DÜNYA BUĞDAY DURUMU – Mayıs 2014 Prof. Dr. M. Hikmet BOYACIOĞLU Okan Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölüm Başkanı [email protected] 2013/14 Sezonu Görünümü Uluslar arası Hububat Konseyi, IGC; 29 Mayıs 2014 tarihli son raporunda, 2012/13 sezonu sonunda 655 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya buğday üretiminin, Temmuz 2013/Haziran 2014 döneminde, 2012/13 sezonundan 54 milyon ton yüksek, 709 milyon ton düzeyinde gerçekleşmesini beklediğini açıklamıştır. Konsey; küresel buğday üretiminin 2013/14’de birçok önemli üreticideki bereketli mahsul sonrasında yıldan yıla %8 oranında yüksek rekor 709 milyon ton miktarda tahmin edildiğini belirtmiştir. IGC, 2012/13 sezonu sonunda 675 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya buğday tüketiminin 2013/14 döneminde, 2012/13’den 15 milyon ton yüksek, 690 milyon ton düzeyinde olmasını beklemektedir. Konsey; dünya buğday tüketimi öngörüsünün 2013/14’de, özellikle Asya ve Afrika’daki yüksek gıda olarak kullanım nedeniyle önceki sezondan %2 oranında yüksek olarak 690 milyon ton miktarda olduğunu belirtmiştir. IGC, 2012/13 sezonu sonunda 140 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya buğday ticaretinin, 2013/14 döneminde, 2012/13 sezonundan 11 milyon ton yüksek, rekor 151 milyon ton düzeyinde gerçekleşeceğini tahmin etmektedir. Konsey; çoğunlukla kötü kaliteli yurt içi üretimini takiben Çin’in yüksek ithalatları fakat aynı zamanda da ABD’nin Kanada’dan yüksek kaliteli öğütmelik buğday talebinin de artması ve Mısır’ın satın almalarındaki eski düzeylerine dönüş nedeniyle olmak üzere dünya buğday ticaretinin 2013/14’de rekor 151 milyon tona ulaşmasının beklendiğini belirtmiştir. IGC, 2012/13 sezonu sonunda 172 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya dönem sonu buğday stoklarının, 2013/14 döneminde, 2012/13 sezonundan 19 milyon ton yüksek, 191 milyon ton düzeyinde gerçekleşmesini beklemektedir. IGC; başlıca ihracatçıların (AB, ABD, Arjantin, Avustralya, Kanada, Kazakistan, Rusya ve Ukrayna) 2012/13 sezonu sonunda 48 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya dönem sonu buğday stoklarının, 2013/14 döneminde, 2012/13 sezonundan 7 milyon ton yüksek, 55 milyon ton düzeyinde öngörüldüğünü açıklamıştır. 2014/15 Sezonu Görünümü Uluslar arası Hububat Konseyi, IGC; 29 Mayıs 2014 tarihli son raporunda, 2013/14 sezonu sonunda 709 milyon ton miktarda gerçekleşeceğini öngördüğü dünya buğday üretiminin, Temmuz 2014/Haziran 2015 döneminde, 25 Nisan 2014 tarihli öngörüsünden 3 milyon ton ve 2013/14 sezonundan 15 milyon ton düşük, 694 milyon ton düzeyinde gerçekleşmesini beklediğini açıklamıştır. Konsey; 2014/15’de Rusya, Ukrayna, Kanada, ABD, Çin, Fas ve Avustralya için düşük üretim öngörülerinin AB, Kazakistan, Güney Amerika ve Hindistan’da beklenen artışlar tarafından kısmen dengelenmesi nedeniyle küresel buğday üretiminin önceki sezona kıyasla %2 oranında düşeceğinin öngörüldüğünü belirtmiştir. Raporda; toplam buğday hasat alanının 2014/15’de yıldan yıla %2 oranında bir artış ile yaklaşık 223,8 milyon hektara yükselmesinin beklendiği ancak verimlerin 2013/14’deki rekor düzeyler ile uyumlu olmasının düşük olasılık olduğu ifade edilmiştir. IGC, 2013/14 sezonu sonunda 690 milyon ton miktarda gerçekleşeceğini öngördüğü dünya buğday tüketiminin 2014/15 döneminde, Nisan ayı öngörüsünden 3 milyon ton düşük ancak 2013/14’den 8 milyon ton yüksek, 698 milyon ton düzeyinde olmasını beklemektedir. Konsey; dünya buğday tüketiminin 2014/15’de, hem gıda hem de yem için kullanımdaki artış ile yıldan yıla %1 oranında yükselerek 698 milyon ton miktarda öngörüldüğünü belirtmiştir. Raporda, Asya ve Afrika’daki nüfus artışı ve yükselen kişi başına talep doğrultusunda gıda olarak tüketimin yıldan yıla %1 oranında yükselerek 480 milyon ton düzeyinde gerçekleşmesinin beklendiği açıklanmıştır. Buğdayın yem olarak kullanımının ise, yoğun dünya mısır arzlarının yemlik buğday kullanımını sınırlaması beklenmekle birlikte çoğunluğu AB’deki bu sezonun nispeten düşük düzeyinde öngörülen yükselme nedeniyle %3 oranında artış ile 134 milyon ton miktarda öngörüldüğü ifade edilmiştir. İlaveten, AB’deki yüksek biyoetanol ve nişasta üretiminin yüksek olarak beklenen (2013/14’deki 18,6 milyon tondan 19,3 milyon tona) endüstriyel talebe katkıda bulunmasının beklendiği not edilmiştir. IGC, 2013/14 sezonu sonunda 151 milyon ton miktarda gerçekleşeceğini öngördüğü dünya buğday ticaretinin, 2014/15 döneminde, Nisan ayı öngörüsünden 1 milyon ton yüksek ancak 2013/14 sezonundan 6 milyon ton düşük, 145 milyon ton düzeyinde gerçekleşeceğini tahmin etmektedir. Konsey; 2014/15’de, esas olarak, Çin için (iyi kaliteli 2014 hasatının ithal öğütmelik buğday talebini azaltabileceği olasılığı ile) azaltılan ithalat ihtiyaçları nedeniyle dünya buğday ticaretinin içinde bulunduğumuz sezonun beklenen rekor düzeyinden %4 oranında düşük olarak öngörüldüğünü belirtmiştir. IGC, 2013/14 sezonu sonunda 191 milyon ton miktarda gerçekleşeceğini öngördüğü dünya dönem sonu buğday stoklarının, 2014/15 döneminde, Nisan ayı öngörüsünden değişmeden ancak 2013/14 sezonundan 4 milyon ton düşük, 187 milyon ton düzeyinde gerçekleşmesini beklemektedir. Konsey; dünya buğday stoklarının 2014/15 sonunda, azalmanın büyük çoğunluğu özellikle Kuzey Amerika’da olmak üzere sekiz başlıca ihracatçı ülkede olmak üzere yıldan yıla %2 oranında düşeceğinin öngörüldüğünü belirtmiştir. IGC; başlıca ihracatçıların (AB, ABD, Arjantin, Avustralya, Kanada, Kazakistan, Rusya ve Ukrayna) 2013/14 sezonu sonunda 55 milyon ton miktarda gerçekleşeceğini öngördüğü dünya dönem sonu buğday stoklarının, 2014/15 döneminde, Nisan ayı öngörüsünden 1 milyon ton ve 2013/14 sezonundan 3 milyon ton düşük, 52 milyon ton düzeyinde öngörüldüğünü açıklamıştır. Dünya Buğday Durumu, milyon ton | 11/12 | 12/13 Tahmin | 13/14 Öngörü | 14/15 Öngörü | 25.04 | 29.05 | Üretim | 695 | 655 | 709 | 697 | 694 | Tüketim | 698 | 675 | 690 | 701 | 698 | Ticaret | 145 | 140 | 151 | 144 | 145 | Stoklar | 192 | 172 | 191 | 187 | 187 | |