Buğday Derneği,temizlik malzemelerinin suyu, toprağı, doğayı kirlettiği uyarısında bulunuyor ve küçük bir çabayla bu durumun önüne geçebileceğimizi hatırlatıyor. Dernek bu amaçla “Kül Suyu Projesi”ni yürütüyor.
Buğday Derneği, "Kül suyu ile temizlik için minik el rehberi" hazırladı. Dernek üyeleri, Atlas Dergisi'nin de destek verdiği çalışmanın nedenini ise şöyle anlatıyorlar: "Temizlik yaparken çamaşırlarımızı, bulaşıklarımızı veya barındığımız mekânı temizlediğimizi düşünüyoruz. Oysa kullandığımız malzemeler o an görmediğimiz bir yerde, suyu, toprağı kirletiyor. Odunun yanması ile oluşan kül ise etkili ve doğaya zarar vermeyen bir temizlik malzemesi. Geleneksel olarak eskiden köylüler sabunlarını yağ ile küllü sudan elde ederdi. Küllü su yüzyıllarca temel temizlik malzemesi olarak kullanıldı; halen birçok yerde kullanılıyor. Kül doğrudan ovma yoluyla ya da küllü su olarak temizliğe yardım ediyor.
Başta meşe ve zeytin olmak üzere her odundan küllü su elde edilebilir. Bunun için ihtiyacımız olan malzemeler: Kül, elek veya tel süzgeç, bakır kazan, büyük bir cam kavanoz veya toprak küp (alüminyum, kül suyuyla etkileşime girdiği için kullanılmamalı).
Bu araç setini çamaşır makinenizin yanına kurabilir ve sürekli olarak kullanabilirsiniz. Herhangi bir kaynaktan aldığınız külü bir kazana eledikten sonra üzerine su ilave edin. Külün miktarının su miktarına oranı 1/4 olmalı. Köylerde küllü su yapmak için kazan odun ateşinde kaynatılır. Ancak şehirde sürekli yanan bir ateş olmadığından soğuk su da kullanılabilir; bu sadece küllü suyun olgunlaşmasındaki süreyi uzatacaktır. (Kullanılan külün kimyasal madde ya da mazota batırılmış ağaç ya da sunta, formika külü olmamasına dikkat edilmeli.)
Elediğiniz külün üzerini su ile örttükten sonra bu karışımı dinlenmeye bırakın. Bir süre sonra (soğuk suyla yaklaşık 15 gün içinde) kül partikülleri dibe çöker; içerdikleri bazik yapıda bileşikleri su içinde bırakırlar ve üst kısımda sarımsı, berrak bir su kütlesi kalır. Bu su, tıpkı deterjanlı su gibi kayganlaşmışsa küllü suyunuz olgunlaşmış demektir. Olgunlaşan küllü suyu, dibini kaldırmadan (bulanıklaştırmadan) bir maşrapa ile yüzeyinden toplayarak başka bir kaba aktarın.
Olgunlaşan kül suyunu ayırıp başka bir kaba aktardıktan sonra kül balçığının üzerine yeni kül eleyip soğuk su ekleyebilirsiniz. Böylece sürekli olarak kül suyu üretebilir, fazlasını hediye edebilirsiniz. Küllü su temizlik işlerinde, çamaşır ve bulaşıkta kullanılabilir.
Şehirlerimizde çok sayıda pide ve ekmek fırını bulunuyor. Bu fırınlar genellikle meşe odunu yakıyor ve çıkan kül çöpe atılıyor. Mahallenizdeki fırından kül isteyebilirsiniz ya da Buğday Derneği’nin her cumartesi Şişli Feriköy’de kurduğu “Şişli %100 Ekolojik Pazar”daki Buğday standından kül edinebilirsiniz. Kül Suyu Projesi, Buğday Derneği’nin kurucusu, Türkiye’de ekolojik yaşamı destekleme konusunda öncü projelere imza atmış Victor Ananias’ın çalışmalarından biriydi."
