DÜNYA SOYA DURUMU – Mayıs 2014
Prof. Dr. M. Hikmet BOYACIOĞLU Okan Üniversitesi
Gıda Mühendisliği Bölüm Başkanı
2013/14 Sezonu Görünümü Uluslar arası Hububat Konseyi, IGC; 29 Mayıs 2014 tarihli son raporunda; 2012/13 sezonu sonunda 272 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya soya fasulyesi üretimini, Temmuz 2013/Haziran 2014 döneminde, 25 Nisan 2014 tarihli öngörüsünden 2 milyon ton ve 2012/13 sezonundan 12 milyon ton yüksek olarak, 84 milyon ton miktarda açıklamıştır.
Konsey; dünya soya fasulyesi üretiminin 2013/14’de, tüm önemli ihracatçılardaki bereketli mahsuller ile yıldan yıla %4 oranında yükselerek, rekor 284 milyon ton miktarda öngörüldüğünü belirtmiştir.
IGC, 2012/13 sezonu sonunda 269 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya soya fasulyesi tüketimini, 2013/14 döneminde, Nisan ayı öngörüsünden 1 milyon ton ve 2012/13 sezonundan 13 milyon ton yüksek, 282 milyon ton düzeyinde olmasını beklemektedir.
Konsey; küresel soya fasulyesi üretiminin 2013/14’de, Çin ve Güney Amerika’daki yağlı tohum işleyicilerden gelen talepteki büyüme öncülüğünde yıldan yıla %5 oranında yükselerek tüm zamanların en yüksek düzeyi olarak 282 milyon ton miktarda öngörüldüğünü belirtmiştir. Raporda, 2013/14’de soyanın kırma işlemi için kullanımında yıldan yıla %6 oranında (237 milyon tondan 250 milyon tona) bir artış öngörüldüğü ifade edilmiştir. Yem amaçlı kullanımda yıldan yıla %0,5 oranında bir düşme (15 milyon tona) beklenirken, gıda olarak kullanımda ise geçen yıla kıyasla %3 oranında bir artış (16 milyon tona) öngörüldüğü açıklanmıştır.
IGC, 2012/13 sezonu sonunda 96 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya soya fasulyesi ticaretinin, 2013/14 döneminde, Nisan ayı öngörüsünden değişmeden ancak 2012/13 sezonundan 12 milyon ton yüksek, 108 milyon ton düzeyinde gerçekleşeceğini tahmin etmektedir.
Konsey; küresel soya fasulyesi ticaretinin 2013/14’de (Ekim/Eylül) hemen, hemen tamamının Çin’e olan yüklemelerde (yıldan yıla %14 oranında artış) öngörülen yükselme nedeniyle yıldan yıla %13 oranında yükselerek rekor 108,3 milyon ton düzeyinde öngörüldüğünü belirtmiştir.
IGC, 2012/13 sezonu sonunda 26 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya dönem sonu soya stoklarının, 2013/14 döneminde, Nisan ayı öngörüsünden 1 milyon ton ve 2012/13 sezonundan 2 milyon ton yüksek, 28 milyon ton düzeyinde gerçekleşmesini beklemektedir.
Konsey; dünya soya devir stoklarının 2013/14’de yıldan yıla yaklaşık %6 oranında bir yükselmeyi temsil ederek birbirini takip eden ikinci yılda, son üç-yılın en yüksek değeri olarak, 27,5 milyon ton miktarda öngörüldüğünü belirtmiştir.
IGC; başlıca ihracatçıların (ABD, Arjantin ve Brezilya) 2012/13 sezonu sonunda 9 milyon ton miktarda gerçekleştiğini tahmin ettiği dünya dönem sonu soya stoklarının, 2013/14 döneminde, Nisan ayı öngörüsünden 1 milyon ton ve 2012/13 sezonundan 2 milyon ton yüksek, 11 milyon ton düzeyinde öngörüldüğünü açıklamıştır.
Konsey, üç başlıca ihracatçı ülkenin toplam stoklarının tamamen Arjantin’deki artış nedeniyle yıldan yıla %17 oranında artış ile 10,7 milyon tona büyüyeceğinin öngörüldüğünü belirtmiştir. | 
