MERSİN'DE, GENELLİKLE İSRAİL'DEN İTHAL EDİLEN DOMATES TOHUMUNUN YERLİSİNİ ÜRETMEK İÇİN HAREKETE GEÇEN BİLİM ADAMLARI, 6 YILDIR SÜRDÜRÜLEN ÇALIŞMALARDAN OLUMLU SONUÇ ALMAYA BAŞLADI -ALATA BAHÇE KÜLTÜRLERİ ARAŞTIRMA İSTASYONU MÜDÜR YARDIMCISI DR. KELEŞ: ''ELDE EDİLEN İLK ÇIKTILAR ERDEMLİ'NİN YAYLA KÖYLERİNDE DENENMEYE BAŞLANDI VE ŞİMDİLİK BAŞARILI SONUÇLAR ALINDI'' -''DOMATES TOHUMUNUN BİR PAKETİ 3 GRAM AĞIRLIĞINDA VE PAKETİ 185-250 TL'DEN ALINIYOR. HEDEF, YERLİ VE KALİTELİ TOHUM ELDE ETMEK VE DÖVİZİN YURT DIŞINA ÇIKIŞINI ENGELLEMEK''
MERSİN (A.A) - Derviş Çömez - Mersin'in Erdemli ilçesindeki
Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu'nda 6 yıl önce yerli tohum ıslahına
ilişkin başlatılan çalışmalardan olumlu sonuçlar alınmaya başlandı.
Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Teknik Müdür Yardımcısı Dr. Davut
Keleş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2005 yılında Devlet Planlama Teşkilatı
(DPT), Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Mersin İl Özel İdaresinin 300 bin
TL desteği ile yerli tohum üretmek amacıyla çalışmalara başladıklarını
hatırlattı.
Gelinen noktada değişik kaynaklardan temin edilen 800 domates genotipinin
saflaştırılarak incelemeye alındığı ve bunlardan 3'ünün Türkiye şartlarına uygun
ve mevcut şartlarda kullanılan tohumlardan daha verimli olduğunun tespit
edildiğini belirten Keleş, bu 3 türü Sarıkaya, Toros, Albeyli ve Elbeyli
köylerinde Haziran ortasında toprakla buluşturduklarına ifade etti.
Çalışmanın artık meyvelerini vermeye başladığını, ilk tespitlere göre
projeyle ''Tohumda dışa bağımlılığı'' bitirecek sonuçlara ulaşıldığını aktaran
Keleş, şöyle devam etti:
''Türkiye domates yetiştiriciliğinde dünya 3'üncüsü olmasına rağmen tohum
üretiminde dışa bağımlılığı sürüyor. Domates üretiminden elde edilen gelirin
önemli bir kısmı döviz olarak tohum temin edilen ülkelere gidiyor. Ayrıca başka
ülkelerde geliştirilen çeşitler bizim ülkemiz koşullarına her zaman uyum
sağlayamadığı için verim ve kalite kayıplarına neden oluyor. Yetiştiricilikte
kullanılan tohumda dışa bağımlılık ve döviz kaybının önlenmesi için tohumculuk
çalışmaları çok önemli. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyon Müdürlüğü
ekipleri olarak bu yöndeki çalışmalarımıza devam ediyoruz.''
Elde edilen ilk çıktıların Erdemli'nin yayla köylerinde denendiğini ve
şimdilik başarılı sonuçlar alındığını vurgulayan Keleş, ''Islahı yapılan ve
denemesine başlanan türlerin diğer çeşitlere nazaran hem erkenci, hem de değişik
hastalıklara karşı dayanıklı olduğu da tespit edildi. Zaten şu an domates
tohumlarının büyük bölümü İsrail'den geliyor. Bu yüzden çalışmamızın önemi bir
kat daha artıyor'' dedi.
Köylerdeki incelemelerin tamamlanmasının ardından yerli Türk tohumunun
ortaya çıkartılacağını, yüksek ve kaliteli verim elde edileceğini vurgulayan
Keleş, şöyle konuştu:
''Amacımız Erdemli'de yüksek verimli ve kaliteli, bu bölgenin iklimine daha
fazla uyum sağlayan çeşitler geliştirmek. Bilindiği gibi domates tohumunun bir
paketi 3 gram geliyor ve paketi 185-250 TL'den alınıyor. Hedef yerli ve kaliteli
tohum elde etmek ve dövizin yurt dışına çıkışını engellemek.
Tohumculuk fazla işçilik istediği için çok fazla da insan çalıştırmak
gerekiyor. Milli tohumumuz ortaya çıkarken aynı zamanda istihdam da
sağlayacaktır. Islahta başarılı olmak için ar-ge faaliyetlerinin aralıksız
sürmesi ve ilgili kurumların desteklerini artırarak devam ettirmesi gerekiyor.
Özellikle yerli otomobil üretiminin gerçekleştirilmesi için yoğun şekilde
çalışmaların yürütüldüğü şu günlerde, bu konuya herkesin gereken desteği vermesi
gerektiğine inanıyoruz. Bu çalışma Türk tarımını atağa geçirme konusunda milat
olabilir.''
Kaliteli çeşidin ortaya çıkartılması için en az 8-10 yıla ihtiyacın olduğunu
ifade eden Keleş, araştırmada özel ekosistem kullanılarak tohumun 5 yılda elde
edildiğini bunun da diğer firmalara karşı kurumun rekabet gücünü artırdığını
sözlerine ekledi.