10.1.1. Valsli (Silindirik tip) Değirmenler:

10.1.2. Diskli (Plâkalı) Değirmenler:

10.1.3. Çekiçli Değirmenler:

10.2. DİPKAZAN VE KULLANILMASI

Kesif yem üretimi bir sistem içinde ve işletme büyüklüğüne bağlı olarak yürür.

Küçük İşletmelerde İşlem Akışı: Depolama - Kırma - Karıştırma Yemleme.(İşlem) (+vitamin) (+Mineral Madde)

Büyük İşletmelerde İşlem Akışı:

A Depolama

B A

C İşlem

B.....Karıştırma.... Yemleme

(+Vitamin)

(+Mineral Madde)

Depolama aşamasında ürün ayrı ayrı depolanır. Bu ürünler işlenir. Ürünler ayrı ayrı işlendikten sonra birbirine karıştırılmaz. Ayrı ayrı yine depolanır. Daha sonra ürünler belli oranda da karıştırıcı ile karıştırılır. Ve vitamin+Mineral Maddeler eklenerek hayvanlara verilir.

2- A..... Karıştırma.... (Vitamin+Mineral Mad.)

İşlem... Depolama... Karıştırma

C.... Yemleme

ABC Ürünleri alınır ve belli oranlarda karıştırılır.

(Örneğin; %30 A, %50 B, %20 C) Bu karışım işleme tabi tutulur. İşlem her üç ürünü aynı safhada işleyecek özellikte olmalıdır. İşlem ürünler hayvana verilecek duruma gelmiş olarak depolanır. Depolamanın ardından küçük bir karışım işlemi uygulanarak ürünlere vitamin ve mineral maddeler karıştırılır.

İşlem safhasında yemler ya kırılır yada ezilir. Bu safhada kullanılan makinelere Yem Kırma Makineleri denir.

Yem Kırma Makineleri üç tiptir.

1 - Valsli (Silindirik) değirmenler

2- Diskli (plakalı) değirmenler

3- Çekişli değirmenler

10.1.1. Valsli (Silindirik tip) Değirmenler:

İki silindir birbirine paralel yerleştirilmiştir. Silindirlerden bir tanesi tahriklidir. Yem girdiğinde sürtünme kuvvetinden dolayı obur silindirde bunun tersi yönünde döner. İki silindirin de tahrik edilmesi durumunda devir sayıları farklı yapılarak yemin arada ezilmesi daha güvenli olur. Silindirlerin yüzeyleri düzse ezme, tırtıklı (dişli) ise kırma ve ezme etkisine sahiptirler. Devir say ilan 350-600 d/min dir.

10.1.2. Diskli (Plâkalı) Değirmenler:

Devir sayısı 600-1250 (d/min) arasındadır. Güç tüketimleri valslilerine göre fazla, kapasiteleri düşüktür.

10.1.3. Çekiçli Değirmenler:

En çok kullanılan değirmen grubudur. Sadece kırma yapar. Ezme yapmazlar. Devir sayıları çok yüksektir. (2200-4000 d/min) kapasiteler, yüksektir.

10.2. DİPKAZAN VE KULLANILMASI

Bilmeyerek veya ihmal sonucu sürüm derinliği altında geçirimsiz sert bir tabakanın oluşmasına neden olunması halinde, bu tabakanın dip kazan aleti ile kırılması gerekir. Dip kazanla çalışma kuru mevsimde yapılmalıdır. Toprak neminin yüksek olduğu bir mevsimde çalışma yapılması halinde, toprağın gevşetilmesinin tam aksine, toprağın daha fazla Sıkıştırılmasına neden olunur. Dip kazanın traktör kuyruk milinden hareketli olanları da vardır. Titreşimli olarak çalışır. Titreşimli dip kazan kullanmak suretiyle çeki kuvvetinde büyük oranda azalma sağlamak mümkündür.

Özellikle sulu tarım alanlarında, uzun yıllar toprağın aynı derinlikte işlenmesi sonucu, pulluk derinliğinde sıkışma ile "pulluk tabanı" oluşur. Toprak içinde pulluğun ezmesi ve sıkıştırması ile meydana gelen, su ve kökün aşağılara geçmesini engelleyen bu sert toprak tabakasını kırmak için dip kazan (subsoiller) adı verilen güçlü bir pulluk geliştirilmiştir. Tarlaya dip kazan çekildiğinde; su, hava ve ısının toprak içindeki hareketi kolaylaşır,

bitki köklerinin toprağın derinliğe nüfusu sağlanır ve böylece ürün verimi artar. Suyun daha randımanlı bir biçimde kullanılmasına ve topraktaki tuzların yıkanmasına yardımcı olunur, yamaç arazilerde suyu muhafaza eder ve toprak aşınımına (erozyon) mani olur. Ayrıca, dip kazan, bağ ve bahçe tesislerinde kirizma yapmak için de kullanılır.

1- Kullanma Esasları

Bitki kök gelişmesini engelleyen sert toprak tabakası 30 cm.den daha derinde ise dip kazan kullanılır. Toprağı gerekli derinliğe kadar parçalayıp ufalayabilmek için gereği kadar birbirine yakın sıralar halinde ve tek yönde çekilmelidir. Bu mesafe 90-100 cm. olabilir. Bu tabakanın istenildiği biçimde parçalanması için uygulama, toprak kuru iken yapılmalıdır.

2- Sert Tabakanın Kırılmasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

a) Dip kazanın işleyici ucu sert toprak tabakasının hemen altından geçmelidir. Bunun için, ölçekli demir burgu (çubuk) ile toprak birkaç yerde ıslatılarak sert tabaka derinliği tespit edilir ve pulluk derinliği ona göre ayarlanır. Böylece bu tabakanın çok iyi parçalanması sağlanmış olur. Aleti, parçalaması istenen tabakadan çok aşağılara kadar toprağa sokmak hem sert tabakanın iyi parçalanmamasına neden olur hem de işgücü israfına yol açar.

b) İyi sonuç almak için sırtlar arasındaki mesafe 90 cm.den çok az veya çok fazla olmamalıdır.

c) Sert tabakası sırf kilden oluşmuş topraklarda dip kazan çekilmesinin faydası geçici olmaktadır.

d) Kuru tarım alanlarında da 5 yılda bir kez uygulama yapılması faydalı olmaktadır.

e) Teras ve tesviye yapılmış alanlarda meyve ve bağ tesis edilmiş arazilerde dip kazan çekilmesi bir zorunluluktur.

f) Taban arazilerde topraktaki fazla suyun akıp gitmesini sağlamak bakımından, dip kazan çarığının hemen arkasına kısa ve güçlü bir zincirle mermi şeklinde bir çelik "torpido" bağlanırsa geçtiği derinlikte "mol drenler" (suni köstebek yolları) elde edilmiş olur. Torpido tavlı toprakta çekilmelidir.

g) Sert tabakanın kırılması işlemi kesinlikle arazinin kuru olduğu Temmuz- Ağustos-Eylül aylarında yapılmalıdır.

Yapılan araştırma ve incelemelere göre, Tarsus ovasında 90 cm aralıkla çekilen dip kazan, kutlu pamuk verimini dekarda 70 kg. artırmıştır. Çarşamba ovasındaki uygulamada soya fasulyesinde % 86 ve mısırda % 17 verim artışı sağlanmıştır. Yukarı Gediz Havzasında ise buğday ve arpada %30, tütünde %67 verim artışı olmuştur.