Riyad Ticaret ve Sanayi Odası üyesi Suudi işadamlarının Türk işadamları için düzenlediği yemekte, Riyad’da yaşayan ve iş yapan Türklerle tanıştım.
Hasan Tahir Aydemir, “28 yıldır Riyad’dayım” dedi. Ve de anlattı. “Ankara Pusaklar’da giyim eşyası üreten bir tesisimiz var. Ankara’da ürettiğimiz hamile elbiselerini Suudi Arabistan’da pazarlıyorum. Liva Maternity adını taşıyan mağazalarımızın sayısı otuza ulaştı. İşimiz her gün büyüyor.”
Sizin gibi gelişen başka giyim firmaları var mı diye sordum. ”Son yıllarda Koton pazara giriyor. Daha önce çok sayıda giyim firması Suudi Arabistan’a gelmişti. Ama işi ciddiye almadılar. Pazardan çekildiler” dedi.
Dr. Talat Ekşioğlu Suudi Arabistan Türk Konseyi Genel Sekreteri, “Geotech Group”ta çalışıyor. 7 yıldır Riyad’da. Çalıştığı Türk firması şehir planlaması yapıyor. Müteahhitlik firmaları dışında Suudi Arabistan’a büyük sermaye gruplarının henüz ilgi göstermediğini, en büyük yatırımın Ülker tarafından gerçekleştirildiğini, Nurol’un askeri araç ve gereçleri yenileme konusundaki girişiminin önemli bir girişim olduğunu söyledi.

Gidip görmek gerek
Yemekte konuşma yapan Cumhurbaşkanı Sayın Gül, Türk işadamlarını uyardı.
“Suudi Arabistan büyük ve zengin bir pazar. Türk ihracatçısı bu komşu pazara gereken ilgiyi göstermiyor. Suudi Arabistan Krallığı iki yıl için büyük ağırlığı altyapı yatırımı olmak üzere 214 milyar dolarlık bir yatırım bütçesi açıkladı. Bizim müteahhitlerimiz gereken ilgiyi göstermiyor” dedi. Sonra Suudi işadamlarına hitap etti. “Türkiye ile Türk insanıyla yakınlığınız var. İşbirliği yapınız. Kendi ülkenizde, Türkiye’de ortak projeler gerçekleştiriniz” dedi.
Sayın Gül, Riyad’a 100 km uzaklıktaki El Harc sanayi bölgesinde bulunan FNSS Savunma Sanayii Tesisleri’ni gezdi. Burada Nurol Grubu, Suudi Arabistan Kara Kuvvetleri’nin eski M1 13 zırhlı araçlarını yeniliyor.
Nurol Grubu 2004’te bu işe başlamış. Önce 64 araç yenilenmiş. Şimdi 300 araç yenileniyor. 210 milyon dolarlık bu proje tamamlandığında, 300 araçlık yeni bir yenileme paketinin de Nurol’a verilmesi bekleniyor.

Nurol iyi işler yapıyor
M1 13 zırhlı araçların yenileri yaklaşık 2 milyon dolar. Bunlar 10 personel taşıyor. Üzerlerine isteğe bağlı olarak değişik silahlar, haberleşme araç gereçleri takılıyor.
Yenilemede eski araçlar bütünüyle sökülüyor. Ana gövdenin her yanı zırhlı /kurşun geçmez ve mayın işlemez malzemeyle kaplanıyor. Motorları değiştiriliyor. Güçlendiriliyor. İsteğe bağlı değişik silah ve cihazlar takılıyor. Paletleri yenileniyor. Savaş alanlarında ve tehlikeli arazide asker taşımada kullanılan bu araçların içindekiler yola döşenen mayından ve silahlı saldırıdan etkilenmiyor.
Suudi Arabistan’da Nurol Grubu’nun yaptığı işe benzer değişik iş imkânlarının olduğu anlatılıyor. Özellikle Suudi ordusunun sahip bulunduğu çok sayıda araç ve gerecin yenilenme/modernizasyon projelerine Türk firmalarının ilgi göstermesi halinde, bu pazardan büyük pay alabilecekleri belirtiliyor.
Açık anlatımıyla, Suudi Arabistan’da Türk firmalarının yapabileceği çok iş, satabileceği çok mal var. Fakat Suudi Arabistan’a bir defa gitmekle, iki üç gün dolaşmakla pazarı tanımak ve fırsatları değerlendirmek imkânsız.

Filistin’i konuştular
Özel sohbette Sayın Gül, Suudi Kralı’nın “Filistin sorununun sadece Arap ülkelerinin sorunu olmadığını, bunun bir insanlık sorunu olduğunu bu sorunun çözümünde Türkiye’nin bugüne kadarki yapıcı yaklaşımının devamının bölge için önem taşıdığını belirttiğini” anlattı.
Sayın Gül, Riyad’dan ayrılmadan yaptığı basın toplantısında, “İslam dünyasının iki büyük ülkesi bölgenin istikrar ve güvenini sağlamaya dönük çabaları sürdürecektir. İstikrar ve güvenin sağlanması refah getirir. Filistinde bölünmenin ayrılığın giderilmesi, ulusal birliğin kurulması bu bölgenin önceliği olan sorunudur” dedi.

Güngör Uras

milliyet.com.tr