Zeytinyağı Üreticisinin Fiyat Tedirginliği
TARİŞ Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği Başkanı Cahit Çetin, zeytinyağı üretiminin artması yönünde yapılan çalışmalar ve yatırım sonucu, Türkiyenin kritik eşik olarak tanımlanabilecek 200 bin tonluk üretime ulaştığını ancak piyasada alımlardaki yavaşlığın ve bazı sanayici, aracıların fiyatları aşağı çekme yönündeki uğraşlarının üreticilerin şevkini kırdığını söyledi. Çetin, net bir zeytinyağı politikasının izlenmediği 50 yılın ardından, Türkiye'nin zeytinyağı üretiminde dünya üçüncülüğünden beşinciliğine gerilediği ve 6. sıradaki Tunus'a da geçilmek üzere olduğu bir dönemde, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker'in zeytinyağı üretimi için koyduğu hedeflerin, üreticiyi ve kendilerini heyecanlandırdığını vurguladı.
Türkiye'nin her yıl 1 milyon ton civarında sıvı yağ ithal ettiğini ve bunun da ülkeye maliyetinin 3 milyar dolar civarında olduğunu ifade eden Çetin, Bakan Eker tarafından açıklanan zeytinyağı üretimi ve tüketiminin artırılmasına yönelik politikaların hayata geçmeye başlamasıyla rekolte 200 bine ulaşırken, kişi başı yıllık zeytinyağı tüketiminin de iki yıl içinde 900 gramdan 2 kiloya ulaştığını belirtti.
-Tüketim artıyor-
Çetin, Uluslararası Zeytinyağı Konseyinin, dünya genelinde zeytinyağı tüketiminin artırılmasına yönelik çalışmalar yürüttüğünü, özellikle nüfusu kalabalık uzak doğunun son yıllarda zeytinyağı ile tanışmaya başlamasıyla pazarın büyüme hızının ivme kazandığını ifade etti.
Cahit Çetin, şöyle konuştu:
"Özellikle eğitim ve kültür seviyesi yüksek yerlerde zeytinyağı tüketimi artıyor, toplam kullanılan sıvı yağlar içinde zeytinyağı tüketiminin yüzde 1 oranında artması demek, pazarda 1 milyon ton daha ürüne ihtiyaç olması demektir. Zeytinyağı üretildiği kadar tüketildiği için bunun anlamı da bir milyon ton fazla üretime ihtiyaç olacağıdır. Bu vizyondan bakınca, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker'in dünya ikinciliği ve 700 bin ton üretim olarak açıkladığı hedef makul, ulaşılabilir ve üreticiyi heyecanlandıran bir hedeftir."
Bakanlığın söz konusu hedef doğrultusunda önemli yatırım yaptığını, ağaç sayısının artığını, üreticinin desteklerle yeni traktörler, toplama makineleri aldığını anlatan Çetin, devletin üreticiye destek ya da teşvik vermesinin yeterli olmadığını belirtti.
Çetin "En önemli konu, üreticinin bu üründen umudunu kesmemesi lazım. Bakanlık, bu hedefe ulaşmak için çok çalıştı ve yatırım yaptı. Buradan Sayın Bakana hatırlatıyorum, üreticiyi maliyetinin altında fiyatla ürün satmaya zorlayan bazı sanayiciler ve spekülatörlerin tavrı, hedeflerin hayata geçirilmesine yönelik en ciddi tehdittir" dedi.
200 bin tona ulaşan ürünün fiyatının düşeceği söylentisini çıkararak, üreticiye maliyetin altında fiyat öneren kesimlerin, aynı zamanda "eksik ürünü" gerekçe göstererek yıllardır gümrüksüz ithalat talep etmelerinin büyük çelişki olduğunu söyleyen Çetin, devletin piyasayı düzenleme görevi olduğunu ve arzu edilen hedefe ulaşılabilmesi için Bakanlığın harekete geçmesini beklediklerini belirtti.
-"Bakanlık destek olmalı"-
Çetin, "Sanayiciyi insafa davet etmenin, pratikte çok yararı olacağını düşünmüyorum, bu nedenle mevcut primin artırılması ya da başka bir yolla, üreticinin şevki kırılmadan, Bakanlığın harekete geçmesini bekliyoruz. Bu yapılmazsa, hem bugüne kadar yapılan yatırımlar boşa gider hem de tesisler atıl durumda kalır" görüşünü ifade etti.
Cahit Çetin, AB üyesi ülkelerin, piyasada benzer bir durum oluştuğunda üreticilerini ürünlerini satmamaları yönünde teşvik etiğini, stok desteği sunduğunu, ürününü maliyetin altında satmaması için üreticiye ton başına her gün 1,3 avro ödediğini belirtti.
Çok kaliteli ürün elde edilen bir yılın ardından spekülasyonlarla üreticinin sıkıntılı bir sürece sokulmasına üzüldüklerini ifade eden Çetin, "Bu yaklaşımlar, üreticinin yeni tarlalarının üzerinden traktörle geçmesine neden olur. Bugüne kadar yapılanlar da boşa gider. Herkesi uyarıyorum, bugüne kadar yapılan şeyler tehlike ve tehdit altındadır" dedi.
TARİŞ'in her zaman elinden geldiğince üreticiye piyasada belirlenen fiyatın üzerinde ödeme yapmaya çalıştığını dile getiren Çetin, bununla birlikte TARİŞ'in ortaklarıyla sınırlı ticari bir kuruluş olduğunu ve yalnızca ortaklarını "şemsiyesinin altına alabileceğini" belirterek, "TARİŞ, bütün iyi niyetine karşın piyasayı taşıyamaz, düzenleyemez. Bakanlık, koyduğu hedeflere ilerlemek için mutlaka üreticiye destek olmalı, üreticiyi tedirgin edip yok fiyata ürünü almanın hesaplarını yapan bazı çevrelere engel olmalıdır" diye konuştu. |
