DÜNYA HUBUBAT DURUMU – Ekim 2011
Prof. Dr. M. Hikmet BOYACIOĞLU
Direktör
Doruk Group Holding
Hububat ve Ürünleri Enstitüsü
2011/12 Sezonu Görünümü
Uluslar arası Hububat Konseyi, IGC, 27 Ekim 2011 tarihli son raporunda; 2010/11 sezonunda 1,750 milyon ton düzeyinde gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya hububat üretimini Temmuz 2011/Haziran 2012 döneminde, Eylül ayından 13 milyon ton ve 2010/11’den 69 milyon ton fazla, rekor 1,819 milyon ton düzeyinde öngörmektedir.
,
Konsey; beklenenden fazla devir stokları ve buğday ve mısır ürün öngörülerindeki yukarı doğru revizyonlar nedeniyle, dönem sonu stoklarının hala birbirini takip eden ikinci yılda da düşmesi muhtemel olmakla birlikte, dünya hububat dengesinin geçen ay biraz rahatladığı yorumunu yapmıştır. Kazakistan ve AB’deki buğday ve Çin, AB, Ukrayna ve Güney Amerika’daki mısır üretim tahminlerinin arttırılmasını takiben dünya hububat üretimi öngörüsünün yükseltildiği açıklanmıştır. Küresel hububat ekim alanının, Rusya’daki geçen seneki kuraklıktan eskiye dönüş sonrası, 2009’lardaki düzeyine dönerek, %1,7 oranında arttığının tahmin edildiği belirtilmiştir. Mısır üretiminin, bugüne kadar ki en yüksek miktar olarak 855 milyon tona yükselmesi beklenirken, buğday üretimi rekora yakın düzeyde 684 milyon ton olarak öngörülmektedir. Arpa ve yulaf ürünlerinin de, ağırlıklı olarak Rusya’daki iyileşme nedeniyle olmak üzere yükselmesi beklenirken sorgum üretiminin düşeceği not edilmiştir.
IGC, 2010/11 sezonunda 1,785 milyon ton düzeyinde gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya hububat tüketimini Temmuz 2011/Haziran 2012 döneminde, Eylül ayından 8 milyon ton ve 2010/11’den 43 milyon ton fazla, 1,828 milyon ton miktarda gerçekleşeceğini öngörmektedir.
Konsey; yukarı doğru üretim revizyonlarının, özellikle Çin için olmak üzere arttırılan tüketim öngörüleri tarafından büyük oranda absorbe edildiğini belirtmiştir. Hububatların yemlik kullanımının, önceden öngörülenden 5 milyon ton yüksek olarak, geçen sezondan %3 oranında artış ile 769 milyon ton (488 milyon ton mısır ve 124 milyon ton buğdayı içererek) düzeyinde gerçekleşmesinin beklendiği açıklanmıştır.
IGC, 2010/11 sezonunda 243 milyon ton düzeyinde gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya hububat ticaretinin Temmuz 2011/Haziran 2012 döneminde, Eylül ayından 6 milyon ton ve 2010/11’den 7 milyon ton yüksek, 250 milyon ton miktarda öngörmektedir.
Konsey; hububat ticaret öngörüsünün 2008/09 rekoruna eşit olduğuna dikkat çekerek özellikle Rusya ve diğer Karadeniz bölgesi kaynaklı rekabetçi fiyattaki arzların ilave talep yaratmakta olduğu görünümü ile buğday için ithalat öngörülerini yükselttiği yorumunda bulunmuştur.
IGC, 2010/11 sezonunda 368 milyon ton düzeyinde gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya dönem sonu hububat stoklarının Temmuz 2011/Haziran 2012 döneminde, Eylül ayından 15 milyon ton yüksek ancak 2010/11 sezonu sonundan 8 milyon ton düşük, 360 milyon ton düzeyinde gerçekleşeceğini öngörmektedir.
Konsey; hububatların tüketim öngörüsündeki artış üretim öngörüsündeki artıştan az olduğundan 2011/12 sonundaki küresel stokların öncekinden daha yüksek düzeye yerleştirildiğini belirtmiştir. İlaveten, özellikle ABD ve Rusya’da olmak üzere devir stoklarının miktarlarındaki yukarı doğru revize dönem-sonu öngörülerin daha da yükseltildiği ifade edilmiştir. Bununla birlikte, toplam devir stoklarının, küresel tüketimin hala üretimi geçmesi beklentisi ile önceki yılın düzeyinin 8 milyon ton altında kalmaya devam edeceği yorumu yapılmıştır. Dönem sonu buğday stoklarının 2001/02’den bugüne kadarki en yüksek düzey olması öngörülürken, mısır ve arpa stokları için ilave düşüş öngörüldüğü rapor edilmiştir.
IGC; başlıca ihracatçıların (AB, ABD, Arjantin, Avustralya, Kanada, Kazakistan, Rusya ve Ukrayna) 2010/11 sezonunda 138 milyon ton olarak gerçekleşeceğini öngördüğü dönem sonu hububat stoklarının 2011/12 dönemi sonunda, Eylül ayından 13 milyon ton yüksek ancak 2010/11 sezonu sonundan 12 milyon ton düşük olarak, 126 milyon ton düzeyinde gerçekleşeceğini öngörmektedir.
