Sözlüklerde "birlik" yine kendisi kullanılarak açıklanmaktadır. Örneğin TDK sözlüğünde birlik, "birleşmiş, bir arada olma durumu, vahdet, Türk milletinin birliği" gibisinden ne olduğu değil nerelerde kullanıldığı belirtilerek açıklanmıştır.
Buralardan zorlamayla da olsa çıkarılan anlam, "farklılıkların bulunmayışı, var ise yokedilmesi" olabilir. Çünkü "bir"in en belirgin özelliği "çokluk" olmayışıdır. Çokluk farklılık demek olduğuna göre, demek ki birbirinden "farksızlık", "birlik" anlamına gelmektedir.
Farklılık kavramından korkulmasının olası nedeni, farklılıkların yönetiminin güç olması, beceriye ihtiyaç göstermesidir. Hangi düzeyde bir işi yönetmek olursa olsun, farklılıklar daima ince düşünmeyi, uzlaşmayı, çaba harcamayı gerektirir.
Günümüzde terkedilmeye başlanan ve sanayi üretiminin yıllarca temel felsefesini oluşturmuş bir yaklaşım, müşteri istekleri ne olursa olsun onlara aynı ürünleri sunmak'tır. Bugün artık neredeyse her müşterinin özel isteklerine göre ürün üretme yöntemi geçerlidir. Pekiyi, tek tip ürün üretmek yerine yüzlerce farklı tip ürün üretmek güç değil midir?
Farklı ürün üretmenin güçlüğü parçaların çokluğundan değil, bu iş için gereken yönetim becerisinin eksikliğinden kaynaklanır. Nitekim tek ürün üretiminin ya da parçalanmamış bir ideolojinin de pekala (ve hatta daha çoklukla) sorunlarla baş edememesi mümkündür. Aslolan, birbirinden farklı olanları teke indirgemek değil, o farklılıklardan bir bütünlük elde edebilmektir.
Bir ulusu oluşturan kimlikler, bir ideolojiyi oluşturan partiler, bunların bir "bütün" teşkil etmesini sağlayabilecek platformlar'a -yani, aralarındaki iletişimi sağlayabilecek ortamlara- sahipseler, bu farklılıklar zarar değil yarar getirir. Bu platformlar yok ise hiçbir "birlik" olma çabası farklılıkları gidererek istenilen uyumu sağlayamaz.
Farklılıkların ayrılığı ya da bütünlüğü olgusunun en somut örneği "akıl" ve "inanç" alanlarındadır. Kendilerini laikler ve inananlar olarak iki kampa ayırmış ve bir diğerini karşıt olarak değerlendiren toplum kesimleri, kendi tek-doğrulu anlayışları uyarınca çatışmakta ve her iki kesim de doğruyu savunduğuna inanmaktadır. Bu ayrışmaya neden olan ise, akıl ve inanç'ın farklılığı sanısıdır.
Gerçekte ise, mantıksal yargılarımızı üreten akıl ile, sezgilerimizin ürettiği inanç, birbirleriyle sürekli olarak etkileşimde bulunması gereken iki kavramdır.
Akıl yoluyla kavranamayacakların sezgilerle kavranması ve bunların da tekrar akıl yoluyla değerlendirilmesi ve bunun tekrarlanması, insanı bir spiral biçiminde daha yüksek kavrayış düzeylerine, daha yetkin zihinsel becerilere ve daha derin sezgisel yeteneklere yükseltebilecektir.
"İnançlar sorgulanamaz, sorgulanana inanç denilemez" kalıplarının nereden doğduğu bilinmez, ama bunun, akıl ve inanç bütünlüğü gibi yüksek bir kavrayış yolundan yoksun bıraktığı; bu yetmezmiş gibi toplumu düşman kamplara böldüğü de bir gerçektir.
Cuma, Aralık 16, 2005
http://www.tinaztitiz.com/yazi.php?id=1133 |