Bulgaristan’ın Deliorman bölgesinden, 1878’li yıllarda Osmanlı-Rus Savaşı sırasında göç ederek Denizli'nin Bozkurt ilçesine bağlı Hayrettin köyüne yerleşenlerin yanlarında getirdiği ters lalenin (tuşaya) ekonomiye kazındırılması için 133 yıl sonra çalışma başlatıldı.
Bu amaçla Hayrettin Köyü Sosyal Yardımlaşma Derneği, Denizli Belediyesi’nin desteğiyle deneme tarlaları oluşturacak. Evlerin bahçelerinde kendiliğinden yetişen çok sayıda ters lale, nergis (zelan) ve sümbül soğanları, belediye ekipleri tarafından toplanarak buralara dikilecek. Büyümelerinde bir sıkıntı olmazsa belediyenin her yıl diktiği 50 bin lale soğanı, Hayrettinli üreticilerden satın alınacak.
 Beşparmak Dağı’nın zirvesinde bin 450 metre yükseklikte kurulu, 100 haneli ve 300 nüfuslu köyde Belediye Park ve Bahçeler Müdürü Lale Gönüllü, Hayrettin Köyü Muhtarı Hasan Öztürk ve Dernek Başkanı Tahir Çelik, çiçekler üzerinde incelemeler yaptı. Laleleriyle ünlü Hollanda’yı da incelediğini, Hayrettin'deki ters lale, nergis ve sümbül’ün çok farklı olduğunu belirten Müdür Gönüllü, başka illerde rastlamadığını söyledi. Tuşayanın Hollanda’nın lalelerine rakip olabileceğini ifade eden Gönüllü, “Köy sakinlerinin kurduğu dernekle işbirliği yaptık. Muhtarın göstereceği 1 dönüm alanda ters lale, nergis ve sümbül için üç deneme tarlası oluşturacağız. Olumlu sonuçlar alırsak, önümüzdeki yıllarda şehrin farklı bölgelerine diktiğimiz 50 bin lale ve çiçek soğanını bu köyümüzden alacağız.” dedi.
Ters lalenin yüksek ve serin yerleri sevdiğini dile getiren Dernek Başkanı Çelik de Hristiyanlarca kutsal sayıldığını vurguladı. Çelik, “Bu lalenin boyu, 50-60 santimetreyi buluyor. Her dalında, yere doğru bakan dört çiçek var. Erken ilkbaharda açıp 1,5 ay içinde bitiyor. Şimdiki Hristiyanlar, bu lalenin önce düz açtığına ancak Hz. İsa (AS)’nın çarmıha gerilmesinin ardından ağlayarak ders döndüğüne inanıyor. Yılda bir defa açan ve bizim için çok önemli olan ters lalenin, kesme çiçek olarak satılmasını istiyoruz.” şeklinde konuştu.
Ters lalenin satılması ve oluşturulacak deneme tarlalarının iyi çıkması halinde köye tersine göç sağlayabileceklerine dikkat çeken Muhtar Öztürk ise köy sınırları içinde çiçek yetiştirmeye uygun arazileri bulunduğunu belirtti. Öztürk, “Yıllar önce Bulgaristan’dan göç eden atalarımızın yeni yerleşim alanlarına diktiği ters laleler, köyün büyük bölümünü kapladı. Nergisler ve sümbüller de güzel kokularıyla insanları mest ediyor. Bu çiçeklerin ekonomiye kazandırılmasını istiyoruz. Özellikle ters lale, koruma altına alınmalı. Köyümüz râkımı ve toprak yapısı, çiçek yetiştirmeye müsait. Destek verilirse Hollanda’nın lalelerine ve diğer çiçeklerine rakip olabiliriz. Genç nüfus da şehre göç etme fikrinden kurtulur.” dedi.(CİHAN)
|
