HALK ELİNDE HAYVAN ISLAHI ÜLKESEL PROJELERİ

SAMSUN (İHA) - Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın yerli hayvan ırklarının korunması, geliştirilmesi ve ıslah edilmesi amacıyla uygulamaya koyduğu projelerden olan “Halk Elinde Hayvan Islahı Ülkesel Projesi”nin, 2011-2015 yıllarını kapsayan ikinci beş yıllık sürecine Samsun da dahil edildi.

Temel amacı; saf ırk yetiştirme ve seleksiyon yöntemiyle hayvanların ıslah edilmesi, gelecekte birliklere ve çiftçilere kendi ıslah sistemlerini kurmalarının öğretilmesi olan projenin 2. dilim çalışmalarına Samsun’un dahil olması hususunda İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Kadir Güven açıklama yaptı.

Güven, “İlki 2005-2010 yıllarını kapsayan ve 13 ilde sınırlı sayıda hayvan ile başlatılarak yürütülen bu çalışmaların; projeye dahil olan popülasyonlarda etkin ilerlemeler kaydedilmesi, çalışmaların memnuniyet verici olması ve yetiştiricilerin de bu çalışmaları kabullenerek benimsemeleri nedeniyle Bakanlığımızca genişletilerek sürdürülmesi kararı alınmıştır. Bu bağlamda, 2011-2015 yıllarını kapsayan ikinci 5 yıllık süreçte, küçükbaş hayvan ırklarının yanında, Anadolu mandasını da içine alan ‘Halk Elinde Hayvan Islahı Ülkesel Projeleri’ uygulamaya konulmuştur. Proje; İl Müdürlüğümüz, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi ve il birlikleri (Damızlık Koyun-Keçi Yetiştiricileri Birliği, Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği) ile işbirliği içerisinde hem karayaka koyunları hem de Anadolu mandaları üzerinde yürütülmektedir. ‘Halk Elinde Karayaka Koyunu Islah Projesi’; Bafra, Çarşamba, Ladik, Salıpazarı ve Alaçam ilçelerinde, gönüllülük esasına göre belirlenmiş 39 yetiştiricinin 6 bin 21 baş anaç koyunu ve koçu ile yürütülmekte olup, 2011 yılında doğan 2 bin 216 baş kuzu da projeye dahil edilmiştir. Ayrıca Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliği’nde bulunan 120 baş anaç koyun ve koç da projede elit sürü olarak kullanılmaktadır” dedi.

Halk Elinde Ülkesel Anadolu Mandası Islah Projesi’nin, Bafra, 19 Mayıs ve Çarşamba ilçelerinde gönüllülük esasına göre belirlendiğini, 88 yetiştiricinin 2 bin 69 baş anaç mandası ile yürütüldüğünü belirten Güven, “Projelere dahil olan işletmelerde, kontrollü çiftleştirme metodu ile elde edilen kuzu ve malakların tanımlaması yapılarak, doğum ve belirli periyotlardaki canlı ağırlık ve süt verimleri ölçülmektedir. Ayrıca koyunlarda kırkım dönemlerinde elde edilen yapağı verimleri de belirlenmektedir. Elde edilen bu veriler hem mevcut sürülerde hem de gelecek generasyonlarda üstün verimli ebeveynleri oluşturacak damızlık materyallerin belirlenmesinde seleksiyon kriteri olarak kullanılmak üzere muhafaza edilmektedir. Projeye dahil olan yetiştiriciler, 5 yıl süre ile proje gerekliliklerini yerine getirmekle mükellef olup, gereklilikleri yerine getirmedikleri belirlenen yetiştiricilerimiz hakkında, mevzuat hükümleri uygulanmaktadır. Zira proje kapsamındaki yetiştiricilere her yıl Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen miktarlarda hayvan başına destekleme yapılmaktadır. Yetiştiricilere hayvan başına yapılan ödemeden; verim kayıtları tutulması, teknik hizmet alınması, alet, ekipman ve ulaşım giderleri için yüszde 20 oranında birlik kesintisi yapılmakta olan proje kapsamındaki desteklemelere gelince (2011 yılında); Anadolu mandası için 2 bin 69 baş hayvana, toplamda 1 milyon 34 bin 500 TL; karayaka koyunu içinse 8 bin 237 baş hayvana toplamda 230 bin 590 TL maddi destek verilmiştir. Başta da belirttiğimiz gibi 2015 yılına kadar sürecek olan projede, veri toplama ve değerlendirme süreci aralıksız devam etmektedir” şeklinde konuştu.