DENÝZLÝ (CÝHAN) - Dünyada “siyah elmas” olarak bilinen, 6 milyar dolarlýk ticaret hacmi bulunan ve kilosu bin euro olan trüf mantarýný Avrupa’da zenginler, Türkiye’de ise tanýnmadýðý için ormanlarda domuzlar bulup yiyor.
Topraðýn 5 ile 20 cm. derinliðinde aðaç köklerine baðlý yetiþen, kokusuyla özel eðitimli köpekler tarafýndan bulunabilen trüf, Akdeniz iklim kuþaðýnýn belli bölgelerinde bulunuyor. Dünyada yüzde 45’ni Fransa, yüzde 35’ini Ýspanya, yüzde 20’sini Ýtalya saðlýyor. Talep her geçen yýl artmasýna raðmen üretiminin azalmasý fiyatýný yükseltiyor. Getirisi oldukça çok olan bu mantarý devlet, Denizli’de seçtiði pilot bölgede, köylüleri teþvik için hazýrladýðý bir projeyle üretip yaygýnlaþtýrma kararý aldý.
Orman Genel Müdürlüðü ile Muðla Sýtký Koçman Üniversitesi (MÜ)'nin çalýþmasý, Cankurtaran mevkisindeki bir ormanlýk alanda 2016 yýlýna kadar devam edecek.
Türkiye’nin ilk yapay trüf mantar ormanýnýn dikimi için tören düzenlendi. Törene Denizli Valisi Abdülkadir Demir, Orman Genel Müdür Yardýmcýsý Ýbrahim Çiftçi, Denizli Orman Bölge Müdürü Mümtaz Kanat, MÜ Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öðretim Üyesi Doç. Dr. Aziz Türkoðlu, diðer protokol üyeleri ve köylüler katýldý. Törende yapýlan konuþmalarda, trüf mantarýnýn önemi anlatýldý.
Doç. Dr. Türkoðlu, Akdeniz ikliminin olduðu yerlerde yetiþtiðini, Türkiye’de Denizli, Antalya, Muðla ve Osmaniye bölgesinde doðal yayýlýþ gösterdiðini söyledi. Türkoðlu, “Ülkemizde bilinmediðinden dolayý genellikle domuzlar yiyor. Yapmýþ olduðumuz çalýþmalarla bu doðal alanlarý proje kapsamýnda kontrol altýna alýp güçlendirmeyi planlýyoruz. Proje bittiði zaman beþ yýl sonra sadece Denizli'de yýlda 700 bin euro kazancý olacak.” dedi.
Trüf ormanýnýn oluþturulacaðý 7 hektarlýk alana 2 bin aþýlý meþe fidaný dikileceðini, beþ yýl sonra hektarda 50 kg. trüf beklediklerini ifade eden Türkoðlu, “Aslýnda 200 kg. civarýnda olacaðýný tahmin ediyoruz ama 50 kg. düþünürsek, 7 hektardan 350 kg. alýnýr. Bunun yanýnda 117 hektarlýk bir alaný koruma altýna alýyoruz.” diye konuþtu. Vali Demir ise Denizli ormanlarýnda trüf mantarýnýn doðal olarak bulunduðunu bilimadamlarýnýn tespit ettiðini aktardý.
Demir, “Beþ yýl içerisinde burada yaklaþýk 20 milyon liralýk gelir oluþturacak kapasite görülmekte. Çok önemli bir piyasasý ve ihracat imkaný var. Denizli'nin 11 bin kilometre yüzölçümüne sahip olduðu ve bunun da yüzde 47’sinin ormanlarla kaplý olduðu düþünüldüðünde, gelecekte çok önemli bir gelir olabileceði görülüyor.” dedi.
Orman Genel Müdür Yardýmcýsý Çiftçi ise, “krallarýn yiyeceði” olarak adlandýrýlan trüf mantarý Avrupa’da Fransa ve Ýspanya'da yoðun olarak yetiþtirilirken Türkiye’de doðal yetiþeceði ortamlarýn bulunduðunu anlattý. Çiftçi, “Biz burada bunun ilk adýmýný attýk. Bu konuda en büyük pay, orman içindeki köylülerin olacak. Bunlarýn çok fazla gelir getirdiði görülünce ormanlara çok daha güzel duygularla bakýlacak, daha koruyucu olacaklar.” ifadelerini kullandý.
Konuþmalarýn ardýndan, köklerinde trüf mantarlarýnýn yetiþeceði 2 bin aþýlý meþe fidaný, protokol üyeleri ve iþçiler tarafýndan dikilmeye baþladý.
