Pamuk primi kiloda 42 kuruş olarak açıklandı. Bakanlık bugüne kadar prim düzeyini belirlemekten kaçınmıştı. Dört yıldır pamuk primi aynı. 2008’de de üretici bugünkü gibi en az 50 kuruş prim bekliyordu. Değişen bir şey yok. Bu yıl da beklenti öyle idi, ama olmadı.

Ulusal Pamuk Konseyi Başkanı Barış Kocagöz “2000-2009 yılları arasında dünya piyasası pamuk fiyatları aşağıda seyretti ve ithalattan alınan sıfır gümrük ile Türk pamuk üreticisi tam 9 yıl süresince zarar etti. İşte zaten bu nedenle üretimimiz 935 bin tonlardan 370 bin tonlara kadar geriledi” demiş. ABD ise uzun yıllardır bir avuç üreticisine bir milyar dolar düzeyinde bir destek aktarmakta idi. Zannetmeyin ki orada bu iş adaletli oluyor. Aslında primlerin çoğunu büyük işletmeler götürüyordu. ABD’li vergi ödeyen vatandaşın kesesinden ödenen bu primler sayesinde Amerikan pamuk ihracatçıları yıllarca maliyetin altında Amerikan çiftçisinden aldıkları pamukları Türkiye de dahil birçok ülkeye çiftçi maliyetinin altında ihraç ediyordu. Bu olaya damping diyoruz. Çiftçinin maliyetinin karşılanmayan kısmı ise primle kapatılıyordu. Damping aslında serbest piyasa ideolojine de terstir, ama neoliberaller buna aldırmaz. İyi de bu dampingli ihracatın –bazı yıllar bu %46 dolayında idi- sürebilmesi için ithalatçı ülkenin de gümrük vergilerini sıfırlaması veya çok azaltması gerekir. Bu Türkiye’de sıfıra indirilerek sağlanmıştı. Ucuz pamuk ithalatı tekstilci için iyi idi. Ama çiftçi başta Türkiye için iyi midir? Orası çok tartışmalıdır. Çünkü pamuk üretimi gerileyince mısır gibi az işgücü isteyen ürünler yerini almıştır. Küçük üretici, tarım işçisi kaybetmiştir. Sürekli dış ödemeler açığı veren, bir türlü ithalattan fazla ihraç edemeyen ülkemizde pamuk ithalatına epeyce bir döviz yıllardır ödenmektedir. Epeydir toplum “nerede ucuz ürün varsa oradan alırız” mantığı ile uyuşturuldu. Türkiye dünyanın önde gelen pamuk ithalatçılarından oldu. Bu mantıkla “dış açık rekor kırıyormuş” liberal beyler için hiç önemli değil.