Birleşmiş Milletler tardından yayınlanan rapora göre beş kritik risk faktörünün (çocuklarda normalden fazla zayıflık, korunmasız seks, alkol kullanımı, güvenli olmayan su, sanitasyon ve hijyen ve yüksek kan basıncı) ortadan kaldırılması yaşam süresini yaklaşık beş yıl uzatıyor.

BM Dünya Sağlık Örgütünün yayınladığı “Global Sağlık Riskleri” raporunda bu 5 faktörün yılda 60 milyon olan ölüm sayısının dörtte birinin sorumlusu olduğu belirtiliyor.

Raporda sağlık riski “olumsuz sağlık sonuçları olasılığını artıran faktör” olarak tanımlanıyor. Raporda aralarında hava kirliliği, sigara tüketimi ve yetersiz beslenme gibi çevresel, davranışsal ve psikolojik faktörlerin olduğu 24 risk faktörü ve bunların ölüm, hastalık ve diğer zararlar açısından etkileri 2004 yılı için bölge, cinsiyet ve ülkelere göre incelenmiş.

Ayrıca ölüm ve hastalıklara tek bir risk faktöründen daha fazla neden olan birden çok risk faktörünün bir arada bulunmasının etkileri ve bu risk faktörlerinin altında yatan nedenlerin ortadan kaldırılarak önlenmesi incelenmiş. Örneğin 8 risk faktörü tüm dünyada ölümlerin birincil nedenlerinden biri olan kroner kalp hastalıklarının %75’inin nedeni olarak belirtiliyor.

Bu risk faktörleri şöyle sıralanıyor: alkol tüketimi, yüksek kan şekeri, sigara kullanımı, yüksek tansiyon, yüksek beden kitle endeksi, yüksek kolesterol, az sebze meyve tüketimi ve yetersiz fiziksel aktivite. Dünya Sağlık Örgütü bu risk faktörlerinden kaynaklı ölümlerin çoğunlukla gelişmekte olan ülkelerde görüldüğünü belirtiyor. Raporda dünya genelindeki çocuk ölümlerinin üçte birinden fazlasının nedeninin normal kiladan daha zayıf olma, yetersiz emzirme ve çinko eksikliği gibi beslenmeyle ilgili risk faktörleri olduğu belirtiliyor. Ayrıca sağlıklı ve güvenli olmayan çevre koşullarının dünyadaki çocuk ölümlerinin dörtte birinin nedeni olduğu belirtiliyor.

Akciğer kanserine bağlı ölümlerin %71’i sigara tüketiminden kaynaklanırken, obez ve fazla kilolu kişilerde ölüm oranı az kilolulu kişilerden daha fazla.

http://www.gidahatti.com/