Pamuğa dönen çiftçi hüsrana uğradı
Bu sezon pamuk ekim alanları, çiftçinin yeniden beyaz altına dönmesiyle yüzde 25 oranında arttı ancak Çin’in pamuk alımını azaltmasıyla meydana gelen arz fazlası, fiyatları düşürdü.
Geçen sezon 4,15 TL olan lif pamuğu, yeni sezona 3,60 TL’den başladı. Fiyat düşüşünün devam edeceği belirtiliyor. İzmir Ticaret Borsası (İTB) Meclis Başkanı ve Ulusal Pamuk Konseyi (UPK) Yönetim Kurulu Başkanı Barış Kocagöz, hasat öncesi yaptığı toplantıda geçen yıl yüz güldüren pamuğun bu sezon hüsrana yol açtığına, önlem alınmazsa üreticinin geçmişte olduğu gibi üretimden kaçacağına dikkat çekti. Önümüzdeki sezonda 750 bin ton üretim beklenen pamuğun hasat sezonuna girdiğini belirten Kocagöz, “Ancak hasat zamanı arz fazlasının ortaya çıkması ve dünya fiyatlarındaki düşüş, fiyatları üreticinin zarar edeceği seviyelere taşıdı. Bu nedenle zarar edilecek bir sezon yaşayan pamuk üreticisi, eğer hızlı tedbirler alınamazsa pamuk üretiminden yine kaçacak.” uyarısında bulundu.
'ÇİN PİYASAYI ALTÜST ETTİ'
Sıkıntının asıl sebebinin Çin’in pamuk ithalatını kotaya bağlaması olduğunu kaydeden Kocagöz, şöyle devam etti: “Çin’in alımları azaltmasıyla dünya stokları endişe verici seviyelere ulaşarak piyasanın düşmesine neden oldu. Dünyada 20 milyon ton devreden stok söz konusu. Bunun 10 milyon tonu Çin’in elinde. Çin, elindeki stoğu dünyaya satmayacağı, kendi kullanacağı sürece korkutucu değil. Bu nedenle geçici bir düşüş yaşayan dünya fiyatları, Türk pamuk üretiminin hasat zamanında arz fazlası ile de birleşince ülke içinde oluşan fiyatlar, geçici de olsa suni düşüşlere neden oluyor. İşte bu nedenle çok daha kaliteli olmasına karşın Türk pamuğu, dünyadaki muadillerine göre daha düşük fiyatlardan değerlendiriliyor. Örnek olarak aynı kalitedeki pamuklar anlamında, sanırım şu an dünyadaki en düşük fiyatlı pamuk.”
'BAZI BÖLGELER ZARAR EDİYOR'
UPK olarak her sene olduğu gibi bu yılda ilgili kurumlarla maliyet çalışması yaptıklarını aktaran Kocagöz, dekar başına ortalama 875 TL masraf olacağını, 450 kg. ortalama verim ile kiloda 1,94 lira maliyetle pamuk üretildiğinin tespit edildiğini kaydetti. Üreticinin, maliyetini bazı yerde kurtarırken bazı yerde de zarar ettiği bilgisini veren Kocagöz, “Şu an için Ege Bölgesi’nde lif pamuk kilogramı 3,65 liradan, Güneydoğu ve Çukurova’da kilogramı 3,1 liradan işlem görüyor. Bu da üretici için Ege’de 1,5 lira, Güneydoğu’da 1,2 lira gelir demek. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın bu sezon vereceği 55 kuruşluk bir prim desteği ile bu gelir toplamda Ege’de 2,1 lira, Güneydoğu’da 1,75 lira olarak gerçekleşecek. Bu rakamlar, durumu ortaya koyuyor. Bu durumda yükselen rekoltemizin, önümüzdeki sezon tekrar düşmesi kaçınılmazdır. Öte yandan bakanlığın vermiş olduğu destekleme primi olmasa Türkiye’de 1 gram dahi pamuk yetiştirilemez. Tam olumlu bir trend yakalamışken arz yüzünden oluşan negatif fiyat hareketleri, gelecek sezon pamuk üretimini de olumsuz etkileyecek.” dedi.
‘SUNİ FİYAT HAREKETLERİ LİSANSLI DEPOCULUKLA ÖNLENEBİLİR’
Geçen sezon artan üretimle birlikte Türkiye’nin pamuk ithalatının da azaldığını dile getiren Kocagöz, yaşanacak olumsuz gelişmelerin Türkiye’nin cari dengesini de olumsuz etkileyeceğine dikkat çekti. Önümüzdeki günlerde problemleri ve çözüm önerilerini bakanlığa ileteceklerini belirten Kocagöz, “Özellikle bu fiyat maliyet paritelerini ileterek, destekleme priminin mümkünse 55 kuruştan yukarı çekilebilmesi bir çare olabilir. Ayrıca pamuk üretiminde ülkemizdeki yüksek maliyetlerin önümüzdeki yıl aşağı çekilmesi anlamında farklı uygulamalar yapılabilir.” diye konuştu. Kocagöz ayrıca pamukta lisanslı depoculuğun faal hale getirilmesinin de şart olduğunu vurgulayarak, lisanslı depoculuk sayesinde hasat zamanı oluşacak suni negatif fiyat hareketlerinin de önlenebileceğini savundu. (CİHAN) |
