Toprak İsteği: Hafif bünyeli topraklarda daha başarılı sonuç alınmaktadır. Derin bünyeli, serin, besin maddelerince zengin, iyi işlenmiş toprak ister. Asitli topraklardan hoşlanmaz. pH 6-6,5 arasında olmalıdır. Taze olarak değerlendirilecek olan sofralık havuç üretimi ve erkenci havuç üretimi için hafif karakterli topraklar tercih edilmelidir.
Toprak Hazırlığı ve Ekim: Ağır , nematod ve tel kurdu ile bulaşık topraklardan kaçınılmalıdır. Seçilecek toprak, yabancı otlardan ari olması gerekir. Havuç tohumlarının küçük olması ve geç çimlenme gibi özellikleri nedeniyle, toprağın işlenmesi sonucunda iyice inceltilmesi gerekir. Sürümden önce yanmış çiftlik gübresi toprak yüzeyine serpilmelidir.
Ekim, dikkatli şekilde inceltilerek hazırlanan toprağa mibzerle yapılmalıdır. Mibzer bulunmadığı hallerde veya küçük alanlarda çalışılıyorsa ekim serpme olarak uygulanır. Ekim derinliği 2,5-3 cm olmalı ,bir dekar alana 600-800 gr tohum atılmalıdır. Mibzerle ekimde sıra arası 25-45 cm sıra üzeri 5-12 cm arasında değişir.
Havuç tohumu toprak içinde zarar görmeden uzun süre kalabilir ve 10 ºC’nin üzerindeki sıcaklıklarda çimlenir. Uzun çimlenme süresi içinde yoğun yabancı ot gelişmesi de olur. Yabancı ot çimlenme ve gelişmesinin önüne geçmek için ekim sonrasında, çimlenme öncesi yabancı ot ilacı kullanmak başarıyı artırır.
Bakım İşleri: Çimlenme tamamlandıktan ve bitkiler 2-3 yapraklı olduktan sonra sıra üzerinde seyreltme yapılır.
Çeşit özelliğine bağlı olarak sıra üzeri mesafeleri ayarlanır. Ancak bu seyreltme döneminde, arazide alıkonulacak bitkilerin köklerinin zarar görmemesine özen gösterilmelidir. Havuç ekiminden sonra meydana gelebilecek kaymak bağlama çimlenmeyi kötü yönde etkiler.
Seyreltme işçiliği önemli bir maliyet yükler. Bunun önlenmesi için ekimin mibzerle, seyreltme sıklığında ve çimlenme gücü yüksek tohumla yapılması gerekir. Seyreltme işleminden sonraki bakım işleri, kaba otların elle alınması, düzenli sulama ve mücadele işlerinden oluşur.
Gübreleme: Havuç yetiştiriciliğinde azot ve potasyum, verim ve kaliteyi önemli ölçüde etkiler. Bitkiler nitrat formunda azotu tercih ederler. Potasyum ise şeker miktarını artırır. Havuç özellikle çimlenme ve gençlik döneminde tuza karşı son derece hassastır. Ekimle birlikte gübre verme bu nedenle yanlış olur.
Dekara 20-25 kg/da TSP veya DAP ve 25-30 kg/da potasyum sülfat ekimden en az 1 ay önce toprağın 10-15 cm derinliğine karıştırılmalıdır. Azot olarak 25-30 kg/da %33 A.Nitrat kullanılır, tamamı çıkıştan sonra 4-5 partiye bölünerek verilir.
Sulama: Düzenli sulama havuçta kök gelişiminde çok önemlidir. İlk dönemdeki susuzluk havuç boyunun kısa kalmasına, ileri dönemdeki susuzluk havucun yeterli ölçüde kalınlaşmamasına ve ayrıca düzensiz sulama ise havucun çatlayarak pazarlanamaz hale gelmesine neden olur.
Mücadele: Şartlara göre koruyucu olarak manepli ve mankozebli ilaçlar kullanılmalıdır. Emici zararlılara karşı, DDVP veya endosülfanlı ilaçlardan herhangi birisi 100 gr suya 200 gr hesabıyla uygulanır. Toprak altı zararlılarına karşı ilaçlı yem hazırlanarak sudan sonra serpilmelidir.
Havuçlarda zarar yapan hastalıklar, botrytis, rhizoctonia ve havuç mildiyösü olarak verebiliriz. Önemli zararlıları ise; havuç sineği, nematodlar ve köstebeklerdir.
Havuç yetiştiriciliğinde münavebe büyük önem taşır.
Dekara 4-5 ton verim alınabilir.
TURP YETİŞTİRİCİLİĞİ
Toprak İsteği: pH nötr veya nötr’e yakın hafif bünyeli tınlı topraklarda iyi sonuç alınır. Turpların düzgün olması,tadın ve aromanın iyi gelişmesi,çatlamaların olmaması için ağır ve killi topraklarda yetiştiricilik yapılmaması gerekir. Fındık ve erkenci turplarda hafif tınlı-kumlu topraklar,Bayır ve kestane turpları ise tınlı-killi topraklarda iyi gelişir.
Toprak hazırlığı ve gübreleme: Toprak ekimden önce çok iyi işlenip,yabancı otlardan temizlendikten sonra toprak 15-20 cm derinlikte sürülür.Toprağa ticari gübre serildikten sonra diskaro-freze çekilir. Erkenci çeşitlerde ticari gübrenin tamamı ekim öncesinde dekara 24 kg N,10 kg TSP,18-20 kg P olacak şekilde ;geççi çeşitlerde ise azotun yarısı tohum ekiminden önce diğer kalan kısmı ise su-çapa ile turp oluşum döneminde verilir.Bu çeşitlerde 40kg N,12-15 kg TSP,30 kg K ve 25-30 kg kalsiyum verilir. Turp yetiştiriciliğinde çiftlik gübresi turplarda çabuk koflaşma,odunlaşma, tat değişimi,bol yaprak oluşumu ve turpların küçük kalmasına neden olduğu için kullanılmamalıdır.
Dikim: Genellikle yetiştirme yerlerine doğrudan tohum ekimi yöntemiyle elle-mibzerle yapılır. Eğer tahta ve tavalarda yetiştiricilik yapılacaksa tahta-tava boylarının 10-15 m ve eni ise 2m geçmeyecek şekilde olmalıdır .Tohumlar fındık turplarında sıra arası 20 cm sıra üzeri 8-10 cm olacak şekilde Bayır-kestane turplarında ise sıra arası 30-40 cm sıra üzeri 20 cm olacak şekilde ekilirler.
Bakım İşleri: Yabancı ot mücadelesi için düzenli olarak çapalama yapılmalıdır. Tavalarda yetiştiricilikte salma, tahtalarda yağmurlama su verilerek 3-5 kez sulanmalıdır.
Hasat: Birkaç seferde hasat yapılır.Hasat olgunluğuna gelmiş turplar koflaşmadan ve odunlaşmadan elle sökülerek ve kazık köklerin uç kısmı kesilerek,5-10 lu demet yapılarak hasat edilir. Fındık turplarında dekardan 1,5-2 ton,bayır ve kestane turplarında ise 6-7 ton verim alınır.
http://www.ziraatci.com/
