Japonya’daki nükleer sızıntı sebebiyle, radyasyona iyi geldiği bilinen ‘iyot’ karaborsaya düştü. Türkiye’de iyot kullanımı zorunlu olan sofralık tuzda üretim sıkıntısı ve fiyat artışı kapıda.
Japonya'da deprem ve tsunaminin vurduğu bölgedeki arızalı nükleer santrallerdeki sızıntı yeni bir felaketin habercisi olurken, radyosyona iyi geldiği belirtilen iyot, tüm dünyada karaborsaya düştü. İyot fiyatları dünya piyasalarında bir haftada yüzde 36 artarak 22 dolardan 30 dolara çıktı. Çin’de halk, marketlerde tuz stoklarının tükenmesi üzerine toptancıların önünde uzun kuyruklar oluştururken, ABD’de ise market ve eczanelerin iyot kapsülü stokları tükendi. Türkiye’de ise sofralık tuz içerisinde kullanılması zorunlu olan iyot sıkıntısı çekiliyor. Bunun da sofralık tuz üretiminde sıkıntı yaratması beklenirken, tuz etiketlerine yüzde 20 fiyat artışı olarak yansıyacağı belirtiliyor.
İyot bulamazsak tuz üretemeyiz
Hap veya şurup şeklinde kabul edilen iyot, nükleer kaza ve radyasyona maruz kalınması durumunda tiroid kanserini önlemeye yardımcı oluyor. İnsanların aklına iyot denince tuz geldiğini bunun ise yanlış bir kanı olduğunu kaydeden Saray Tuz Genel Müdürü Hüsnü Selim Perek, şunları söyledi: “Baktığınızda 1 kilogram tuzun içerisinde 0.25 mg oranında iyot mevcut. Bu tuzu kaşık kaşık yeseniz bile, yeterli iyodu vücudunuza alamıyorsunuz. Bu sebebten iyot ihtiyacını Japonya’daki insanlar iyot hapları ile karşılıyor. Türkiye’de sofralık tuz üretimi yapmak için potasyum iyot kullanmanız zorunlu tutuluyor. Biz ülke olarak net bir potasyum iyot ithalatçısıyız. Japonya’nın bu ihtiyacı Türkiye’nin iyot ithalatında sıkıntı yaşamasına neden olabilir. Bu açıdan endişeliyiz. Eğer iyot bulamazsak tuz üretemeyiz.”
Fiyatlar arttı, tuza zam kapıda
İyotun kilosunun bir anda 8 dolar arttığını söyleyen Yılmaz Kimya Genel Müdürü İrfan Yılmaz da “Büyük ihtimal iyot fiyatlarının yükselmesi tuz fiyatlarına zam olarak yansıyacaktır” diye konuştu. Sofralık tuz üretiminde sıkıntı yaşanacağı konusunda hemfikir olan Koyuncu Kaldırım Tuzlası Genel Müdür Yardımcısı Ömer Çetiner ise şunları söyledi: “Dünyada tuzun tüketimine baktığınızda sofralık olarak kullanılan kısmı sadece yüzde 7 civarında. Sofra tuzunda iyot kullanmak mecburi. Kazakistan, Hindistan, Endenozya, Şili ve Arjantin olmak üzere dünyada 5 ülke iyot pazarını elinde tutuyor. Potasyum iyotu her yerde bulmak mümkün değil. Büyük ihtimalle tuz fiyatlara zam olarak yansıyacaktır.”
JAPONYA’DA HALK TUZA KOŞTU: Japonya, deprem ve tsunaminin vurduğu bölgedeki arızalı nükleer santral çevresindeki halk için iyot kullanması tavsiyesinde bulundu. Sofralık tuz az miktarda iyot içermesine rağmen Japon halkı marketlerdeki tuzlara hücum etti.
