar yaşayabilecekleri hesaplanıyor. Sonra birden fazla evlilik yapabilme olasılığı, kaç iş değiştirilebileceği, kaç çocuk sahibi olunabileceği ve çocukların en iyi biçimde yetişebilmeleri için gerekli para ve bu harcamaların zaman içindeki dağılımı belirleniyor. Araba ve evin ne zaman ve hangi şartlarla alınabileceği, emeklilikte beklenen hayat stili ile sonraki nesile bırakılması düşünülen mal varlığı da bu çizelge içinde yer alıyor. Bu hayat çizgisi esas alınarak, hangi aşamada ve ne kapsamda kişinin ve varlığın sigortalanacağı not ediliyor. Gelir beklentileri, yatırımların çeşidi ve vadesi, bu düzenlemeyle kolayca ortaya çıkıyor. 5 yılda bir bu konuda yeni bir çizelge hazırlamak lazım.
Artık, yatırımlarda en önemli faktörler, “Zaman, süre ve gerçek getirinin hesabı.” Einstein, 20. yüzyılın en büyük icadının atom bombası veya izafiyet teorisi olmadığını, “bileşik faiz” olduğunu söylemişti. Öte yandan, yapılan araştırmalar, yatırımlardaki en büyük kaybın “yanlış zamanlama” nedeniyle oluştuğunu gösteriyor. Yine, ekonomi dergilerindeki yönlendirmelerin çoğu zaman yanlış olduğu anlaşılmış. Ekonomik danışmanlar ve profesyonel yatırım uzmanları, işte bu sayede para kazanabiliyorlar.
Çok para kazanmak için, önce bir rezerv (birikim) yaratmak, sonra bunu büyütmelisiniz. Birikimleri yastık altında tutarak para kazanma devri geçti, onları bir yere yatırmalısınız. Birikimin bir bölümü likit olarak tutulmalıdır. Likit bölümün ne kadar olacağına ilk paragraftaki çizelge sayesinde karar verebilirsiniz. Birikimlerinizin ikinci bölümü, iyi getiri kazanan parasal araçlara yatırılacaktır. İşte bu sırada, “gerçek getiri”nin ne olduğunu iyi hesaplayın. Zamanlama o denli önemlidir ki, Trump’ın dediği gibi “Bazen, en iyi yatırım hiç yapılmayandır”.
Yatırım yaparken, şu ilginç kuralları hiç unutmayın:
- İçinde riskli sayılan yatırımlar bulunmayan portföyler, sanılandan daha risklidir. Yani, paranızı sadece devlet tahviline yatırmak yerine portföyünüzün bir bölümünü riskli yatırım sayılan altına yatırmanız halinde, riskiniz azalmaktadır.
- Devlet tahvili gibi faizi belli ve garantili araçlara yaptığınız yatırımlarda da, anapara kaybına uğrayabilirsiniz.
- Yalnız ulusal değil, uluslararası piyasalara da yatırım yapmak durumunda olmalısınız. Kazancınızı diğer yatırımcılarla kıyaslamak zorundasınız. 
- Sanat ve koleksiyon yatırımı sanıldığı kadar kârlı olmayabilir. ABD’de, sporcuların imzalarının bulunduğu hatıra eşyaların yüzde 40’ının sahte olduğu belirlenmiştir. Sanat eserlerini saklamak ve korumak için de masraf yapacaksınız. Üstelik, yatırımlarınızı her istediğinizde paraya çeviremezsiniz. Yaptığınız şarap biriktirmek ise, bunları muhtemelen hiç satamazsınız.
- Mücevher yatırım için değil, hoşlanıldığı için alınır.

Yaman Törüner

http://www.milliyet.com.tr/