Zeytinyağı ihracatı altı yıl sonra artışa geçti
İZMİR (CİHAN)- Son altı yıldır sürekli gerileyen zeytinyağı ihracatı, 2011-2012 sezonunda yüzde 33 arttı. Yaklaşık 19 bin 400 ton zeytinyağı ihracatından, 65 milyon 400 bin dolar gelir elde edildi. İhracat pazarı ise 2005-2006 sezonuna göre yüzde 78 daraldı. Türkiye, zeytinyağı ihracatında altı sezon sonra kötü gidişe dur dedi. Sektör, 2005-06 sezonunda 293 milyon 892 bin dolarlık zeytinyağı ihraç ederken sonraki sezonlarda sürekli bir öncekinden kötü bir tablo ile karşı karşıya kaldı ve 2010-11 sezonu sonunda 49 milyon 257 bin dolara kadar geriledi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkan Vekili ve Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ali Nedim Güreli, 2007-2008 yıllarında Türkiye’de yaşanan kuraklık sebebiyle zeytinyağı sektörünün kaliteli ve ihraç edilebilir hammadde sıkıntısına girdiğine, Türkiye’deki zeytinyağı fiyatlarının dünyanın üzerinde seyretmesinin de eklenmesiyle ihracatın durma noktasına geldiğine dikkat çekti. İhracattaki tıkanıklığı aşmak için ihraç şartıyla zeytinyağı ithalatına izin veren Dahilde İşleme Rejimi kapsamında zeytinyağı ithalat taleplerinin altı yıldır onay görmemesi sebebiyle Türkiye’nin zeytinyağı ihraç pazarlarının yüzde 80’ini kaybettiklerini ifade eden Güreli, “Türkiye’de zeytinyağı sektöründe iç piyasada işlerinin bozulmasını istemeyen oligopol (az sayıda firmanın olduğu piyasa yapısı) yapı, zeytinyağı ihracatının önünü tıkarken Türk zeytinyağı üreticisini ve ihracatçısını mağdur etti. Türkiye’de zeytin ağacı varlığı, 2000 yılından bu yana yapılan dikimlerle 90 milyondan 170 milyona ulaştı. Yakın gelecekte oluşacak 500 bin tonun üzerindeki rekolte, bu ihracat rakamlarıyla nasıl tüketilecek? O zaman üreticinin büyük emeklerle büyüttüğü zeytin ağaçları ne olacak, hep beraber göreceğiz.” diye konuştu.
‘YENİ DİKİLEN ZEYTİN AĞAÇLARI SÖKÜLMESİN’
Türkiye’de önümüzdeki dört beş yıllık süreçte zeytinyağı üretiminde oluşacak artışı dünya pazarlarında daha etkili tanıtmak amacıyla Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Komitesi (ZZTK)’ni 2007 yılında kurduklarını hatırlatan Güreli, komitenin hedef olarak belirlediği ve tanıtım çalışmaları yaptığı Japonya, Çin ve Irak gibi önemli pazarlarda Türk zeytin zeytinyağı ihracatındaki büyük gerilemeye rağmen son derece başarılı sonuçlara ulaştıkları bilgisini aktardı. İhracattaki düşüş sebebiyle ZZTK’nin bütçesinin sınırlı kaldığını, bu sınırlı bütçeyle tanıtım çalışmalarına devam edeceklerini dile getiren Güreli, şunları kaydetti: “Türk üreticisinin, büyük ümitlerle diktiği ve gözü gibi baktığı zeytin ağaçlarından geçimini sağlaması gerekiyor. Üretici bu ağaçlardan geçimini sağlayamadığı takdirde geçmişte yaşandığı gibi bu ağaçlar sökülür. Zeytin ağaçlarının sökülmemesi için biz üzerimize düşeni yapıyoruz.”
ZEYTİNYAĞI İHRACATINDA ABD LİDER OLDU
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği verilerine göre Türkiye, 1 Kasım 2011–31 Ekim 2012 döneminde 19 bin 409 ton zeytinyağı ihracatı karşılığı 65 milyon 400 bin dolar döviz girdisi sağladı. ABD, 11 milyon 313 bin dolarla en fazla ihracat yapılan ülke oldu. ABD’ye zeytinyağı ihracatı yüzde 229 artış gösterdi. Onu 10 milyon 871 bin dolarla Suudi Arabistan izledi. Zeytinyağı ihracatında hedef pazarlar arasında yer alan Japonya’ya ise 7 milyon 556 bin dolarlık gönderildi. Türkiye, 2011-12 sezonunda 98 ülkeye zeytinyağı ihraç etmeyi başardı.
ZEYTİNYAĞININ YÜZDE 79’U KUTULU İHRAÇ EDİLDİ
Türkiye’nin 2011-12 sezonunda ihraç ettiği 19 bin 409 ton zeytinyağının 15 bin 289 tonu kutulu, bin 439 tonu varilli, 2 bin 680 tonu dökme olarak gitti. Kutulu ihracatın ortalama fiyatı 3,55 dolar olurken varilli ihracatın 2,82, dökme ihracatın ise 2,65 dolar oldu. CİHAN |
