Harranlı çiftçiler tepkili: Elektrik kesintisi çözüm değil
ŞANLIURFA (CİHAN)- Enerji Bakanı Taner Yıldız’ın 11 Nisan 2012 tarihine kadar abonesi yapılmayan ve kaçak elektrik kullanan sulama kuyularının elektriklerinin kesileceğine ilişkin yaptığı açıklama bölge çiftçisini tedirgin etti. Bölgenin tek gelir kaynağının tarım olduğunu ve tarımında su ile dolayısıyla elektrik ile gerçekleştiğini belirten bölge çiftçisi elektrik kesilmesi halinde bölgenin ekonomisinin ciddi sıkıntı çekeceğini ifade etti.
Viranşehir Ziraat Odası Başkanı Bahri Ekinci, sorunun çok önemli olduğunu ve bunun da ancak hükümet tarafından çözülmesi gerektiğini vurguladı. Yanlış bile olsa yıllardır bu sistemin devam ettiğini belirten Başkan Ekinci, yetkililer ve çiftçilerin bir araya gelerek ortak bir noktada buluşulmasının şart olduğunu söyledi. Devletin Harran Ovası'nın sulanması için büyük paralar harcadığına dikkat çeken Ekinci, Viranşehir bölgesinde çiftçilerin kendi imkânları ile her kuyu yaklaşık yüz bin lira masraf ederek açtığını, bölgede yaklaşık 6 bin 500 kuyunun bulunduğunu söyledi. Başkan Ekinci, "Viranşehir bölgesinde 800 bin dönüm arazi açılan kuyular ile sulanıyor. Sulama yapan kuyunun sadece elektrik maliyeti aylık 20 bin liranın üzerindedir. İşçilik ve ilaç giderlerini eklerseniz 100 dönüm arazi eken vatandaş elektrik parasını ödemesi halinde yıllık 80 bin lira ektiği araziden zarar ediyor. Devletin çiftçiyi desteklemesi şarttır. Elektriği keserim demek sorunu çözmüyor. Bölgede zaten sosyal sorunlar ile boğuşuyoruz. Devlet Harran, Akçakale’nin tümünde ve Ceylanpınar ilçesinin bir kısmında uyguladığı dönüm başına ücret almayı ilçemizde de uygulamasını istiyoruz. Hatta bir diğer ilçelerde toplanılan meblağın iki katını vermeye razıyız. Aksi halde 11 Nisan sonrası bölge çiftçisinin halini düşünmek bile istemiyorum. Bölgemizde 3 yıl içerisinde hayvancılık yok oldu. Çiftçiliğin de bitmesi ile bölge insanı nereden gelir elde edecektir?"
Viranşehir Ticaret ve Sanayi Odası Temsilcisi Abdulhalim Tepret, devletin milyar dolar akıtarak GAP suyu ile diğer ilçelere uygulanan sistemin kendilerinin de vermeye hazır olduklarını devlette bulunan Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) ile dönüm başına yıllık 15 bin liranın çiftçilere ödenen desteklenmeden kesilmesini teklif etti. Her kuyunun 20 insanın istihdamını sağladığını ifade eden Tepret, “Onbeş yıldan beridir bu kuyuların enerji paralarını ödemekte zorluk çekiyoruz. Devlet Harran’da dönüm başına yıllık bin 100 lira alıyor. Yanı yüz dönüme on bin 100 lira ödeniyor. Oysa bizim sulama yaptığımız kuyulara yalnız 3 aylık dönemde 75 ile 90 bin lira arasında sarfiyat yapılıyor. Tarlada ektiğimiz pamuk veya diğer ürünler için kürekçi diye tabir ettiğimiz işçiye hâsılatın % 30’nu veriyoruz. Gübre, ilaç, mazot derken üreticinin elinde bir şey kalmıyor. Mazotun listesi 4 lirayı bulmuş. Viranşehir bölgesindeki çiftçiler elektrik parasını ödemeleri halinde zarar edeceklerdir. Bu sebeple üreticiler sulu tarımı bırakmak zorunda kalacaklardı. Bölgedeki istihdam ortadan kalkacak, ekonomik sıkıntılar baş gösterecek ve sosyal sorunların ortaya çıkmasından endişeliyiz. Devlet yetkilileri bir araya gelip problemlere bir çözüm bulmaları gerekiyor.”
ÇİFTÇİLER SÜBVANSE EDİLMELİ
Bölgede yapılan çiftçiliğin masraflarının çok olduğuna dikkat çeken yetkililer çiftçilerin sübvanse edilmesi gerektiğini, çiftçilerin ödeme güçlerine göre elektrik fiyatlarının aşağıya çekilerek kaçağın önleneceğini belirtiyorlar. Yıllardır bu sistemin devam ettiğine vurgu yapan yetkililer gelirlerin giderleri karşılamadığını Harran ve Akçakale ilçelerinde çiftçilerin dekar başına elektriğin saatini 15 liraya alırken Viranşehir ilçesinde elektrik fiyatının dekar başına saatinin 230 liraya mal olduğunu ifade ediyorlar. Bunun eşitlik ilkesine aykırı olduğunu kaydeden yetkililer tek çözümün elektrik fiyatlarının indirilmesin yattığını açıkladılar.
Bölge çiftçilerinden Mehmet Fatih Öztürk yakınları ile birlikte 4 bin dönümü 10 yıldır ekip biçtiğini elektriklerin 11 Nisan tarihinde kesilmesi halinde bölgede çiftçiliğin öleceğini bölgede sosyal patlamaların yaşanabileceğine dikkat çekti. Çitçilerin ÇKS (Çiftçi Kontrol Sistemi) ile devlette kayıtlarının bulunduğunu, kimin ne kadar ekip biçtiğini ve sarf ettiği elektrik bildiğini belirten Çitçi Öztürk elektrik fiyatlarının minimize edilmesini ve devletin çiftçiye verdiği desteklemeden direk kesilebileceğini belirtti. Çiftçilerden İbrahim Direk devletinde yetkili organlarının çiftçilerin maliyet hesaplamalarını yapmasını çiftçi ve devletin ortak bir noktada iyi bir karar almalarının şart olduğunu söyledi.
Sulama kuyularını açan Abdulkadir Türkoğlu 3 ay boyunca sulamanın yapıldığına dikkat çekerek, ilçeye gelen elektriğin kriz olarak tabir edilen dalgalanmaların yaşandığını, her yanan kuyu sisteminin yenilenmesinin vatandaşa 2 bin 500 liraya mal olduğunu söyledi. Sulama dönemi boyunca 90 bin liralık elektrik sarfiyatının olduğu belirten Türkoğlu işçilik, ilaç, gübre, mazot ödemelerine eklenen elektrik faturasının çiftçiler tarafından ödenemediğini dile getirdi. Kuyuların yanında ilçede de büyük elektrik kesintilerinin olduğunu, mahalle aralarındaki trafolardan çıkan 35 bin watlık elektriğin vatandaşlar için hayati tehlikeler doğurduğunu vurguladı.
Enerji Bakanı Taner Yıldız önceki 9 Mart 2012 Şanlıurfa’da Bakan Yardımcısı Hasan Murat Mertcan, Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Siirt valileri, bölge milletvekilleri, kaymakamlar ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinin olduğu toplantıda, 11 Nisan 2012 tarihinde bölgedeki abonesiz kuyuların elektriklerinin kesileceğini, kaçak elektrik kullanan kuyulara da elektrik verilmeyeceğini söylemişti. Toplantı sonrasında Viranşehir’de çiftçi, muhtar ve ilgili oda başkanlarının olduğu toplantıyı bazı çiftçiler protesto etmişti.
CİHAN |
