"Narenciyede üreticiler mağdur"
CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, Eylül ayından itibaren limonla başlayan hasat ve ihracat sezonunun, mandalina, portakal, greyfurt, nar gibi ürünlerle devam edeceğini belirterek, "Ancak yeni sezonda arz-talep dengesi ve bölgesel olumsuzlukların etkisiyle üretici "düşük fiyat şoku' yaşadı" dedi.
(ANKA) - Oran, Eylül ayından itibaren limonla başlayan hasat ve ihracat sezonunun, mandalina, portakal, greyfurt, nar gibi ürünlerle devam edeceğini belirterek, "Ancak yeni sezonda arz-talep dengesi ve bölgesel olumsuzlukların etkisiyle üretici "düşük fiyat şoku' yaşarken, ihracatta da sorunlar yaşanıyor. Tarlada kilosu 30 kuruş olan limonun markette 10 katı bir fiyata satılması ise çarpık yapının bir başka boyutunu, madalyonun öbür yüzünü yansıtıyor" dedi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran yaptığı yazılı açıklama ile narenciye üreticilerinin sorunlarını ele aldı. Oran, Eylül ayından itibaren limonla başlayan hasat ve ihracat sezonunun, mandalina, portakal, greyfurt, nar gibi ürünlerle devam edeceğini belirterek, "Ancak yeni sezonda arz-talep dengesi ve bölgesel olumsuzlukların etkisiyle üretici "düşük fiyat şoku' yaşarken, ihracatta da sorunlar yaşanıyor. Tarlada kilosu 30 kuruş olan limonun markette 10 katı bir fiyata satılması ise çarpık yapının bir başka boyutunu, madalyonun öbür yüzünü yansıtıyor" dedi.
Türkiye'de narenciye denince ilk akla gelen illerden Mersin'in, tüm yaş meyve sebzelerde olduğu gibi narenciyede de geçen sezonu kötü kapadığına işaret eden Oran, Mersin'in güz sezonuna da özellikle narenciyede olmak üzere oldukça kötü başladığını kaydetti. Oran, "Mersinli üretici ve işletme sahipleri, piyasadaki durgunluktan yakınıyor. Mersin Hali'nde adeta yaprak kımıldamıyor" dedi.
-FABRİKAYA PORTAKAL 4 KURUŞTAN-
Aydın'ın önemli ölçüde narenciye üretimi yapılan Kuyucak-Sultanhisar hattında üreticilerin bu yıl portakal, mandalina ve limonda yüzde 20 oranında bir artış beklediğini kaydeden Oran, "Bu bölgede geçen sezon kaliteli bir narenciye üretimi yapılmasına rağmen üretici çiftçi mağdur oldu. Meyve suyu fabrikalarına kilosu 4 kuruşa portakal satıldı. Bunu 3.5 kuruşa mal eden narenciye üreticisi emeğinin karşılığını alamadı. Yeni sezon da narenciye üreticisi açısından kötü başladı ve gidiyor" ifadelerini kullandı.
- AKP, HER GÜN YENİ BİR YAPAY GÜNDEM YARATIYOR-
Oran, "AKP, her gün yeni bir yapay gündem yaratıyor, Suriye ile uğraşıyor, perişan haldeki çiftçinin durumunu görmüyor. Sektörün kronikleşmiş yapısal sorunlarına çözüm yönünde adım atmayan hükümet, zirai mücadele başta olmak üzere çeşitli konularda AB standartlarını da aşan abartılı önlemler ve bürokratik uygulamalarla üreticiyi canından bezdiriyor, mağdur ediyor" dedi.
-SURİYE SAVAŞI NARENCİYE İHRACATINI VURDU-
Oran, Hatay'ın Dörtyol ilçesi, Suriye'de yaşanan iç karışıklıklar nedeniyle narenciye ihracatında yüzde 35 düşüş yaşandığına işaret etti. Oran, "AKP'nin dış politikadaki tutarsızlığı, komşularla ilişkileri sıfır sorun noktasından kanlı bıçaklı olma noktasına getirmesi, Suriye'de yaşanan karışıklıklar, narenciye üretiminin önemli bir yer tuttuğu Akdeniz ve Ege bölgesi illerin ekonomisini de olumsuz etkiliyor. AKP'nin Suriye ile tümden ipleri koparması yüzünden Lübnan, Ürdün, Suudi Arabistan, Mısır, Cezayir gibi ülkelere malın kara yoluyla gidememesi, yaşanan olumsuzluklarda önemli rol oynadı" ifadelerini kullandı.
En büyük pazar konumundaki AB ülkelerine ihracatın, bu bölgede yaşanan resesyon nedeniyle hızla gerilerken, Ortadoğu ülkelerine; komşulara yapılan ihracatta da sıkıntı yaşanmasının, arz fazlası yoluyla iç piyasada dengeleri bozduğunu kaydeden Oran, "Üretici komisyoncuya, ilaççıya, gübreciye, fideciye, ambalajcıya, bakkala, markete, toptancıya borçlu durumda. Çiftçi, tarım kredi kooperatiflerine, bankalara, herkese borçlu. Bu maliyetler ve fiyat düzeyleri ile de üreticinin borçlarını çevirebilmesi zor" dedi.
-AKREDİTE LABORATUAR SORUNU ÇÖZÜLMELİ-
Narenciye ihracatçılarının, akredite edilmiş laboratuar sorunu da yaşadığını belirten Oran şöyle devam etti:
"Üreticinin her TIR için ayrı ayrı analiz zorunluluğu bulunuyor. Bu da zaman kaybı ve ek maliyete yol açıyor. Bu işlemde her TIR başına ayrı ücret ödeniyor. Bu ödemeler, narenciyede rekolte ve fiyatların düştüğü dönemlerde ihracatçı için daha büyük bir yük haline geliyor. Bu durum üreticiye de yansıyor. Analiz sonuçlarını beklemek zorunda kalan firmalar, ihracatın yoğun olduğu dönemde akredite laboratuar sıkıntısı çekiyor. Bu alanda fazla seçenek de yok; Mersin, Adana ve Antakya'da sadece birer tane laboratuar bulunuyor. Laboratuar sayısının yetersizliği, ihracat faaliyetlerini yavaşlatıyor, aksamalara yol açıyor. AKP hükümeti çiftçinin bu önemli sorununa da yıllardır kayıtsız davranıyor.
Laboratuar sayısının artırılması, TIR başına analiz yapıp her biri için ayrı para tahsil etmek yerine, büyük tonajlarda ya da ürünün bahçedeyken analizi yoluyla bu sorun çözülmelidir."
-TÜRKİYE'DE NARENCİYE TÜKETİMİ YETERSİZ-
Türkiye'de toplam narenciye üretiminin yaklaşık yüzde 85'inin Adana, Mersin ve Hatay başta olmak üzere Çukurova Bölgesi'nde gerçekleştirildiğini söyleyen Oran, dünyada narenciye üretiminde ilk 10 ülke arasında yer alan Türkiye'de yeterince narenciye tüketiminin olduğunu söylemenin güç olduğunu kaydetti. |
