Son dönemlerde yönetim kavgalarıyla gündeme gelen 85 yıllık tarihe sahip İstanbul Ticaret Borsası’nın (İTB) laboratuarında Türkiye’nin farklı bölgelerinden numune olarak temin edilip saklanmış 30-50 yıllık 33 farklı bitki tohumu olduğu ortaya çıktı.
İTB’de 57 yıl başkanlık yapan Nejat Basmacı’yı deviren isimlerden İTB Meclis Başkanı İslam Ali Kopuz, kurumsal olarak bundan sonra projelerle gündeme geleceklerini belirterek, “Tesadüfen İTB laboratuarında gördüğüm kavanozların içinde ne olduğunu sordum, hepsinin tohum numuneleri olduğu olduğu ortaya çıktı. Bazıları 50 bazıları 30 yıl önce kavanozlarda muhafaza edilmeye başlanmış. Arpadan, buğdaya, mısırdan, yulafa kadar 33 çeşit tohumu yeniden ekonomiye kazandırmak istiyoruz. Bunun için üniversitelerle görüşmeye başladık. Bilim adamları tohumların çok değerli olabileceğini söylüyor” dedi.
Tohumların İTB’de çimlendirilmesi için TEMA aracılığıyla Trakya Üniversitesi’yle görüştüklerini söyleyen İslam Ali Kopuz, öğretim üyelerinin projeyi duyduğunda heyecanlandığını kaydetti. Kopuz, şöyle devam etti: “Çimlendirme testleri olumlu sonuç verirse saf tohum olarak ekonomiye kazandırıp ülke ekonomisine katkı sağlamak istiyoruz. Tamamen organik olan bu tohumları çoğaltıp ardından sertifikasını alacağız. Türkiye son 9 yılda ithal tohumlara 1 milyar dolar harcadı.”
Tuzla’daki arazi
İkinci önemli projenin de Tuzla Aydınlı Bölgesi’nde bulunan İTB’ye ait 130 dönümlük araziyi lojistik merkeze dönüştürmek olacağını vurgulayan İslam Ali Kopuz, “Türkiye’nin en önemli sanayi ve lojistik merkezinde atıl duran bu gayrimenkulümüzü de değerlendirmeliz. Böylece 10 bin üyemizin bizimle ilgili bazı mali yükümlülüklerini de düşürebiliriz” diye konuştu.
Müfettişleri çağırdım
İTB Meclis Başkanı İslam Ali Kopuz, kurumdaki kavgaların son bulması için de kendisine yönelik iddialarla ilgili savcıları göreve çağırdı. Kopuz, “Ayrıca ben de müfettişleri odaya davet ederek kendimi denetlettiriyorum. Çünkü bana iftira atılıyor. Ben artık kavgayı bıraktım projeler üretiyorum. Yönetim kurulu da artık projelere odaklanmalı” dedi.
Korkut: Türk tarımına önemli kaynak olabilir
TOHUMLAR üzerinde ilk incelemelerde bulunan ekibin başındaki isim, Trakya Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölüm Başkanı Prof. Kayıhan Korkut, İTB laboratuvarında bulunan tohum örneklerinin tam bir genetik kaynak olabileceğini ve kendilerini heyecanlandırdığını belirterek, şunları söyledi: “İlk yaptığımız incelemelere göre tohumların çoğunun canlı olma ihtimali yüksek. Bundan emin olmamız için tohumları çimlendirme işlemine tabi tutmamız gerekiyor. Canlı tohumların daha sonra biyo parmak izlerini çıkaracağız. Bu çalışma sonucunda tohumların genetik kodları ortaya çıkacak. Bu genetik kodlarda bize bu tohumların günümüzde yaşayıp yaşamadığını gösterecek. Yaptığımız ilk incelemeler ışığında diyebilirim ki tohumların bir çoğu bugün üretilmiyor ya da nesli tükenmiş türlere ait. İTB’de bulunan tohumlar; mikro gen merkezlerinden köken almış ekmeklik buğday, makarnalık buğday, buğdayın akrabaları ve yabanileri, mercimek, nohut, kolza, bakla, fasulye, fiğ, yonca, korunga, üçgüller, kavun, karpuz, asma, elma, badem, armut gibi çok sayıda bitkinin yerel çeşitleri, yabanileri ve akrabaları çiftçilere ve bitki ıslahçılarına bugün düşünemeyeceğimiz çok sayıda konuda kaynak olacak. Bu nedenle, bu genetik kaynakların araştırılıp bulunmaları ve özenle korunmaları çok önemli. Bu kaynaklarla gerçek organik üretime geçilebileceği gibi, daha verimli ve kaliteli, daha dayanıklı, daha uyumlu çeşitler geliştirmek mümkün.”