DÜNYA BUĞDAY DURUMU – Temmuz 2014 Prof. Dr. M. Hikmet BOYACIOĞLU Okan Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölüm Başkanı [email protected] 2014/15 Sezonu Görünümü Uluslar arası Hububat Konseyi, IGC; 31 Temmuz 2014 tarihli son raporunda, 2013/14 sezonu sonunda 710 milyon ton miktarda gerçekleşeceğini öngördüğü dünya buğday üretiminin, Temmuz 2014/Haziran 2015 döneminde, 26 Haziran 2014 tarihli öngörüsünden 3 milyon ton yüksek ancak 2013/14 sezonundan 8 milyon ton düşük, 702 milyon ton düzeyinde gerçekleşmesini beklediğini açıklamıştır. Konsey; 2014/15 sezonundaki dünya buğday üretimi için öngörüsünün geçen yılki rekor üretimden sonra ikinci en yüksek üretim olabileceğini belirtmiştir. Raporda; AB, Rusya, Ukrayna ve Avustralya için üretim öngörüleri önceki tahminlerden yüksek iken Kazakistan, Kanada, ABD ve Arjantin için öngörülerin azaltıldığı not edilmiştir. Konsey, 2014/15 dünya buğday üretimi öngörüsünde geçen sezondan 8 milyon tonluk (%1,1 oranında) düşüşün daha çok Kuzey Amerika’daki düşük rekolteleri yansıttığını ifade etmiştir. Raporda, ayrıca küresel buğday hasat alanının 2014/15’de çoğunlukla AB, Kazakistan, Rusya, Güney Amerika ve Avustralya’da olmak üzere önceki sezondan %2 oranında yükselerek yaklaşık 223,2 milyon hektara ulaşmasının beklendiği açıklanmıştır. IGC, 2013/14 sezonu sonunda 691 milyon ton miktarda gerçekleşeceğini öngördüğü dünya buğday tüketiminin 2014/15 döneminde, Haziran ayı öngörüsünden 2 milyon ton ve 2013/14’den 8 milyon ton yüksek, 699 milyon ton düzeyinde olmasını beklemektedir. Konsey; 2014/15’de dünya toplam buğday tüketimi için öngörüsünün esas olarak yüksek yemlik kullanım nedeniyle olmak üzere son rapordan yükseltildiğini ve yeni tüketim öngörüsünün önceki yıla kıyasla yaklaşık %1 oranında yüksek olduğunu belirtmiştir. Raporda; talepteki yıldan yıla büyümenin esas olarak %1,2 oranında (2013/14’deki 474 milyon tondan 480 milyon tona) büyüyeceği öngörülen yükselen gıda olarak kullanımdan gelmesinin beklendiği not edilmiştir. Konuya ilişkin olarak ayrıca, buğdayın insan gıdası olarak tüketimindeki en kuvvetli artışların buğday-esaslı gıdaların daha fazla tercih edilmeye başlandığı ve nüfusun nispeten daha hızlı arttığı Asya ve Afrika’daki gelişmekte olan ülkelerde olmaya devam edeceği yorumu yapılmıştır. Konsey, buğdayın yem olarak kullanımına ilişkin olarak ise küresel mısır arzlarındaki ilave artışın önümüzdeki yılda buğdayın yem olarak kullanımındaki ilgiyi azaltmaya devam etmesinin yüksek bir olasılık olduğunu açıklamıştır. Bununla birlikte, AB’deki tüketimdeki sağlam yükselmenin diğer yerlerdeki azalma tarafından sadece kısmen dengelenmesi nedeniyle dünya yemlik buğday kullanımında az da olsa bir artış öngörüldüğü (2013/14’deki 130 milyon tondan 134 milyon tona) ifade edilmiştir. İlaveten; buğdayın dünya endüstriyel kullanımı için öngörünün 2013/14 için yapılan tahminin sadece biraz üzerinde olarak 18,8 milyon ton düzeyinde beklendiği açıklanmış ve konuya ilişkin olarak AB’deki biyoetanol üretimi için az bir artış öngörüldüğü ancak sıkı kar marjlarının büyümeyi sınırladığı yorumu yapılmıştır. IGC, 2013/14 sezonu sonunda 153 milyon ton miktarda gerçekleşeceğini öngördüğü dünya buğday ticaretinin, 2014/15 döneminde, Haziran ayı öngörüsünden 1 milyon ton yüksek ancak 2013/14 sezonundan 8 milyon ton düşük, 145 milyon ton düzeyinde gerçekleşeceğini tahmin etmektedir. Konsey; küresel buğday ticaretinin 2014/15’de, geçen senenin rekorundan yaklaşık 9 milyon ton (%5,7 oranında) düşük beklenmesinin nedeninin, çoğunlukla Brezilya, Çin, Mısır, İran ve ABD’nin ithalatlarında beklenen azalmalar olduğunu belirtmiştir.
IGC, 2013/14 sezonu sonunda 190 milyon ton miktarda gerçekleşeceğini öngördüğü dünya dönem sonu buğday stoklarının, 2014/15 döneminde, Haziran ayı öngörüsünden 1 milyon ton düşük ancak 2013/14 sezonundan 3 milyon ton yüksek, 193 milyon ton düzeyinde gerçekleşmesini beklemektedir. Konsey; dünya buğday arz ve talebinin 2014/15’de hala genel olarak dengeli göründüğünü belirtmiştir.
IGC; başlıca ihracatçıların (AB, ABD, Arjantin, Avustralya, Kanada, Kazakistan, Rusya ve Ukrayna) 2013/14 sezonu sonunda 54 milyon ton miktarda gerçekleşeceğini öngördüğü dünya dönem sonu buğday stoklarının, 2014/15 döneminde, Haziran ayı öngörüsünden 1 milyon ton düşük ancak 2013/14 sezonundan 2 milyon ton yüksek, 56 milyon ton düzeyinde öngörüldüğünü açıklamıştır. Konsey; başlıca ihracatçıların 2014/15 toplam buğday stokları öngörüsünün önceki yılın sonundan az miktarda yüksek olmakla birlikte toplam stoklarının 2013/14 sezonuna kadarki beş-yıllık ortalamanın yaklaşık %13 oranında altında olabileceğini belirtmiştir. |
