Türk zeytin ve zeytinyağı sektörü birçok sorunla boğuşmasına rağmen büyümesini de sürdürüyor. Yalnızca son 6 yılda zeytin ağacı sayısı yüzde 50 artarak 143 milyon adete ulaştı.
Akdeniz uygarlıklarının önemli sembollerinden olan zeytin, Türkiye’nin bereketli topraklarında yaşadığı tüm sıkıntılara karşın büyümesini sürdürüyor.
Yaklaşık 400 bin üretici aile, işletmeler ve sektörün yan kolları düşünüldüğünde 10 milyon kişiyi ilgilendiren zeytin ve zeytinyağ sektörü, özellikle son yıllarda düzenli yetiştirme, bilinçli üretim ve bakım metotlarıyla verimini yükseltti.
Yıllara göre değişmekle birlikte Türkiye dünyada sofralık zeytin üretiminde birinci, zeytinyağı üretiminde ise beşinci sırada yer alıyor.
Toplamda 782 bin hektara ulaşan zeytin alanlarında, son 6 yılda zeytin ağacı sayısı yüzde 50 artarak 143 milyon adet oldu.
2011 yılında zeytin rekoltesinin 325 bin ton civarında olması beklenirken, bunun 250 bin tonu iç tüketimde değerlendiriliyor. Toplam zeytinyağı üretimi ise 2010 yılında 147 bin tona yükseldi. 2011 için 160 bin tonluk üretim öngörülüyor.
2010 yılı Türkiye genelinde toplam zeytin ihracatı 70.387,2 ton ürün karşılığında 115,2 milyon dolar, zeytinyağı ihracatı ise 18.492 karşılığı 66,7 milyon dolar olarak gerçekleşti. İhracatta ulaşılan rakamlarda yıllara göre düşüş göze çarparken, özellikle ambalajlı ve markalı ihracatın artırılması gerekiyor. Zeytin ve zeytinyağı üretiminin ana damarını ise Ege Bölgesi sağlıyor.
Üretimin yüzde 47’si Ege Bölgesi’nde yapılırken, bunun yüzde 63’ü yağlık zeytin olarak değerlendiriliyor. Ege Bölgesi Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçılar Birliği’ne kayıtlı 243 firma sektörün önemli oranda ihracatını gerçekleştiriyor .
Zeytincilikte üstü açık fabrika olarak tanımlanan Ege’deki gelişmeler doğrudan sektörün gücünü artırıyor.
Ege Bölgesi’nde sektörde irili ufaklı 200’e yakın firma faaliyet gösteriyor.
Bölgede zeytin ağacı ve rekoltesinin artması umut verirken, gelecekte dengelerin doğru kurulabilmesi açısından, yeni prim uygulamaları ve planlamalara acil ihtiyaç duyuluyor.
DÜNYAYA TANITACAK
Türk zeytin ve zeytinyağını tanıtmak amacıyla Ege İhracatçı Birlikleri bünyesinde Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Komitesi (ZZTK) Türkiye’deki 9 bölgede üretilen sofralık zeytin ve zeytinyağlarını dünyaya tanıtmaya hazırlanıyor. ZZTK Yönetim Kurulu Eşbaşkanı Metin Ölken dünyadaki en önemli gıda fuarlarında Edremit, Gemlik, Ayvalık, Akhisar, Aydın, Antakya, Milas, Mut ve Nizip yörelerinin sofralık zeytin ve zeytinyağlarını tattır dıklarını belirterek, “Ticaret oda ve borsalardan talepte bulunduk. Son yıllarda zeytin ve zeytinyağı üretimi artan bölgelerimizin de zeytin ve zeytinyağlarını dünya pazarlarına sunacağız” diye konuştu. Türkiye’den Avrupa Birliği’ne zeytinyağı ihracatında ton başına 1.200 Euro civarında gümrük vergisi olduğuna işaret eden Ölken, “Ülkemize kota verildiği takdirde AB ülkelerine ambalajlı Türk markalı zeytinyağı ihracatımızda ciddi artış olacak” şeklinde konuştu. Ölken, düzenlenecek Olivtech fuarının da İç pazarda zeytinyağ tüketimini artırmak için önemli bir işlev yürüteceğine işaret etti.
‘Ambalajlı zeytinyağına odaklanılmalı’
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK), Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Tan, Türkiye’nin devlet politikasının iki yönlü çalışması gerekliliğine dikkat çekti. Türkiye’de zeytinyağı ihracatında geçen yıla oranla global ekonomik krize rağmen miktar bazında yüzde 60’lık, değer bazında ise yüzde 19’luk bir artış olduğunu kaydeden Tan, tüm sektörlerin kan kaybettiği dönemdeki bu artışın önemine değinerek, “Bugün İtalya, Türkiye’den ithal ettiği dökme zeytinyağlarını etiketleyip İtalyan Zeytinyağları olarak satıyor ve müthiş karlar elde ediyor. Ambalajlı ihracat yaptığımız sürece Türk Zeytinyağları dünya çapında ün kazanacaktır” diye konuştu.
