Türkiye, aromatik ve tıbbı bitkide dünyanın gözdesi
ANKARA (CİHAN)- Türkiye, 4 bin 500’e yakın tıbbi ve aromatik bitki çeşitliliği ile dünya pazarında yer edindi. Dünya defne yaprağı ve yağı ihtiyacının yüzde 95’ini karşılayan Türkiye, kekik ihtiyacının yüzde 65’ini, çam fıstığı ihtiyacının yüzde 35-40’ını karşılar duruma geldi.
Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın odun dışı orman ürünlerine yönelik çalışmaları meyvelerini vermeye başladı. Sağlık ve güzellik için kullanımı gittikçe yaygınlaşan tıbbi ve aromatik bitkiler, Türkiye için yeni bir sektör doğurdu. Yaklaşık 11 bin 700 biyolojik bitki çeşitliliğine sahip Türkiye’de, 500 civarında bitki tıbbi amaçlı kullanılıyor. Bitki florasının üçte biri aromatik bitkilerden oluşan Türkiye’de 84 tıbbi ve aromatik bitkiden elde edilen 107 çeşit ilaç ham maddesi ile 419 ruhsatlı ilaç üretiliyor.
Biyolojik çeşitliliğin zenginliği, Türkiye’yi tıbbi ve aromatik bitkilerde dünyanın önemli üreticileri arasına soktu. Türkiye, kekikte dünyanın en büyük, gül yağında ise iki büyük üreticisinden biri haline geldi. Türkiye’nin en önemli yabani ürünü kekik yılda yaklaşık 9 bin 500 ton üretiliyor. Bunun yaklaşık bin tonu yurt içinde tüketilirken, kalanı ise ihraç ediliyor. Türkiye 2011 yılı ihracat verilerine göre kekikten 27 milyon dolar gelir elde etti. Odun dışı orman ürünlerinden 2011 yılında yaklaşık 249,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Türkiye, bunun 207,5 milyon dolarını, büyük bölümünü tıbbi ve aromatik bitkilerin oluşturduğu bitkisel kökenli ürünlerden kazandı. Türkiye bu verilerle 196 ülke arasında dünyanın en fazla odun dışı orman ürünü ihracatı yapan 21’inci ülkesi oldu. Odun dışı orman ürünleri ticareti ülkemizde yaklaşık 300 bin kişiye doğrudan veya dolaylı istihdam imkanı sağladı.
Türkiye’nin odun dışı orman ürünleri sektöründen en fazla ihracat yaptığı ülke Çin olurken, bu ülkeyi ABD, Almanya, Vietnam ve İspanya izledi. Odun dışı orman ürünü kapsamında ihracata konu edilen türlerden en fazla gelir elde edilenler sırası ile çam fıstığı, defne yaprağı, kekik ve doğal mantarlar oldu. Dünyanın defne ihtiyacının (yaprak ve yağ) yüzde 95’i, kekik ihtiyacının yüzde 65’i, çam fıstığı ihtiyacının yüzde 35-40’ı Türkiye tarafından karşılanıyor. Kış aylarının vazgeçilmezi dağ çayları da, tıbbi ve aromatik bitkilerin yarattığı pazarda yerini almaya başladı. 40’tan fazla dağ çayı çeşidi yetişen Türkiye’de yılda toplanan 50 tonluk ürünün 15 tonu ihraç ediliyor.
Orman ve Su İşleri Bakanlığı, tıbbi ve aromatik bitkilerden daha fazla faydalanmak ve ekonomiye kazandırmak için envanter çalışması başlattı. Bu çalışmanın neticesinde hangi türden, nerede, ne kadar ürün olduğu tespitleri yapılmış olacak, ayrıca ilgili kişi ve sektörlerin faydasına sunulacak. Ülkemiz ormanlarından üretilen ancak çoğunlukla işlenmemiş olarak ihraç edilen ürünlerimizin işlenerek satılması için de çalışma başlatıldı. CİHAN
