Trans yağdaki büyük tehlike
Adana'da yapılan bir araştırmada, Türk insanının otomobiline gösterdiği özeni en kaliteli motor yağı kullanarak sergilediği belirlenirken, aynı hassasiyeti kendi sağlığına uygulamadığı ortaya çıktı. "Mal canın yongasıdır" diyerek "Bize bir şey olmaz" mantığıyla hareket eden Türk toplumunda, damar tıkanıklığı ve kalp krizlerine önemli ölçüde yanlış yağ tüketiminin neden olduğu ifade ediliyor. Dr. Aşkım Tüfekçi Çukurova Devlet Hastanesi Başhekimi Musa İnal, "Aracımıza verdiğimiz değeri kendimize vermiyoruz'' Sağlıklı bir beslenmede günlük almamız gereken kalorinin yüzde 30'u yağlardan geliyor. Yağlar vücut sistemimizi düzenlemek için gereken hormonların yapı taşlarını oluşturan temel yağ asitlerini sağlıyor. Doymamış yağ asitleri zeytinyağı, fındık, ceviz ve fıstık yağlarında, doymuş yağ asitleri ise hayvansal yağlar, margarinler ve süt ürünlerinden elde edilen yağlarda bulunuyor. En tehlikeli yağ ise trans yağ olarak dikkat çekiyor. Trans yağ son derece zararlı ancak günümüzde hazır gıdalardan hızlı tüketim ürünlerine birçok besin maddesi trans yağ içeriyor.
Trans yağların koroner kalp hastalıkları riskini artırdığına dikkat çeken uzmanlar, diyetle alınan trans yağ asidi miktarının sınırlandırılması gerektiğini, bunun için günlük alınan enerjinin en çok yüzde 1'inin trans yağlardan gelmesini öneriyor.
Trans yağ, süt, peynir, tereyağı, yumurta et ve et ürünlerinde doğal olarak bulunuyor. Bisküvi ve krakerler, pasta ve çörekler, cips ve parmak patateste hidrojene yağlar kullanılıyor ve bu yüzden de bu ürünler trans yağ asitlerini önemli miktarda içeriyor. Özellikle pastacılık sektöründe kullanılan yağların ne kadar trans yağ asidi içerdiği net değil. Yağlarla ilgili altı çizilmesi gereken bir başka konu ise doymamış yağ konusu. Doymamış yağlar tekli doymamış ve çoklu doymamış olarak ikiye ayrılıyor. Tekli doymamış yağ asitleri zeytinyağı ve yer fıstığında bulunuyor. Bu yağlar bitkisel kaynaklı ve kolesterol seviyesini düşürüyor. Çoklu doymamış yağlar ise Omega 3 ve omega 6 olarak gruplanıyor. Omega 6 ayçiçeği, mısır, soya ve tahıl ürünlerinde bulunuyor.
Omega 3 ise ceviz, fındık, soya fasulyesi, lahana, ıspanak, brokoli, marul, kanola bitkisi, soğuk su balıkları ve balıkyağında bulunuyor. Omega 3 ve omega 6 yağlarının dengede alınması öneriliyor. Dengede alınırsa kandaki kolesterol seviyesi düşüyor. Bu yağlar kalp sağlığını koruyor, kalp ve damar hastalıkları riskini azaltıyor. Düzenli kan dolaşımı sayesinde kanda pıhtı oluşma ya da damarlarda kalp krizine yol bir tıkanma riskini azaltıyor. Omega 6 yağlarının tüketimi arttıkça bağırsak problemlerine, sinir sistemi hastalıklarına ve hatta kansere yakalanma riski artıyor. Kronik iltihabi problemler, romatizmal sorunlar da çoğalıyor. O yüzden omega 3 yağlarını düzenli almanın faydalı olduğu savunuluyor.
"TÜRK İNSANI 'BİZE BİR ŞEY OLMAZ' MANTIĞIYLA HAREKET EDİYOR"
Günümüzde önümüze sunulmuş onlarca yağ varken, yapılan bir araştırmada Türk insanının yağın önemine özen göstermediği ortaya çıkıyor. Otomobilleri için en kaliteli motor yağını kullanan Türklerin, yemeklik yağ konusunda ucuza kaçarak, 5 litresi 10 liradan satılan pamuk yağını tercih ettikleri belirtiliyor. Araç ve motorun en iyi performansı göstermesini isteyen tüketiciler, 5 litrelik motor yağına 140 lira öderken, aynı hassasiyeti kendi sağlıkları için göstermiyor. 5 litre zeytinyağı 50 lira, 5 litre ayçiçek yağı 20 lira, 5 litre pamuk yağı 10 liradan piyasada yer ediniyor ve Türkiye'de en çok ayçiçek yağı kullanımının yaygın olduğu belirtiliyor.
Yağ tüketimi konusunda toplumun bilinçlendirilmesi gerektiğini kaydeden Dr. Aşkım Tüfekçi Çukurova Devlet Hastanesi Başhekimi Musa İnal, yanlış yağ tüketiminin ciddi sonuçlar doğurabileceğine dikkat çekti. İnal, "Sütte, yağda peynirde bir miktar trans yağ bulunuyor. Ancak önemli olan bir günde ne miktar tükettiğimiz. Trans yağdan kurtulalım diye süt içmeyecek değiliz. Ancak yağsız süt içmeyi tercih edebiliriz" dedi.
Hayatın yoğun stresine dikkat çeken İnal, "Diyelim ki bir şirketin CEO'susunuz. Stresinizi yogayla koşuyla gidermeye çalışıyorsunuz. Spor yapamıyorsanız aldığınız yağa dikkat ederek sağlığınızı koruyun" dedi. "Kızartma yaparken ısıya dayanıklı yağ tercih edin" diyen İnal şunları kaydetti:
"Bu ayçiçek yağı gibi bir yağ olmalı. Zeytinyağı veya katı yağ kullanmayın. Zeytinyağını salatalarda serperek kullanın. Sızma zeytinyağını kullanın. İşlenmemiş yağ en sağlıklı yağdır. Yemek pişirirken soğanla yağı kavurmayın. Soğanı suda pişirin. Yemek piştikten sonra yağını ekleyin. Margarini, tereyağını mümkün olduğu kadar az tüketin. Bir porsiyon kızartma yiyecekseniz yanında mutlaka yeşil yapraklı sebzelerden yapılmış salata da tüketin. Cips çerez gibi atıştırmalıklarda aşırıya kaçmayın" dedi.(İHA) |