1998’de yüzde 50’ler düzeyinde olan pazar payı 2005’te yüzde 2’lere kadar düşen günlük süt, yeniden parlak günlerine dönüyor. Raf ömrü 5 güne çıkan günlük sütte, üretici sayısı da 8’e ulaştı. Daha fazla mineral ve vitamin değeri içeren günlük sütte tüketim iki kat arttı.

UZUN ömürlü süt teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte son 10 yılda hızla gözden düşen günlük süt, başta çocuklu aileler olmak üzere, beslenme alışkanlıklarında yaşanan değişim ve soğuk zincir bilincinin yaygınlaşmasıyla birlikte yeniden ön plana çıkmaya başladı. Yılda 810 milyon litre ambalajlı sütün pazarlandığı Türkiye’de, günlük süt tüketimi son 4 yılda iki kat artarak, 25 bin litreden 50 bin litreyi yakaladı. Talepte yaşanan bu artış, günlük sütte raf ömrünün 5 güne, üretici sayısının da 8’e çıkmasını sağladı.
Milyarlık pazar
Nielsen’in verilerine göre, ilk kez SEK’in 1968’de günde 60 ton üreterek başladığı ambalajlı süt üretimi bugün, 1 milyar TL’lik bir pazara dönüştü. 1975’te Yaşar Holding’in Pınar markasıyla ilk uzun ömürlü süt üretimine başlamasının ardından sarsılan ve 1998’de yüzde 50’ler düzeyinde olan pazar payını 2005’te yüzde 2’lere kadar kaybeden günlük pastörize süt, son 4 yılda yeniden eski parlak günlerine dönüş yaşamaya başladı. SEK, Sütaş, Yörsan, Eker ve Atatürk Orman Çiftliği’nin ardından Pınar, Ülker İçim ve Nestle Mis’in de günlük pastörize süt üretimine geçmesi, tüketimin artmasında önemli rol oynadı. Sütaş’in lider olduğu pazarda SEK ikinci sırada yer alıyor. Plastik ve cam şişelerde pazarlanan günlük sütte Pınar ve Ülker’in yanı sıra, Eker, Yörsan ve Atatürk Orman Çiftliği de ön plana çıkmaya çalışıyor.
Süre 7 güne çıktı
Arkadaşımız Mehtap Özcan’ın yaptığı araştırmaya göre, pastörize süt teknolojisinde yaşanan son gelişmelerle tüketim süresinin 7 güne kadar ulaştığı günlük sütte firmalar, soğuk zincir halkalarında yaşanacak sorunları göz önünde bulundurarak, bunu 2 ile 4 gün arasında değişen sürelerle sınırlıyor. Bu süre, SEK ve Eker’in günlük sütlerinde 2, Pınar, Yörsan, Ülker, Atatürk Orman Çiftliği’nde 3, Sütaş’da da 5 gün oluyor.
Kalsiyum oranı yüksek
Günlük sütler, zararlı bakterilerden arındırılmak için belli bir sıcaklığa kadar ısıtılarak pastörizasyon işlemine tabi tutuluyor. Pastörize işleminde seçilen sıcaklık sınırı, sütteki vitamin, mineral ve kalsiyum oranlarının yüksek olmasını sağlıyor. Besin ısıtıldıkça zararlı bakteriler kendilerini sıcaktan korumak için genellikle hücre duvarlarını kalınlaştırmaya başlıyor. Bu aşamada sütün sıcaklığı aniden düşürülüyor. Kendini sıcak ortama hazırlamış bakteriler de sütün aniden soğutulmasıyla birlikte ölüyor. Böylece süt, zararlı bakterilerden arınmış oluyor. Uzun ömürlü UHT sütlerde ise pastörizasyonda kullanılan ısı daha yüksek tutuluyor. Bu işlem sırasında bazı yararlı bakterilerde yok olabiliyor. Ancak sütün ömrü 5 aya kadar uzuyor.

Kişi başı tüketim 25 litreyi geçmiyor

Kişi başı yıllık süt tüketiminin Finlandiya’da 139 litre, İngiltere’de 100 litre, İtalya’da ise 63 litre olmasına karşın, Türkiye’de bu oran 25 litreyi geçemiyor.
Ambalajlı süt satışlarının yüzde 88’ini uzun ömürlü, yüzde 7’sini fonksiyonel süt, yüzde 5’ini de günlük sütler oluşturuyor.
Uzun ömürlü sütlerin yüzde 90’ı karton kutu, yüzde 8’i plastik, yüzde 2’si ise şişede tüketiliyor.
Günlük sütlerin ise yüzde 40’ı cam şişe, yüzde 27’si karton, yüzde 33’ü de plastik ambalajda satılıyor.
kaynak .hürriyet