Türkiyeden: YAVRUVATANA KURUYEMİŞ AMBARGOSU
Anavatanla yavru vatan arasında sessiz sedasız kuruyemiş krizi yaşanıyor. Başka ülkelerden getirilerek KKTC'de üretilmiş gibi gösterilen ve sıfır vergiyle Türkiye'ye sokulan kuruyemiş ithalatına yasak getirildi
'KKTC'de üretilen malların ithalatına sıfır vergi' uygulamasının suiistimal edilmesi, Türkiye ile KKTC arasında krize yol açtı. Türkiye, KKTC'den sıfır vergi ile yapılan başta kuruyemiş olmak üzere bazı ithal mallarını incelemeye aldı.
Çoğunluğunu yavru vatanda yerleşik şirketler ile merkezleri Türkiye'de bulunan bazı firmaların başta ABD olmak üzere birçok ülkeden kuruyemiş ithal ettikleri ancak evraklarında bu ürünleri Kıbrıs'ta üretmiş veya işlemiş gibi gösterip sıfır vergi ile Türkiye'ye soktukları ortaya çıktı. Bunun üzerine Türkiye aralık ayı itibariyle KKTC'den kuruyemiş girişini durdurdu.
Türkiye bu yolla geçtiğimiz yıl 4 milyon dolarlık ihracat yapan firmalara ceza da kesti. Yedi firmanın geriye dönük ihracatları mercek altına alındı. Firmalara 5.9 milyon lira ceza uygulandı. Kesilen milyonlarca liralık ceza KKTC'de yatırım yapan kuruyemiş firmalarının tepkisine neden oldu. Firma sahipleri 'bize kaçakçı muamelesi yapıldı' diye Lefkoşa Büyükelçiliği ile Kıbrıs Türk Sanayi Odası'na şikayette bulundu. Firmaların bu ihracatı 1997 yılında Türkiye ile KKTC arasında imzalanan Kıyı Ticaret Anlaşması kapsamında yaptıkları öğrenildi.
15 ŞUBAT'A RANDEVU
Durum böyle olunca Türkiye, KKTC'den kuruyemiş özellikle de ABD bademi alımını 25 Aralık günü durdurdu. KKTC'den Mersin Limanı'na kuruyemiş getiren beş TIR'a giriş izni verilmedi. Üç TIR KKTC'ye geri gönderilirken 2 TIR halen limanda tutuluyor. Yavru vatan'la yaşanan sorun büyüyence KKTC Ekonomi Bakanı Sunat Atun aralık ayı sonunda Ankara'ya geldi. Atun, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı'yla sorunu konuştu. Ancak kriz yine giderilemedi. 17 Ocak tarihinde ise bu kez KKTC Başbakanı İrsen Küçük konuyu Kıbrıs İslerinden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay'la paylaştı. KKTC ve Türkiye 15 Şubat'ta krizin çözüme kavuşması için bir araya gelme kararı aldı.
BÜYÜK VURGUN İDDİASI
Türkiye ile KKTC arasında KKTC'nin ekonomisine katkı vermek amacıyla 1997 yılında imzalanan Kıyı Ticareti Anlaşması'na göre üçüncü ülkelerden ithal edilerek, yüzde 40 yerel girdi veya yüzde 30 katma değer yaratılan ürünler sıfır gümrükle Türkiye pazarına kabul ediliyor. Ancak firmaların bu kıstasa uygun ihracat yapmadıkları, örneğin ABD bademini KKTC'de kavurup Türkiye'ye ihraç ettikleri iddia ediliyor. Mersin Limanı'nda geri çevrilen ürünlerin de bu basit aşamadan geçip yüzde 40 yerel girdi veya yüzde 30 KDV yaratmadığı için Türkiye'ye sokulmadığı belirtiliyor. |
